خراسان نوشت: محققان حفره‌ای عجیب و عظیم را در سطح خورشید کشف کردند که ۶۰ برابر زمین است و می‌تواند بادهای خورشیدی را روانه سیاره ما کند؛ توفان‌های خورشیدی شدید می‌توانند عملکرد شبکه‌های برق و ماهواره‌ای را مختل کنند.
این حفره که اندازه آن ۵ برابر قطر مشتری است، حفره تاجی نامیده می‌شود و به‌سبب سطح وسیع خود، بادهای خورشیدی فراوانی را به سمت منظومه شمسی ما ارسال می‌کند. حفره تاجی که در نزدیکی خط استوای خورشید ظاهر شده است، در حال حاضر دور از زمین می‌چرخد. این حفره که در جو خورشید قرار دارد، چند روز پیش روی موقعیت استوای خورشید قرار گرفت و جریانی از ذرات را به سمت ما پرتاب کرد. البته جای نگرانی نیست و این تنها یک توفان خورشیدی خفیف بود که پس از برخورد به جو زمین، پراکنده شد. در ادامه به نقل از «گجت نیوز» این موضوع را بیشتر بررسی می‌کنیم.
معکوس شدن قطبهای خورشید
طی فعالیت‌هایی که منظومه شمسی ما انجام می‌دهد، لکه‌های خورشیدی، شرارههای خورشیدی، پرتاب جرم تاجی و حفره‌های تاجی بیشتر می‌شوند. تا زمانی که این فعالیت‌ها کاهش پیدا کنند، خورشید همچنان در بیشینه فعالیت خود خواهد بود. بر اساس شواهد، به‌نظر می‌رسد که خورشید با میدان مغناطیسی خود، این چرخه‌ها را کنترل می‌کند یا اگر هم نکند، رابطه‌ای بین همزمانی این دو رویداد وجود دارد. طی این فعالیت‌های خورشیدی، قطب میدان مغناطیسی خورشید معکوس شده و جای قطبهای شمال و جنوب، عوض می‌شود. طی تخمینی که زده شده، در سال آینده یعنی ۲۰۲۴ که یکی از همین زمان‌های اتفاق افتادن فعالیت‌های شدید خورشیدی است، جای قطب‌ها در خورشید تغییر خواهد یافت.
لکه و شرارههای خورشیدی
میدان‌های مغناطیسی در نقاطی از جو خورشید، نسبت به سایر نقاط آن به‌صورت موقت بیشتر و قدرتمندتر می‌شوند؛ این نقاط که نسبت به بقیه سطوح و جو خورشید سردتر است، باعث ایجاد لکه‌ای موقتی روی سطح خورشید می‌شود. فوران‌های خورشید می‌توانند از نوع شراره یا پرتاب جرم تاجی باشند که در اغلب موارد، شاهد وجود لکه‌های خورشیدی نیز هستیم. علت ایجاد این فوران‌ها، انرژی بزرگی است که در اثر شکستن و اتصال دوباره خطوط میدان‌های مغناطیسی خورشید، آزاد می‌شود.
حفره تاجی خورشید
حفره تاجی، منطقه وسیعی در جو خورشید است که میدان مغناطیسی در آن ناحیه باز می‌شود. حفره تاجی را نمی‌توان از طریق طیف نور مرئی مشاهده کرد و برای مشاهده آن باید به طول موج‌های فرابنفش ناحیه نگاه کنیم که از دیگر نقاط، تیره‌تر است؛ چون آن قسمت از دیگر مناطق سردتر است. از آنجاکه میدان مغناطیسی خورشید باز است، بادهای خورشیدی در مسیر خروج از خورشید مانعی ندارند و این بادها به هر سمتی و هر سیاره‌ای که بخواهند، می‌توانند جریان یابند. حفره تاجی جدیدی که ظاهر شده، هم‌اکنون در سمت زمین ما قرار ندارد و بر اساس تصاویر و اطلاعات ماهواره‌ها، ۸۰۰ هزار کیلومتر طول دارد. برای مقایسه بهتر باید گفت که قطر زمین ۱۲۷۴۲ کیلومتر و قطر بزرگترین سیاره منظومه شمسی یعنی مشتری تنها ۱۴۰ هزار کیلومتر است. حفره مذکور در تاریخ 2 دسامبر رو به زمین بوده و در 4 و 5 دسامبر نیز بادهای خورشیدی آن به زمین اصابت کرد. این توفان خورشیدی در سطح G1 تا G2 بوده که در رده خفیف‌ترین بادهای خورشیدی محسوب می‌شود. این رده بادهای خورشیدی نیاز به توجه چندان زیادی ندارند. در سطح G1 تا G2 که بادهای خورشیدی خفیف هستند، پس از برخورد با لایه مگنتوسفر زمین، در امتداد خطوط میدان مغناطیسی در اطراف قطب‌ها جمع می‌شوند. در این مناطق نیز پس از برخورد و تعامل با ذرات جو، منجر به پدیده‌ای زیبا و تماشایی به‌نام شفق قطبی می‌شود.
عواقب برخورد توفان خورشیدی سهمگین به زمین
البته این نکته نیز قابل ذکر است که اگر توفان قدرتمندی به زمین برخورد کند، می‌تواند در شبکه‌های برق، عملیات ماهواره‌ای، ارتباطات رادیویی و سیستم‌های ناوبری اختلال ایجاد کند. با توجه به فعالیت‌های خورشید و وجود بادها و توفان‌های خورشیدی، انتظار می‌رود که این چرخه فعالیت خورشید همچنان تا مدت‌ها ثابت بماند. با این حال کارشناسان بر اساس داده‌های موجود، معتقدند که تعداد لکه‌های خورشیدی مورد انتظار برای چرخه فعلی، ۱۷۳ عدد خواهد بود. این مقدار کمتر از میانگین ۱۷۹ عدد لکه خورشیدی است و از بالاترین رکورد ثبت شده نیز پایین‌تر است. در بالاترین رکورد ثبت شده که در نوزدهمین چرخه خورشیدی بود، ۲۸۵ لکه خورشیدی در ماه مارس سال ۱۹۵۸ ثبت شد.
