اسرائیل برای غزه خواب تازه‌ای می‌بیند

جمیله کدیور: در حالی که مذاکرات پیرامون برقراری آتش‌بس غزه در دوحه از سر گرفته شده، اسرائیل روز ۱۰ژوئیه (۲۰تیر) با ریختن اعلامیه‌هایی بر شهرغزه مبنی بر اینکه «شهر غزه یک منطقه جنگی خطرناک باقی خواهد ماند» به همه ساکنان شهر هشدار داد که به‌سرعت این شهر را ترک کنند و از طریق دو مسیر خروج به سمت جنوب که توسط ارتش مشخص شده، به منظور استقرار در مناطقی اطراف دیرالبلاح و الزوایدة اقدام کنند.

این دومین مرتبه است که دستور تخلیه کامل این شهر از زمان شروع جنگ اخیر صادر می‌شود و صدها هزار نفر ساکنان را برای ترک محل زندگی خود تحت فشار قرار می دهد. این در شرایطی است که به گفته سازمان ملل و سازمان های بشردوستانه هیچ نقطه امنی در نوار غزه وجود ندارد. سازمان ملل ، حمله زمینی جدید اسرائیل به بزرگترین شهر غزه را مهاجرت خطرناک مردمی خوانده است که در جهات مختلف پراکنده می شوند و مطمئن نیستند کجا باید بروند.

ارتش اسرائیل چند روز قبل از این اقدام، به فلسطینیان هشدار داده بود که از بخش‌های شرقی و مرکزی شهر خارج شوند، اما بسیاری از آنها پس از این که به این نتیجه رسیدند که هیچ جای امنی برای پناه بردن در نوار غزه وجود ندارد، در محل خود باقی ماندند.

بر اساس آمارهای موجود، از زمان جنگ اسرائیل علیه غزه از هر ۱۰فلسطینی در غزه، ۹نفر مجبور به ترک خانه های خود در جستجوی نقطه ای امن شده و طی این مدت بارها از جایی به جای دیگر تغییر مکان داده و در همان مناطق به اصطلاح امن، برای چندمین مرتبه مورد حمله اسرائیل قرار گرفته‌، بسیاری کشته و زخمی و بازماندگان یا مجبور به ترک محل شده، یا ترجیح به ماندن گرفته اند.

در واکنش به اعلامیه جدید ارتش صهیونیستی، وزارت کشور و امنیت ملی غزه از ساکنان شهر غزه خواسته از اجرای دستورات اسرائیل برای تخلیه خودداری کنند .این نهادهای فلسطینی دستور تخلیه را بخشی از جنگ روانی ارتش اسرائیل علیه فلسطینیان دانستند.بر اساس اخبار و شواهد موجود، به دنبال دستور اخیر ارتش اسرائیل، هیچ خروج جمعی فوری از شهر صورت نگرفته است.

بسیاری از فلسطینی ها پس از اینکه به این نتیجه رسیدند که هیچ پناهگاه امنی در غزه وجود ندارد و هیچ جای دیگری برای پناه بردن نیست، در همانجا باقی مانده اند.

به باور آنها، موشک های اسرائیل بین شمال و جنوب و بین مناطق به اصطلاح امن و غیر آن تفاوتی قائل نیست. آنها معتقدند که «اگر مرگ سرنوشت ما باشد، با عزت در خانه هایمان خواهیم مرد و حاضر نمی شویم یک بار دیگر محل خود را ترک کنیم.»طبیعی است که دستورالعمل ۱۰ژوئیه را باید در ادامه اقدامات قبلی و اهداف اصلی اعلام شده اسرائیل از شروع این جنگ گسترده در غزه تلقی کرد؛ اگر چه با توجه به عدم تحقق اهداف اعلام شده، متناسب با شرایط جدید، اهداف دیگری هم افزوده شده باشد.

چند هدفی که از بین سطور دستورالعمل جدید و از خلال اظهار نظرها می توان استنباط کرد، عبارتند از:
نخست، نابودی حماس: اسرائیل مدعی است که در حال تعقیب جنگجویان حماس است که پس از گذشت ۹ماه از جنگ در مناطق مختلف غزه در حال تجدید قوا هستند. شواهد حاکی است که از زمان‌آغاز جنگ، هدف اسرائیل برای نابودی حماس محقق نشده، بلکه حماس موفق به نیروگیری شده و در بسیاری مواقع ابتکار عمل در دست حماس بوده است. حماس و سایر گروه های فلسطینی تلاش می‌کنند جای پای خود را در مناطقی که ارتش اسرائیل قبلاً از آنجا خارج شده بود، با استخدام نیروهای جدید و تداوم حضور عملیاتی فرماندهی حماس در نوار غزه محکم کنند. از بین بردن زیرساخت هایی که به زعم رژیم صهیونیستی متعلق به حماس است و در عملیات نظامی قبلی اسرائیل ناقص انجام شده، از دیگر اهداف اسرائیل از صدور و اجرای دستورالعمل جدید است.

دوم، پیشبرد اهداف خود در مذاکرات آتش بس: حملات سنگین و دستور به بیرون رفتن مردم از شهر غزه، با هدف اعمال فشار بیشتر بر حماس در مذاکرات آتش بس برای پذیرفتن خواسته های اسرائیل است؛ خواسته هایی که تل‌آویو از طریق جنگ و کشتار و ارعاب موفق به تحقق آنها نشده است و اکنون می‌خواهد از طریق این دور باطل آنها را محقق کند. به نوشته هاآرتص، علیرغم انعطاف های حماس، نتانیاهو یک سری بندهای محدودکننده به پیشنهاد آتش بس اضافه کرده است که ظاهراً با هدف حصول اطمینان از عدم پیشرفت در مذاکرات است. از جمله، جلوگیری از بازگشت جنگنجویان به شمال نوار غزه و در عین حال حفظ حضور اسرائیلی‌ها و ارتش در کریدور نتزاریم، حفظ کنترل بر کریدور فیلادلفیا و گذرگاه‌ه رفح، حفظ کنترل اسرائیل بر منطقه مرزی مصر و غزه با هدف جلوگیری از «قاچاق سلاح» برای حماس و اجازه دادن به اسرائیل برای بازگشت به نبرد تا رسیدن به اهداف جنگ. نتانیاهو گفته که هرگونه توافق«باید امکان از سرگیری جنگ (بعد از پایان برهه مشخص شده برای آتش‌بس موقت) را بدهد تا اهداف جنگ محقق شوند.» نتانیاهو همچنین این پیش‌شرط را مطرح کرده که در فاز اول توافق مورد مذاکره کنونی، «بیشترین تعداد ممکن از گروگان‌ها آزاد شوند.»

سوم، آزادی اسرا: ژنرال هرزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل در دیدار روز چهارشنبه گذشته خود از مرکز غزه گفت که نیروها به طرق متفاوت در بخش‌های مختلف «برای انجام یک مأموریت بسیار مهم عمل می‌کنند: «فشار». ما به عملیات برای بازگرداندن گروگان ها به خانه ادامه خواهیم داد.» طبیعی است که با این حجم از آتش، بسیار بعید و دور از ذهن است که اسرای اسرائیلی زنده به منزل برسند؛ هدفی که اسرائیل از روز ۷اکتبر با اجرای «دستورالعمل هانیبال» برای کشتن اسرای خود دنبال کرده است، تا امروز در حال اجراست.

چهارم، پاکسازی قومی فلسطینیان در نوار غزه و از بین بردن هویت و موجودیت فلسطین: بسیاری از فلسطینی ها بر این باورند که هدف نیروهای اشغالگر اسرائیل نابود کردن همه چیز، اعم از نابودی انسان ها، حیوانات، درختان، مدارس، بیمارستان ها، دانشگاه ها، ساختمان های مسکونی و تجاری و تاریخی و دینی و ...است؛ به عبارتی جنگی همه جانبه علیه موجودیت فلسطین در جریان است. اگر هدف این نبود، نیازی به این حجم از کشتار و تخریب نبود. حملات مداوم رژیم صهیونیستی به مناطق به اصطلاح «امن» روشن می کند که هدف اسرائیل نه فقط از بین بردن حماس، بلکه از بین بردن هر آنچه رنگ و بویی از فلسطین و فلسطینی ها دارد، بوده و هست. مشکل اسرائیل با کل حضور فلسطینی ها و هویت فلسطینی در سرزمین های اشغالی اعم از غزه و کرانه باختری است؛ مشکلی که بعد از دهه ها اشغال سرزمینی، همچنان برای اسرائیل باقی مانده است.

کشتار گسترده فلسطینی‌ها و تخریب کامل مناطق تحت حمله اسرائیلی‌ها موجب شده که این باور تقویت شود که اسرائیل در تلاش است با نامناسب ساختن غزه برای زندگی مردم، آن را منطقه ای «خالی از سکنه» کند.

 در همین راستا اسرائیل در صدد اشغال دوباره غزه است و به گفته مصطفی برغوثی رژیم اسرائیل اقدام به ایجاد پایگاه‌های نظامی دائمی در غزه کرده و در صدد گسترش آن در مناطق اشغالی دیگر است.اسرائیل که از سال۱۹۶۷غزه را اشغال کرده بود، در سال ۲۰۰۵از غزه عقب نشست، اما از آن زمان تاکنون غیر از حملات موردی، پنج جنگ بزرگ انجام داده است که طی آن هزاران فلسطینی را کشته و اماکن مختلفی را تخریب کرده است. پنج جنگ بزرگ اسرائیل علیه غزه در سال های ۲۰۰۸–۲۰۰۹ (عملیات سرب گداخته) ، ۲۰۱۲ (عملیات ستون دفاعی/ستون ابر) ، ۲۰۱۴ (عملیات تیغهٔ حفاظتی)، ۲۰۲۱و جنگ فعلی اسرائیل علیه غزه ۲۰۲۳-۲۰۲۴بوده است. اهداف تعریف شده جنگ اخیرغزه بسیار فراتر از توانایی های ارتش اسرائیل بوده و هست.

 ارتش اسرائیل که فاقد تجربه میدانی لازم برای جنگ در مناطق پیچیده است، از کمبود قابل توجه اطلاعات در مورد جبهه‌های مختلف مقاومت رنج می‌برد. در حالی که مقاومت در تمام مدت ابتکار عمل خود را حفظ کرده و دست برتر را در جنگ زمینی داشته است .

اسرائیل با استراتژی همیشگی اش و با این فرض که با ارعاب و کشتار و خشونت بیشتر، فلسطینی ها از مقاومت خود دست می کشند، بر شدت عملیات خود در طول دوران جنگ افزوده است. این اتفاق نیفتاده و برعکس پیش بینی صهیونیست ها مقاومت افزایش و ادامه یافته است.

اسرائیل یک استراتژی نظامی را پیش گرفته که برای دستیابی به اهداف جنگی اش مناسب نبوده است. همانطور که لیدل هارت، نظریه‌پرداز رویکرد غیرمستقیم جنگ می‌گوید: «یکی از دلایل طولانی شدن جنگ‌ها، عدم تطابق میان ابزارهای مورد استفاده و اهدافی است که باید به آن دست یافت.» به باور دو نظریه پرداز جنگ، ﺳﺎﻥ ﺗﺰﻭ و ﻟﯿﺪﻝ ﻫﺎﺭﺕ، ﻣﻮﻓﻖﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ کسی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻧﺒﺮﺩ ، ﯾﺎ ﺑﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺗﻠﻔﺎﺕ ﺑﻪ  ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺧﻮﺩ ﺩﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ. اتفاقی که تا امروز که بیش از ۹ماه از جنگ در غزه می گدرد، برای اسرائیل رخ نداده است.

هدف از جنگ اگر ایجاد صلح نباشد، قطعا منجر به جنگ ها و ناامنی های بیشتر می شود. این موضوعی بغایت ساده است که دهه هاست اسرائیل به پشتوانه حمایت و کمک های نظامی و اقتصادی کشورهای غربی از درک آن عاجز مانده و با قلدری تمام و مصونیت کامل، حقوق مردم فلسطین را پایمال کرده است، بدون آنکه مجازاتی از سوی نهادهای بین المللی متوجه اش شود.