دلار به سراشیبی سقوط رسید

بهرام امیر احمدیان: در آنچه که قطعا نشانه ای از تلاش های رو به رشد بریکس برای دلار زدایی است، گفته شده است که روسیه، چین و هند، دلار آمریکا را از 95 درصد تجارت خود کنار گذاشته اند. در واقع، دبیر کل اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) تاتیانا موهان، تغییر گسترده در استفاده از ارز در معاملات روسیه با دو کشور را نشان داده است.

کاهش قیمت دلار ادامه دارد؟

این تغییر با افزایش گسترده استفاده از ارز ملی در تجارت بین روسیه و دو کشور بریکس تعریف شد. علاوه بر این، ICC گزارش داد که تسویه صادرات روسیه به دلار آمریکا یا یورو نیز به شدت کاهش یافته است. به طور خاص، از بیش از 85 درصد در سال 2021 به 34 درصد در سال گذشته کاهش یافته است.

در طول سال گذشته، اتحاد اقتصادی بریکس از برنامه های دلارزدایی خود عقب نشینی نکرده است. در واقع، در میان افزایش تحریم های غرب علیه روسیه، این کشور تمرکز تجاری خود را تغییر داد. در نتیجه، این بلوک استفاده کلی خود را از ارزهای محلی در تجارت دوجانبه افزایش داده است.

این انتقال منجر به تغییرات گسترده ای در نرخ استفاده کلی از ارزهای مختلف توسط سه کشور بزرگ شده است. روسیه با کمک بریکس قصد دارد سیستم پرداخت جدید را به بیش از 159 کشور در سراسر جهان ارائه دهد. این کشورها از جنوب، آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین هستند و سایر کشورهای در حال توسعه در سراسر جهان را هم شامل می شود.

روسیه قصد دارد مکانیسم پرداخت جدید را پس از آماده شدن برای راه اندازی،به اکثریت جهان اعلام کند. روسیه کشور فعال عضو بریکس در حال حاضر بر روی سیستم پرداخت کار کرده و آن را به عنوان جایگزینی برایSWIFT تبلیغ می کند.

باید یاد آور شد که روسیه در تغییر فضای سیاسی بین المللی مهارت بسیار دارد. بحران کریمه را با ورود به عرصه سیاسی-نظامی سوریه کم رنگ کرد و اکنون درصدد کمرنگ کردن و به فراموشی سپردن بحران تجاوز به اوکراین است که با فعالیت در اتحاد بریکس و هیاهوی حذف دلار از مبادلات بین المللی را مطرح می کند.

در حالی که دو عضو مهم و از اقتصادهای بزرگ عضو که مبادلات زیادی با ایالات متحده دارند، هند و چین، توانایی حذف دلار در مبادلات با ایالات متحده را نخواهند داشت. ایالات متحده خود بزرگترین اقتصاد جهانی است، و بزرگترین شریک تجاری چین است.

ICC اعلام کرده است که استفاده از روبل روسیه در معاملات مرزی از سال 2021 تا 2023 حدود 39 درصد افزایش یافته است. علاوه بر این، ارزهای کشور دوست نیز در همان چارچوب زمانی افزایش یافته است. در مجموع، تغییر تمرکز بر حل و فصل تجارت برای اولین بار در سال گذشته به اجرا گذاشته شد و انتظار می رود در طول سال 2024 به طور قابل توجهی رشد کند.

هند عضو دیگر بریکس در حال مطالعه چشم انداز و استفاده از یک ارز جدید بریکس در برابر دلار آمریکا است. گزارش ها حاکی از آن است که هند به گروهی از تحلیلگران مالی دستور داده است تا احتمال ارز جدید بریکس را بررسی کنند.

این دستور نشان می دهد که روشنفکران مالی و اندیشکده ها برای بحث در مورد تشکیل یک ارز جدید که می تواند جایگزینی برای دلار امریکا باشد، رهبری می کنند.یک مقام ارشد و سطح بالای دولتی از هند به شرط ناشناس ماندن گفت که مطالعه بر روی ارز بریکس می تواند نقطه بحث در اجلاس بعدی در اکتبر 2024 باشد.

بنابراین، آینده ارز بریکس اکنون در دست مقامات هندی است که در حال مطالعه این پیشنهاد هستند. اگر اندیشکده ها به این نتیجه برسند که یک ارز جدید به اتحاد کمک می کند، دلار آمریکا در معرض خطر باقی خواهد ماند. با این حال، اگر تحلیلگران به این نتیجه برسند که یک ارز جایگزین هیچی کمک نمی کند، دلار آمریکا می تواند در موقعیتی عالی باشد.

مقامات هندی هنوز جزئیاتی در مورد این مطالعه ارائه نکرده اند زیرا دستورات محرمانه باقی مانده است. نشست آینده در ماه اکتبر می تواند تصمیم گیرنده و مهر و موم سرنوشت دلار امریکا باشد. در اینجا بخوانید تا بدانید که چه تعداد از بخش ها در ایالات متحده تحت تاثیر قرار خواهند گرفت اگر بریکس دلار را برای تجارت کنار بگذارد.گفته می شود که 25 کشور داوطلب ورود به بریکس هستند. مکزیک در میان ۲۵کشوری است که می خواهند به بریکس بپیوندند.

نیجریه بزرگترین کشور غرب آفریقا قصد دارد در سال 2024 به بریکس بپیوندد. با توجه به اینکه اتحاد اقتصادی بار دیگر گسترش می یابد، آیا نیجریه می تواند در سال 2024 به اتحاد بریکس بپیوندد؟ این کشور مدتهاست که علاقه خود را برای تبدیل شدن به بخشی از این مجموعه ابراز کرده است، اما آیا این احساس می تواند متقابل باشد؟  یوسف توگر، وزیر امور خارجه این کشور اخیرا در مورد این احتمال بحث کرده است.این مجموعه قبلا تایید کرده است که آماده است عضویت خود را در اجلاس سالانه آینده 2024 گسترش دهد. این توسعه ابتکار مشابهی را که در اجلاس سال گذشته برگزار شد، بازتاب می دهد. 

سپس شش کشور دعوت شدند و پنج کشور پیشنهاد ائتلاف را پذیرفتند. در طول سال گذشته، رشد اتحاد بریکس یک پیشرفت عظیم جهانی بوده است. در میان تلاش های دلار زدایی، این اتحاد شهرتی جهانی یافته است. علاوه بر این، پس از گسترش که در سال 2023 اتفاق افتاد، که ثابت کرد یکی از مهمترین تحولات ژئوپلیتیکی سال است، تصمیم مشابهی ممکن است در سال جاری انجام شود.

در واقع، نیجریه ممکن است در سال 2024 به اتحاد بریکس بپیوندد. سال گذشته، این بلوک آرژانتین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ایران، مصر و اتیوپی را دعوت کرد. از میان این شش کشور، آرژانتین تنها کشوری بود که این دعوت را رد کرد. برای نیجریه، ورود به بریکس باعث می شود که این کشور به رشد روابط اقتصادی خود با روسیه ادامه دهد.

یاد آوری این نکته ضروری است که برخی سازمانهای منطقه ای بویژه آنهایی که هدف اصلی آنها همکاری های اقتصادی است، از جمله اکو، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و اکنون بریکس به سبب ساختارهای سیاسی و فرهنگی جوامع عضو، در راستای رسیدن به اهداف اولیه خود موفقیتهای چشمگیری نداشته اند.

این بدان معناست که ابتدا باید خود کشورها در درون جامعه خود زمینه های حقوقی-قانونی، نظام های مالی-پولی و فرهنگی -سیاسی مناسبی داشته باشند. این سازمانهای به خودی خود امکان پیشرفت را برای بسترهای ناهماهنگ فراهم نمی سازند.