سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار انرژی در ایران هدر می‌رود
سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار انرژی در زمینه‌های نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی و برق که همگی قابلیت مدیریت دارند، به دلایل یارانه‌ای و یا شیوه‌های غلط مصرفی در ایران به هدر می‌رود.
اطلاعات نوشت: مجید عمیدپور رئیس پژوهشگاه نیرو دیروز در جمع خبرنگاران با اعلام مطلب فوق و با اشاره به ناترازی شدید برف در کشور گفت: از این رقم حداقل ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار در حوزه یارانه انرژی هزینه می‌شود و مابقی نیز به دلیل شیوه های اتلافی مصرف ، به هدر می رود.
عمیدپور با بیان اینکه ظرفیت‌های مختلف برای جلوگیری از هدررفت انرژی و تعیین اقتصاد برق شناسایی شده و طرح‌های مختلفی را در این حوزه ارائه داده‌ایم، گفت: مدیریت حوزه انرژی در بخش‌های یارانه و جلوگیری از اتلاف انرژی می‌تواند صورت بگیرد.
وی افزود: در پژوهشگاه نیرو طرح‌های مختلفی را در نظر گرفته‌ایم تا بتوانیم بهینه‌سازی انرژی را محقق کنیم. در این زمینه صندوق بهینه‌سازی به عنوان یک پروژه جامع با همکاری ساتبا کلید خورده است.
رئیس پژوهشگاه نیرو گفت: طرح‌های متعددی در این حوزه آماده شده است که اگر زیرساخت‌های آن ایجاد شود، می‌توانیم برنامه هایی را که برای جلوگیری از هدررفت انرژی تدوین شده است اجرایی کنیم.
وی با تاکید بر اینکه برای افزایش بهره‌وری انرژی نیازمند سرمایه گذاری هستیم، تصریح کرد: در حوزه تجدیدپذیر‌ها یک عقب‌ماندگی تاریخی داریم به همین علت پژوهشگاه برنامه‌های متعددی را در این حوزه تدوین کرده است.
رئیس پژوهشگاه نیرو افزود: طبق برآورد‌ها، در سال‌های آینده استفاده از انرژی‌های فسیلی توجیه‌پذیر نیستند بنابراین رویکرد‌های توسعه تجدیدپذیر باید در دستور کار قرار گیرد.
عمیدپور گفت: در سال‌های گذشته اعتقادی بر این مسائل وجود نداشت، به همین علت از برنامه‌های حوزه تجدیدپذیر عقب ماندیم. این در حالی است که پتانسیل‌های زیادی در حوزه تجدیدپذیر در ایران وجود دارد که نیازمند تلاش چند برابری برای توسعه تجدیدپذیر‌ها و بهره‌وری انرژی هستیم.
رئیس پژوهشگاه نیرو با تاکید بر اینکه باید بتوانیم توسعه تجدیدپذیر‌ها را در برنامه‌های کلان کشور اجرایی کنیم، گفت: یکی دیگر از اقداماتی که پژوهشگاه نیرو روی آن متمرکز است توسعه زیست‌بوم علم و فناوری بوده که این موضوع را به صورت جدی با بیش از ۱۰۰ شرکت دانش بنیان دنبال می‌کنیم.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه حکمرانی انرژی گفت: پژوهشکده‌ای را در این زمینه راه‌اندازی کرده‌ایم که در حوزه حکمرانی انرژی فعال و بسته‌های سیاستی در این بخش آماده شده است که این موضوع می‌تواند اوضاع صنعت برق را سروسامان بخشد.
عمیدپور افزود: می‌خواهیم همه نیروگاه‌های کشور را وارد مرکز پایش کنیم که به صورت آنلاین بتوانیم نظارت در فعالیت نیروگاه‌ها داشته باشیم. سالانه حوادثی در صنعت برق رخ می‌دهد که از این طریق می‌توانیم مانع این حوادث شویم .
وی با اشاره به مشکلات صنعت برق در حوزه اقتصاد گفت: اگر با همین شرایط فعلی ادامه دهیم افرادی که مسئولیت اجرایی دارند همچنان با چالش‌ها مواجه هستند ضمن اینکه آینده صنعت برق تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. در این زمینه برنامه‌ای را تدوین و در آن اعلام کرده‌ایم که در افق ۱۴۲۰ صنعت برق چه سیاست‌هایی را باید دنبال کند.
رئیس پژوهشگاه نیرو با بیان اینکه هم‌اکنون دنیا در دوره گذر انرژی قرار دارد، گفت: تا دو دهه آینده چهره انرژی در دنیا تغییر می‌کند و ما باید بدانیم که در زمینه هوشمندسازی شبکه برق هوش مصنوعی و برقی سازی چه اقداماتی باید انجام دهیم.
در همین حال مجتبی گیلوانژاد رئیس پژوهشکده توزیع برق پژوهشگاه نیرو اعلام کرد: گرمای بی‌سابقه ای که در سراسر جهان درحال رکورد‌شکنی است، به افزایش استفاده بشر از سوختهای فسیلی ارتباط دارد.
به گفته وی گرمای شدید هوا گذشته از آثار مخرب زیست محیطی و شیوع بیماری‌های مختلف، موجب افزایش تقاضای مصرف برق و در نتیجه فشار زیاد به زیرساخت‌های تامین برق و در نتیجه بروز خاموشی‌های پراکنده در سیستم‌های برق می‌شود.
وی ادامه داد: دقیقا در زمانی که مردم بیشترین نیاز به خنک‌کننده‌ها را دارند. علاوه بر افزایش تقاضا به دلیل افزایش دما، ویژگی‌های ذاتی سیستم‌های تامین انرژی الکتریکی نیز امکان خدمت‌رسانی در این شرایط را با چالش‌های دیگری هم مواجه می‌کند. در فرآیند انتقال انرژی الکتریکی، مقاومتی در برابر عبور جریان الکتریکی شکل می‌گیرد که منجر به ایجاد تلفات ژول در سیستم‌های انتقال و توزیع می‌شود.
افزایش دمای هادی باعث افزایش مقاومت هادی می‌شود که به همراه عامل افزایش توان عبوری، در نهایت منتج به تلفات بیشتر در خطوط انتقال و توزیع می‌شود. از سوی دیگر، افزایش دما بیشترین تاثیر منفی را بر راندمان نیروگاه های گازی و سیکل ترکیبی دارد و در نتیجه متوسط راندمان نیروگاه‌های گازی و چرخه ترکیبی به میزان قابل توجهی افت می‌کند.
گیلوانژاد گفت: هجوم شدید گرما در تابستان امسال به شکل‌گیری گنبد حرارتی بی‌سابقه در خاورمیانه منجر شده و بر اساس اعلام سازمان هواشناسی متوسط دمای این منطقه از جهان نسبت به بلند مدت، میانگین تا ۳درجه افزایش پیداکرده است. افزایش دمای ثبت شده موجب افزایش مصرف برق كشور تا حدود 6 هزار مگاوات نسبت به سال گذشته شده است و رکوردهای جدید در مصرف برق در حال ثبت شدن هستند. بر اساس آخرین اعلام شرکت توانیر آخرین رکورد ثبت شده به میزان 79هزار و 870 مگاوات درج شده است.
در ایران عمده تولید برق از طریق نیروگاه‌های حرارتی صورت می‌پذیرد، بنابر ارزیابی‌های صورت گرفته، به ازای هر 10 درجه گرمای بیشتر، حدود هفت درصد از قابلیت تولید نیروگاه‌های حرارتی کاهش پیدا می‌کند، بنابراین با توجه به اینکه عمده نیروگاه‌های کشور در ارتفاع بالای 2000 متراز سطح دریا هستند، در نهایت حدود 15 درصد کاهش تولید نسبت به ظرفیت نامی، مشاهده می‌شود.
در کنار این موضوع، نرخ افزایش سالانه هفت درصدی مصرف برق کشور، در جهان بی‌سابقه یا کم سابقه است و تامین تقاضای کشور را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند.
در این شرایط، راه‌حل صرفاً در سمت عرضه قابل ارائه است و راهكارهايی چون «مديريت مصرف» و فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف، تنها راه حل‌های موجود است. همانطور که پیشتر هم عنوان شد، شرکت‌های تامین برق در دنیا از روش کاهش بار برای کاهش تقاضا و تعادل آن در مقابل تولید، استفاده می‌کنند. بر اساس این رویکرد، تامین برق را بر اساس یک برنامه چرخشی، برای مناطق محلی و به صورت پراکنده قطع و مدیریت می‌کنند.
