ماجرای بازداشت غلامحسین ساعدی بخاطر چند جلد کتاب

به گزارش «اطلاعات آنلاین»، «غلامسحین ساعدی» در سال‌های قبل از انقلاب نویسندۀ مشهوری بود. این روانپزشک با نام مستعار «گوهر مراد»، به‌همراه رضا براهنی، جلال آل احمد و میم. الف. به‌آذین، دردسرسازترین اعضاء کانون نویسندگان ایران بودند که ساواک دل ناخوشی از ایشان داشت.

ساعدی زندگی پر فراز و نشیبی داشت و البته فعالیت‌های فرهنگی پر کش و قوسی. او در نهایت سال ۱۳۵۳ تصمیم گرفت با احساس خستگی و بن‌بست فکری و کاری، یک روز گرم خرداد، تهران را ترک کند و برای زمان نامعلومی به سفر برود؛ اما مقصد سفر او ناخواسته به پشت میله‌های زندان تغییر می‌کند؛ چراکه حین عزیمت به همراه دو دوست متخصص اقتصاد کشاورزی، مأموران ساواک بازداشتش می‌کنند و او را با پرونده‌ای که در آن به اقدام علیه امنیت کشور متهم شده است، به زندان می‌برند. 

طبق سند‌های به‌جا مانده از بایگانی ساواک، مأموران سازمان اطلاعات و امنیت کشور، ششم خردادماه سال ۱۳۵۳ برای بازرسی و کشف مدرک به خانۀ ساعدی می‌روند؛ خانه‌ای پر از کتاب و دست نوشته که فهرست ضبط مسأله دار‌های آن‌ها توسط مأمور ساواک، به این شرح است: 
«۱- انسان تک ساحتی از هربرت مارکوزه ۲- یک کیف محتوی نوشته‌های دکتر غلامحسین ساعدی ۳- نقد آثار غلامحسین ساعدی ۴- مرغ دریایی آنتوان چخوف ۵- میراث‌های تمدن ایرانی در سرزمین‌های آسیایی شوروی ۶-آذرستان ۷- تاریخ مشروطیت ایران ۸- شش گفتار درباره دین و جامعه حمید عنایت ۹- باباگوریو ۱۰- چوب به دست‌های ورزیل گوهر مراد ۱۱- چین سرخ نوشته ادگار اسنو ۱۲- خوشه‌های خشم جان استاین بک ۱۳- لال بازی‌ها از گوهر مراد ۱۴- سرگذشت مادر و جمیله ۵- چهل طوطی ترجمه جلال آل احمد و سیمین دانشور ۱۶- شناخت خویشتن ترجمه محمدتقی براهنی و غلامحسین ساعدی ۱۷- دفاع از فلسطین و الجزایر از احمد شفیری ۱۸- هائینی و دیکتاتوری آن ۱۹- تئاتر و اضطراب بشر ۲۰- نژادپرستی و فرهنگ ۲۱- در جبهه مقاومت فلسطین استعمارگری صهیونیستی ۲۲- صهیونیسم ۲۳- جانشین از گوهر مراد ۲۴- آب‌های خسته ۲۵- سفرنامه جنوب ۲۶- دایی وانیا نوشته آنتوان چخوف ۲۷- هیروشیما ۲۸- جنگ داخلی اسپانیا ۲۹- خلبان جنگ ۳۰- یک مشت تمشک ۳۱- گفتگو با کافکا ۳۲- هنریک ایبسن ۳۳- چهره‌های سیمون ماشار ۳۴- آیدا، درخت و خنجر و خاطره ۳۵- چین قدرت بزرگ فردا ۳۶ - قانون ۳۷- مسائل فلسفه ۳۸- چهره استعمارگر - چهره استعمار زده ۳۹- دوئل آنتوان چخوف ۴۰- شهری، چون بهشت ۴۱- بازگشت از شوروی ۴۲- تاریخ آمریکای لاتین ۴۳- حیدرخان عمو اوغلی ۴۴- انقلاب آفریقا ۴۵- خواب زمستانی ۴۶- پوکرنامه ۲۷- گفت وگوی فراریان از برتولت برشت ۴۸- چنین گفت زرتشت ۴۹- در انتظار بربر‌ها ۵۰- بیماری‌های مدیریت ۵۱- ژان پل سارتر ۵۲- آمریکای لاتین ۵۳- خاورمیانه، نفت و قدرت‌های بزرگ ۵۴- مسئله فلسطین ۵۵- زندگی من از آنتوان چخوف ۵۶- دشمنان از آنتون چخوف ۵۷- فرشته سرگردان از لئون تولستوی ۵۸- برتولت برشت ۵۹- کتاب ترس ۶۰- ابراهیم در آتش ۶۱- نان آن سال‌ها ۶۲- گدایان معجره ۶۳- اژد‌های کوچک ۶۴- دیوان خوشدل طهرانی ۶۵- سنگ آفتاب ۶۶- نهضت سربداران خراسان ۶۷- مرده‌ها ۶۸- خاموشی دریا ۶۹- انتشارات آرش ۷۰- شب نشینی با شکوه.»
در واقع برخی از کتابها، آثار انتشار یافته خود او هستند و برخی هم آثار دوستان او همچون احمد شاملو.

ساواک با توجه به برخی اطلاعات و نیز کتاب‌های کشف‌شده از خانۀ غلامحسین ساعدی این اتهام را در پروندۀ او دنبال می‌کرد که او به‌عنوان رهبر چریک‌های شهری با چریک‌های فدایی خلق همکاری دارد. این اتهام همواره با ساعدی باقی ماند اما اثبات پیدا نکرد؛ هرچند باعث شد که یک سال در وضعیت بازداشت باقی بماند و همواره زیر نظر و تحت فشار باشد.
احمد شاملو در جایی نوشته است که «شاه» زندگی ساعدی را تباه کرد.

یادداشتی که غلامحسین ساعدی از زندان برای برادرش نوشته و اعلام کرده بود: اگر مرا خفه کردند، نعره مرا نمی توانند خفه کنند، یادت باشد که بعد از مرگ نیز من فریاد خواهم کشید.