خودرو‌هایی که جان و مال مردم را به آتش می‌کشد
داستان سازمان ملی استاندارد با خودروسازان داستانی پرتناقض وفراز ونشیب است چراکه خودروسازان معمولا حاضر به اعمال کامل استانداردهای ۸۵ گانه ملی روی خودروهای تولیدشان نیستند وبه بهانه‌های مختلف تلاش دارند از آن بگریزند؛ بااین حال این تمام ماجرا نیست چرا که به گفته کارشناسان خود این استانداردها هم نیاز به بازنگری دارند.
اطلاعات نوشت: برجسته ترین نمونه ای که اخیرا دراین خصوص مطرح شده، فقدان استاندارهای استحکام بدنه در میان استانداردهای 85 گانه است.روشن است استحکام بدنه درمواقع تصادف ها نقش مهم واساسی درحفظ جان سرنشینان ایفا می کند وغیبت سوال برانگیز آن درمیان استانداردها چالشی برای جان ومال مردم محسوب می شود.
به گفته کارشناسان، یکی از مهمترین وظایف سازمان ملی استاندارد درحیطه خودرو این است که بر نوع ورق فولادی به کاررفته درانواع خودروها نظارت کرده ودقت کند ورق فولادی درهنگام ضربه ناشی از تصادف یا هر برخورد دیگری ، مانع آسیب دیدن سرنشینان خودرو می شود یا خیر.
درپاسخ به این پرسش، نظر پلیس راهنمایی ورانندگی فراجا مفنی است.پلیس بارها تصریح کرده که دربسیاری از تصادف ها نبود استحکام بدنه باعث می شود خسارت جانی تصادفات افزایش یافته ومثلا دربرخی موارد تاسف برانگیز، قطعات فولادی مانند ستون های خودرو مچاله شده وبه بدن سرنشینان فرو رفته وباعث تشدید خسارت ها شود.
درتازه ترین این واکنش ها، سردار تیمور حسینی،رئیس پلیس راهنمایی رانندگی فراجا با بیان اینکه متاسفانه هنوز "استحکام بدنه خودرو جزو استانداردهای اجباری نیست" گفت: تنها راه اثبات این موضوع که آیا ورق استفاده شده در بدنه خودروها ایمنی لازم و کافی را دارند یا نه، راه‌اندازی مرکز آزمون تصادفات است.
وی با اشاره به تاثیر افزایش جرایم رانندگی بر کاهش تصادفات اظهار کرد: پلیس تلاش دارد تا با اجرای قوانین جدید(افزایش مبلغ جرایم رانندگی) عامل انسانیرا در تصادفات مدیریت کند تا شاهد کاهش تصادفات باشیم چرا که علت 60 درصد از تصادفات بی‌احتیاطی‌های عامل انسانی است.
سردارحسینی با بیان اینکه البته این مهم باعث نمی شود که سایر حوزه‌ها بخواهند مسئولیت خود را در زمینه کاهش تصادف فراموش کنند، تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که در دستور کار ویژه پلیس برای امر کاهش فوتی های تصادفات قرار دارد بحث "ایمنی خودرو به ویژه استحکام بدنه خودرو" است.
رئیس پلیس راهور فراجا خاطرنشان کرد: به تازگی سازمان ملی استاندارد اعلام کرده که اگر ثابت شود ورقهای که خودروسازان برای ساخت بدنه و دیگر نقاط خودروها به کار می‌گیرند، استاندارد مورد نیاز ندارد از تولید و شماره گذاری آن جلوگیری می کند.
وی با بیان اینکه متاسفانه هنوز "استحکام بدنه خودرو جزو استانداردهای اجباری نیست"، متذکر شد: تنها راه اثبات این موضوع که آیا ورق استفاده شده در بدنه خودروها ایمنی لازم و کافی را دارند یا خیر، راه‌اندازی مرکز آزمون تصادفات است که تا شهریور ماه سال جاری این مرکز راه‌اندازی می‌شود.
وی با اشاره به الزامی بودن استانداردهای 85 گانه خودروها یادآور شد: استانداردهای 85 گانه بیشتر بر زیبایی و آپشن‌های خودروهای تولید داخل تمرکز دارد؛ هر چند که کمربند ایمنی، کیسه هوا و نوع ترمز هم جزو استانداردهای 85 گانه خودرو به حساب می‌آید اما موارد مهمتری مانند "استحکام بدنه خودرو" در این استانداردها دیده نشده است.
درهمین حال، فیلم های متعددی که درفضای مجازی منتشر شده هم از ایرادهای اصلی دراستحکام بدنه خودروهای تولید داخل ونازک بودن بیش از اندازه ورق های فولادی به کاررفته درآن حکایت دارد.
در این ویدیو‌ها ،مالکان خودرو با فشردن و نمایش فرورفتگی بخشی از کاپوت یا سقف خودرو کیفیت پایین این محصولات را نشان می‌دهند.روشن است اگر محتوای این فیلم ها صحت داشته باشد- کهبه احتمال زیاد این گونه است- باید خودروسازان وسازمان ملی استاندارد را مورد پرسش جدی قرارداد.
دراین باره خودروسازان ،قطعه سازان وفولادسازان مدعی اند ضخامت ورق های به کاررفته دراتاق خودروهای داخلی استاندارد است.
محمد یکه فلاح ،عضو انجمن صنایع همگن قطعه سازی خودرو کشور با بیان اینکه ضخامت بدنه در انواع خودرو متفاوت است، گفت: در خودروهای مختلف استانداردها ی ضخامت ورق فولادی به کاررفته ،براساس کلاس (A ,B ,C) و کاربری خودرو متفاوت است.اما درایران تمام استانداردهای ضخامت بدنه رعایت می شود.
سیدرضا شهرستانی ، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد نیز در این خصوص اظهارکرد: بدنه خودرو اصولا طوری طراحی می‌شود که در تصادفات از سرنشین محافظت کند.
وی افزود: نوع طراحی خودرو باعث شده کیفیت در ظاهر ضعیف نشان داده شود؛ اما این دلیلی بر استاندارد نبودن بدنه خودروهای تولیدی کشور نیست.
همچنین علی حافظی، مدیر کیفیت سازمان پرس ایران خودرو معتقد است برخی خودروها که در ویدیوهای منتشره درفضای مجازی به اصطلاح قُر شده است و به راحتی فرو می‌رود، باید مورد کارشناسی قرار بگیرد.
مدیر کیفیت سازمان پرس ایران خودرو، با فشردن درِ خودرویی اطمینان می‌دهد که همه قطعات خودرو براساس استانداردهای بدنه‌سازی و خودروسازی تولید می‌شوند و خیال مشتریان از این لحاظ راحت باشد.
جعفرباقرزاده، مسئول استاندارد و کیفیت انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران هم تصریح کرد : درقسمت هایی از خودروهای تولید داخلی تا حدودی استانداردهای ضخامت ورق فولادی رعایت شده است، اما در ستون ها، شاسی و در کناره‌های برهی خودرو باید تغییراتی اعمال شود و نوع ورق های به کاررفته مورد بازنگری قرارگیرد.
نظر متفاوت سازمان ملی استاندارد
درهمین حال، مهدی اسلام پناه رئیس سازمان ملی استاندارد انتقادها به استحکام بدنه برخی خودروهای تولیدداخل را وارد می داند و وعده می دهد استانداردهای مورد نیاز دراین خصوص در آینده نزدیک اعمال شوند.
وی اظهارکرد: حال حاضر در موضوع نظام‌های اداره حاکمیت شرکت‌ها و بنگاه‌های خودروساز با تناقض‌های جدی روبرو هستیم. زمانی که بحث انواع آزمون‌ها در طراحی خودرو و تصادف خودرو و مانند آن مطرح می‌شود، خودروسازان سرباز می‌زنند؛ از آن‌ها سوال هم که می‌شود، پاسخ می‌دهند ''ما بایستی به سهامداران خود سود بدهیم'' و بدین ترتیب مولفه‌های اقتصادی را وارد می‌کنند؛ اما زمانی که برای فرافکنی لازم است پشت دولت پنهان شوند، از اهرم‌های وزارتی، دولتی و حاکمیتی استفاده می‌کنند.
وی تصریح کرد: سازمان ملی استاندارد، کف کیفیت برای تولید خودروهای داخلی را درنظرگرفته واستانداردهای اجباری اعمالی ، همه کیفیت مورد نظرنیست. نظام ارزیابی کیفی خودرو، مجموعه‌ای از عوامل و مولفه‌هاست اما ما کفِ کیفیت را در نظر گرفتیم اما همان هم رعایت نمی‌شود. اینکه استانداردها رعایت نمی‌شود به این سبب است که استانداردها به کمک خودروسازها تدوین و ابلاغ می‌شود اما در نهایت خودروسازان ملزم به اجرا هستند که به بهانه‌ها و در برهه‌های مختلف ؛ همچون بهانه تحریم‌ها از رعایت آن‌ها سر باز می‌زنند.
این مقام مسئول در رابطه با استاندارد ورقهای فولادی مورد استفاده در بدنه خودروهای تولید داخل هم گفت : در حال حاضر ورق فولادی که در خودروهای داخلی استفاده می‌شود از نظر سازمان ملی استاندارد دارای مشکل بوده و مشمول استاندارد اجباری نیست. بدین ترتیب ،سازمان ملی استاندارد، ورق های به کاررفته در بدنه خودرو را تایید نمی‌کند.
اسلام پناه ادامه داد : جالب است که شماره دنده خودرو مشمول استاندارد اجباری می‌شود اما بدنه خودرو و ورق فولادی آن مشمول استاندارد اجباری نمی‌شود.
اما در برنامه‌های جدید تدوین شده و در شورای عالی استاندارد تمامی این موارد را مطرح می‌کنیم و مصوبه شورای عالی استاندارد را خواهیم گرفت که ناظر به موضوع ارگونومیک، دینامیک، قابلیت تصادف و آیرو دینامیک، سایر آزمون‌ها و حتی چرخه عمر و خدمات خواهد بود. لذا این موارد را به زودی در دستور کار قرار خواهیم داد وتلاش می کنیم تاثیر کیفیت بدنه خودروها هنگام بروز تصادفات درآسیب دیدن سرنشینان را به حداقل برسانیم.
