اتحاد دو قدرت هسته‌ای چه تبعاتی به همراه دارد؟
نیویورک تایمز خبر داد؛ پیمان دفاعی متقابل جدیدی میان ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه و کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی امضا شده است.
اعتماد نوشت: این پیمان هر دو بازیگر را متعهد می‌کند که در صورت حمله به یکی، دیگری به حمایت از آن وارد میدان شود. در مورد اینکه آستانه چنین کمکی چقدر و تا کجا خواهد بود، موضوعی است که در حال حاضر مشخص نیست، اما برخی تحلیلگران معتقدند که شاید بیشتر جنبه بازدارندگی داشته باشد.
پیش از این، پوتین به رسانه‌های روسی گفته بود که این مشارکت کمک متقابل را در صورت تجاوز به یکی از طرف‌ها فراهم می‌کند. این درحالی است که خبرگزاری دولتی کره‌شمالی بعدا گزارش داد که ماده 4 این پیمان خواستار کمک در صورت تهاجم به هر یک از طرف‌ها شده است.
در صورت اجرای این پیمان، تعهدات کشورها نیز در قبال هم همچنان مبهم است، به‌طوری که خبرگزاری KCNA گزارش می‌دهد که اگر یکی از این دو بازیگر مورد حمله قرار گیرد، دیگری باید بدون تاخیر تمام وسایلی را که دراختیار دارد، برای ارايه «کمک‌های نظامی و غیره» به کار گیرد. کارشناسان خاطرنشان می‌کنند که زبان این پیمان تقریبا شبیه به پیمان دفاعی متقابل قبلی در سال 1961 بین اتحاد جماهیر شوروی و کره‌شمالی است؛ پیمانی که هرگز به مرحله عمل نرسید. به عقیده ناظران، چنین پیمان‌هایی غیرمعمول نیستند، اما به ندرت مورد استناد قرار می‌گیرند. از سوی دیگر، هر دو کشور با تسلیحات اتمی، دشمنان بسیاری در جهان و منطقه دارند. اینکه این پیمان در آینده آنها را ملزم به استفاده از تسلیحات اتمی برای دفاع از دیگری کند، نیز در هاله‌ای از ابهام است.
ایالات‌متحده تعهدات پیمانی مشابه بسیاری با سایر کشورهای آسیایی دارد. در مورد اعضای ناتو نیز، ماده 5 آن می‌گوید حمله به یکی از اعضای ائتلاف باید حمله به همه اعضای آن تلقی شود. تنها زمانی که ماده 5 ناتو مورد استناد قرار گرفت، دفاع از ایالات‌متحده پس از حملات 11 سپتامبر 2001 بود. روسیه همچنین از طریق ائتلاف سازمان پیمان امنیت جمعی خود، از جمله بلاروس و قزاقستان، با چندین کشور پس از فروپاشی شوروی، قراردادهای دفاعی متقابل دارد. همچنین چند توافق مهم دیگر در منطقه وجود دارد. چین تنها یک توافقنامه دفاعی متقابل دارد و آن نیز با کره‌شمالی است.
این پیمان در سال 1961، هشت سال پس از جنگ کره، یعنی زمانی پس از حمله کره‌شمالی با حمایت چین و اتحاد جماهیر شوروی به کره‌جنوبی، با حمایت تلاش‌های سازمان ملل به رهبری ایالات‌متحده، امضا شد. براساس این توافق، دو کشور توافق کردند که اگر یکی مورد حمله قرار گیرد، دیگری فورا در حد توان خود کمک‌های نظامی و غیره را ارايه دهد. به مناسبت شصت و دومین سالگرد این پیمان در سال گذشته، روزنامه خلق چین گزارش داد که صرف‌نظر از اینکه شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای چگونه تغییر می‌کند، چین و کره‌شمالی همیشه مطابق با روح این معاهده به یکدیگر اعتماد کرده و از یکدیگر حمایت می‌کنند. با این حال، از زمان امضای آن، حوادث خشونت‌بار زیادی بین کره‌شمالی و کره‌جنوبی رخ داده، اما این توافق هرگز مورد استناد قرار نگرفته است. هنگامی که کره‌شمالی در سال 2010 به سمت جزیره‌ای در کره‌جنوبی توپخانه شلیک کرد و دو تفنگدار دریایی و دو غیرنظامی کشته شدند. کره‌جنوبی نیز به تیراندازی متقابل پرداخت و تعداد نامعلومی تلفات از جانب کره‌شمالی را به همراه داشت.
طبق گزارش‌ها، چین در آن زمان به کره‌شمالی هشدار داد که در صورت تحریک این حملات از سوی کره‌جنوبی، موظف نیست به کمک پیونگ‌یانگ بیاید. در همین حال، ایالات‌متحده با 6 کشور در منطقه آسیا و اقیانوسیه قراردادهای دفاع جمعی دارد، که شامل کره‌جنوبی، ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، تایلند و فیلیپین می‌شود. اخیرا، معاهده 1951 ایالات‌متحده با فیلیپین مورد توجه قرار گرفته است، چراکه چین ادعاهای گسترده در دریای چین جنوبی را با شدت بیشتری دنبال می‌کند و منجر به درگیری فیزیکی با کشتی‌های فیلیپینی شده است. سه هفته پیش، ريیس‌جمهور فیلیپین فردیناند مارکوس جونیور در یک مجمع دفاعی در سنگاپور تهدید کرد که اگر یکی از شهروندانش از سوی چین کشته شود، بسیار بسیار به جنگ نزدیک خواهند شد. این اظهارات نگرانی‌هایي را به وجود می‌آورد مبنی بر اینکه تنش‌ها می‌تواند جرقه درگیری گسترده‌تری بین ایالات‌متحده و چین ایجاد کند. درست در این هفته، پس از اینکه حداقل هشت فیلیپینی در درگیری مجروح شدند درحالی که گارد ساحلی چین تلاش کرد مانع از تحویل تدارکات تازه آنها به یک پاسگاه سرزمینی شود، ایالات‌متحده هشدار خود را به پکن مبنی بر موظف به دفاع از فیلیپین تجدید کرد.
به گفته وزارت خارجه ایالات‌متحده، کورت کمبل، معاون وزیر امور خارجه امریکا به همتای فیلیپینی خود گفت که تعهدات پیمان واشنگتن شامل حملات مسلحانه به نیروهای مسلح، کشتی‌های غیرنظامی یا هواپیماهای فیلیپین از جمله گارد ساحلی این کشور در هر نقطه از دریای چین جنوبی می‌شود. علاوه بر تعهدات ناتو، ایالات‌متحده با چندین کشور امریکای مرکزی، جنوبی و کارايیب براساس معاهده ریو در سال 1947، قراردادهای دفاعی متقابل دارد.
