اطلاعات نوشت: عموم کارشناسان بر این موضوع که تهران فعلی دارای مشکلات عدیده ای برای ساکنان است، هم عقیده اند ولی در نحوه رفع این مشکلات میان کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد.
مدافعان طرح انتقال پایتخت، رفع مشکلات تهران را دشوار می دانند و معتقدند که بهترین راهکار خروج مرکزیت سیاسی و اقتصادی از این کلانشهر به سمت سواحل مَکُران است. در مقابل، گروه دیگری از کارشناسان معتقدند رفع مشکلات فعلی تهران بسیار ساده تر از انتقال مجموعه عظیم سیاسی و اقتصادی پایتخت به نقطه ای دیگر است.
پیروز حناچی استاد دانشگاه تهران و شهردار سابق پایتخت دیروز با بیان اینکه مشکلات تهران قابل حل است، گفت: جابه‌جایی پایتخت مشکلی از این کلانشهر حل نمی‌کند و در این زمینه باید با بررسی همه جوانب، با تکیه بر خرد جمعی و نظر کارشناسان به واکاوی دقیق مساله بپردازیم.
وی با اشاره به اینکه انتقال پایتخت موضوعی مربوط به اوایل دهه ۷۰ در کشورمان است، افزود:در بین سال‌های۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ زمانی که مدرنیست‌ها با استفاده از تغییر فناوری ساخت و ساز، توسعه فولاد، بتن و غیره دستشان باز شد، این مهم در مناطقی از جهان اتفاق افتاد که از جمله آنها در پاکستان، هندوستان، ترکیه و برزیل قابل اشاره است.
به گزارش ایرنا، دبیر اسبق شورای عالی شهرسازی و معماری ادامه‌داد: پس از آن اگرچه به‌طور طبیعی شاهد این اتفاق نبودیم و کمتر اراده‌ای برای آن در جهان یافتیم، اما مسائل سیاسی همچون فروپاشی شوروی سابق و فروپاشی دیوار برلین این شرایط را فراهم کرد. به طور مثال در آلمان شاهد بازگشت مجدد پایتخت از بُن به برلین بودیم. همچنین در قزاقستان استقلال یافته از شوروی سابق شاهد انتقال پایتخت از آق‌مولا به آستانه بودیمدر همین خصوص . به طور مثال ژاپنی‌ها از ۵۰ سال پیش در حال بررسی جابه‌جایی پایتختشان هستند که تا امروز اتفاق نیفتاده است وبه جمع‌بندی نرسیده اند .
وی اظهار داشت: اینکه دولت در شرایط اقتصادی فعلی می‌تواند به جابه‌جایی پایتخت بپردازد یا خیر، یک بحث است اما مهمتر از آن، این سوال است که چرا می‌خواهیم پایتخت را منتقل کنیم و دلیل این مساله می‌تواند راهنمای ما باشد که آیا با جابجایی پایتخت مشکلاتمان حل و فصل می‌شود یا خیر؟
حناچی اضافه کرد: البته جواب مشخص است و باید گفت مشکلاتمان در این کلانشهر نه تنها حل نمی‌شود بلکه شاید بدتر هم شود. چرا که امروز پایتخت به هر حال مورد توجه قرار دارد اما فردا و با جابه‌جایی دیگر آن توجهات سابق به تهران انجام نمی‌شود و مشکلات آن افزون خواهد شد.
وی معتقد است: مسائل تهران از جمله آلودگی، ترافیک ومنابع آب قابل حل است و تجربه جهانی هم همین را می‌گوید ولی الزامات و شروطی دارد.
شهردار سابق پایتخت از پکن (پایتخت چین) یاد کرد که دو دهه پیش آلوده‌ترین شهر جهان بود، اما امروز یکی از پاک‌ترین پایتخت‌های دنیا است و این مهم با اخذ تصمیمات جدی کنترل همه منابع آلایندگی از جمله تعطیلی کارخانه ذوب فلزات در نزدیکی شهر، تبدیل موتورهای دوچرخ بنزینی به موتورهای برقی و توسعه حمل ونقل پاک و خودروهای برقی اتفاق افتاد .
وی خاطرنشان‌کرد: شهریور ۹۷ نظرسنجی از مردم تهران در خصوص اصلی‌ترین مشکلات پایتخت انجام شد؛ در این نظرسنجی قاطبه مردم به دو مشکل آلودگی و ترافیک به عنوان مهمترین مشکلات یاد کردند و امروز هم همین مشکلات را حس می‌کنیم. اما این مشکلات قابل حل است و تجربه جهانی هم همین را می‌گوید. ولی وقتی شهردار ما پارک و فضای سبز را خراب می‌کند و اجازه ساخت و ساز برج در باغ‌ها را می‌دهد، یعنی اینکه در جهت عکس در حال حرکت هستیم
حناچی گفت: قرار بود اتوبوس گازوئیلی را در تهران شماره نکنیم اما شماره کردیم، وقتی قرار بود موتورهای دوچرخه بنزینی شماره نشود، اما می‌شود، وقتی قرار بود مازوت نسوزانیم اما می‌سوزانیم و وقتی معاینه فنی خودروهای سنگین را جدی نمی‌گیریم و ... ، همه این‌ها اقداماتی در جهت عدم کنترل آلاینده‌های تهران است که باید متوقف شود و تا زمانی که در این زمینه‌ها جدی نباشیم، اتفاقی نخواهد افتاد.
وی یادآور شد: در دهه ۷۰ مرحوم مهندس کازرونی وزیر وقت مسکن و شهرسازی این کار را تعقیب کرد و حتی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی هم مخالف آن نبود و اجازه داد کارها به پیش برود و تا مرحله تصمیم سازی در دولت هم پیش رفت. حتی مشاوری به انجام این کار پرداخت و به مکان یابی رسید و سه منطقه در سمت سمنان، سلطانیه و الیگودرز به این منظور جایابی شد، اما در نهایت شهردار وقت که در دولت هم حضور داشت، عنوان کرد که تهران را با همین شرایط اداره خواهم کرد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان‌کرد: در نهایت این تصمیم متوقف شد. از آن زمان باب افزایش تراکم در تهران باز شد و به عبارتی ما دوباره در جهت خلاف رفع مشکلات حرکت کردیم و معضلات آلودگی و ترافیک تهران با افزایش تراکم و تمرکز فعالیت‌ها در پایتخت حادتر شد .
وی تاکید کرد: معتقدم در وهله نخست دولت باید سیاست‌های رفع تمرکز را در پایتخت تعقیب کند و هر فعالیتی که امکان اجرا در سایر مناطق کشور داشته باشد را به انجام برساند. همچنین در مرحله دوم با ارائه مشوق‌های اقتصادی، موضوع عدم تمرکز در پایتخت را تقویت کرده و فعالیت‌ها را به مناطق کمتر توسعه یافته هدایت کند. این مهم خود منجر به تعادل منطقه‌ای در کشور خواهد شد.
حناچی با اظهار اینکه پایتخت به چه نقطه‌ای باید منتقل شود، با حرف امکان‌پذیر نیست، افزود: در این راستا ابتدا باید به این نقطه برسیم که باید پایتخت منتقل شود (که معتقدم اینگونه نیست). پس از آن با انجام مطالعات لازم با استفاده از خرد جمعی و نقطه‌نظرات کارشناسی به نقطه جدید برسیم.
