برای سربازی که همه دوستش دارند
شهید قاسم سلیمانی نه به عبادت‌گری یا اطاعت‌پذیری، بلکه به ویژگی‌های اخلاقی و فضایل انسانی، شایسته بزرگداشت است.
سیدعلیرضا واسعی: این روزها که مصادف با سالگرد شهادت سرباز پرنفوذ نظام و نظامی ایران، قاسم سلیمانی است به گونه‌های مختلفی از او تجلیل می‌شود تا جایی که فردی در یک برنامه رادیویی وی را تجسم امام علی، دیگری او را اسطوره بیتای ایرانی و سومی وی را الگوی جهانیان یا سرمشق نسل جوان و... برشمرده، چنان‌که برخی وی را مهربان، انسان‌‌دوست، دست‌گیر مستمندان و... معرفی کرده و برخی دیگر از شجاعت و مهارت و نظامی‌گری‌اش سخن دارند که قطعا پاره‌ای از آن‌ها درست و قابل دفاع است، اما به واقع چرا او ارجمند و شایان توجه ویژه است؟
بی‌گمان او یک فیلسوف، نویسنده، دانشمند یا هنرمند، طبیب، ورزشکار یا صنعت‌گر و کشاورز نبود و این نبودن‌ها هیچ نقصی برای او شمرده نمی‌شود، چنان‌که عبادت‌گری وی، نمازخواندن‌ها، خلوص دینی، زیارت‌رفتن‌ها، تلاش‌ها و انجام مأموریت‌های سازمانی، از ابتدایی‌ترین وظایف او و مانند اوست و جایی برای یادکرد و تکریم ندارد و ازهمه این‌ها بدیهی‌تر که هیچ جای گفتگو ندارد، فرمان‌پذیری و اطاعت‌گری او از مقام‌های فرادستی است که به عنوان یک فرد نظامی، می‌بایست چنین باشد، همان‌طور که دیگر نظامیان، در طول تاریخ ایران و جهان، چنین بوده و هستند، پس ستودن وی به چنین ویژگی‌هایی بیراهه‌روی، بلکه راه گم کردن است. به تعبیر ای.اچ کار در کتاب «تاریخ چیست؟»، این ویژگی‌های اولیه، وظیفه عقیدتی، حرفه‌ای یا سازمانی فرد است، نه فضیلت انسانی.
در شناسایی سربازقاسم سلیمانی باید بر ویژگی‌هایی انگشت نهاد که از دیگرانش متمایز ساخته و مایه سرآمدی‌اش گشته؛ خصوصیاتی که دیگر همگنانش باید آن را آموخته و الگوی خویش قرار دهند. البته نویسنده، آن سربازمرد را از نزدیک نمی‌شناخت و آن‌چه در رسانه‌ها از او گفته می‌شود را نیز بیش از تحلیل شخصیت، تجلیل‌های گاه نچسب و ساختگی می‌یابد که چه بسا برای برخی رماننده باشد، اما چند ویژگی ارزشی را در وی یافته که به راستی حاکی از بزرگی و برجستگی اوست:
۱. پرهیز از عناوین ظاهری و دل‌خوش‌کنک، و افتخار به سرباز بودن در عین این‌که از فرماندهان عالی، آن هم در سطح جهانی بود، نکته مهمی در حیات شغلی اوست. او برخلاف بسیاری از افراد که دل به القاب پرطمطراق و کاذب بسته‌اند، از آن گریزان بود و تأکید داشت با عنوان ساده و پرارزش «سرباز» خوانده شود، هر چند این خواسته سنت‌شکنانه، از آن رو که خط بطلانی بر شاخص‌انگاری عنوان‌ها می‌شد، در عمل نادیده انگاشته و به آن بی‌اعتنایی شده است.
۲. او به رغم وجود بسترهای مناسب برای اخذ مدارک تحصیلی دهان‌پرکن و اکتساب عناوین دکتر و استاد، به اصالت انسانی و شغلی خود بسنده کرد و بر خلاف بسیاری از همترازان خویش که پس از دوران جنگ، به طرقی خود را به مدارک عالی و مشاغل دانشگاهی رساندند، همچنان در جایگاه نیروی نظامی باقی ماند.
۳. عدم سودجویی از بیت‌المال و بهره‌برداری اقتصادی از طریق رابطه و موقعیت، و دوری از زندگی رانتی، دیگر ویژگی باورنکردنی او بود؛ مقوله‌ای که در دوران رقابت افسارگسیخته بر تصاحب بیشتر، نوعی ناتوانی به شمار می‌آید، اما او به آن تن داد.
۴. مهرورزی نسبت به دیگران که باز هم‌چون کیمیا در میان افراد دارای قدرت است، ویژگی دیگر او بود، چون چنین افرادی کمتر راه میانه و اعتدالی را می‌پیمایند، در حالی که او با همه اقتداری که داشت همچنان منعطفانه و مداراگرانه پیش رفت، به ویژه در مواجهه با خانم‌های با پوشش متفاوت، زیرا آنان را مادران، خواهران و فرزندان خود می‌دانست، نه چیز دیگر.
۵. در آخر تعامل فراجناحی و منصفانه‌ای که با افراد و شخصیت‌های سیاسی داشت حاکی از اعتدال درونی، قوام فکری و استواری شخصیت انسانی اخلاقی او داشت که در کمتر کسی مشابه آن را می‌توان نشان کرد.
مجموعه این ویژگی‌ها شهید سلیمانی را انسانی متمایز و شایسته تکریم ساخت، نه دین‌داری یا انجام وظایف سازمانی او.
