اطلاعات نوشت: گرد و غبار گسترده‌ای که از شامگاه دوشنبه با منشأ عراق و عربستان وارد مناطق گسترده ای از کشورمان شامل ۹ استان شده بود، دیروز شاخص آلودگی هوا در بسیاری از مناطق یاد شده را  در شرایط خطرناک قرار داد و مدارس و ادارات را به تعطیلی کشاند و به این ترتیب نخستین تعطیلی امسال ناشی از تغییرات جوی رقم خورد.

خوزستان،ایلام، کرمانشاه، همدان، مرکزی، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و زنجان؛ ۹ استانی بودند که با ورود گرد و غبارهای عربی به کشورمان، دیروز آسمان تیره و تار را برای چندمین بار طی سال‌های گذشته تجربه کردند که متاسفانه طی این سال‌ها اقدامات دیپلماتیک هم نتوانسته است ۲ کشور یاد شده را مجاب به مهارکانون های گرد و غبار کند.

شرایط بغرنج خوزستان

دبیر ستاد ملی سیاستگذاری و مدیریت منابع مقابله با پدیده گردوغبار گفت: منشا توده گرد و غبار در جنوب غرب و غرب کشور از شمال عربستان و جنوب و شرق عراق است.

به گزارش ایرنا،علی‌محمد طهماسبی بیرگانی افزود: بر اساس رصدهای به عمل آمده، حدود ظهر دوشنبه این هفته یک توده گرد و غبار بر اثر جریاناتی که در خارج مرزها در شمال عربستان وجود داشت، شکل گرفت و چون سرعت باد و تندباد زیاد بود؛ توده در کمترین زمان به سمت جنوب عراق حرکت کرد و در آنجا هم تندباد لحظه‌ای افزایش یافت و این توده‌ها به هم پیوستند و تقریبا در ساعات پایانی روز قبل یعنی حدود ساعت ۱۰تا ۱۱شب هر ۲ توده همزمان از مرزهای غربی و جنوب غربی عبور کردند و بعد از گذشتن از استان الانبار در جنوب نجف به استان‌های خوزستان، ایلام و کرمانشاه رسیدند که متاسفانه غلظت بسیار بالایی هم داشتند.

وی تاکید کرد: به دلیل پیش‌بینی شرایط بحرانی، کارگروه شرایط اضطرار استان‌های خوزستان، ایلام، کرمانشاه و همدان تشکیل شد و در ۳ استان خوزستان، ایلام و کرمانشاه به دلیل سطح بالای گرد و غبار، تصمیم گرفته شد تمامی ادارات، مدارس و بانک‌ها برای دیروز (۲۶ فروردین) تعطیل شوند اما استان همدان به دلیل غلظت کمتر، فقط مدارس نوبت بعد از ظهر تعطیل شدند.

طهماسبی بیرگانی ادامه داد: معمولاً زمانی که توده‌های گرد و غبار از شمال عربستان وارد می‌شوند، همراه با سرعت بالای باد حرکت می‌کند و سبب انتقال ذرات مختلف مانند ذرات درشت بالاتر ازPM ۱۰وPM۲.۵می‌شود که غلظت توده گردوغبار را افزایش می‌دهد اما به دلیل اندازه درشت‌تر ذرات، این آلودگی‌ها سریع‌تر کاهش می‌یابد.

وی افزود: با وقوع این رخداد غلظت بسیاری از ایستگاه‌های اندازه‌گیری ذرات معلق استان‌های خوزستان و ایلام معمولاً تا ۱۰هزار میکروگرم بر متر مکعب غلظت گرد و غبار را ثبت کردند و بیشتر مناطق شرقی ایلام، مناطق غربی و مرکزی استان خوزستان شاخص کیفیت هوا از ۵۰۰واحد فراتر رفت و میزان غلظت ذرات گرد و غبار هم بالای ۱۰هزار میکروگرم اندازه‌گیری شد..

طهماسبی بیرگانی گفت: تاکنون نشست‌های متعددی با کشورهای مرکز آسیا و اقیانوسیه برای توسعه مدیریت اطلاعات بلایا (APDIM) داشته‌ایم و رایزنی‌های زیادی با کشورهای حاشیه خلیج فارس همچنین شرق و شمال شرق آسیای میانه و افغانستان و پاکستان داشتیم اما برای اقدام عملیاتی، معمولا هر کشور باید به صورت مستقل عمل کند و این امکان وجود ندارد که به راحتی به جای دیگری رفت و یا همکاری بین‌المللی فعال داشت.

دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت منابع مقابله با پدیده گردوغبار افزود: همچنین در کاپ ۱۶مقابله با بیابان‌زایی در کشور عربستان سعودی، قطعنامه دیگری تصویب شد که مفاد بیانیه پایانی کنفرانس تهران را متعهد کرد که کشورهای عضو کنوانسیون این موضوعات رعایت کنند اما اقدام عملی باید در خود کشورها صورت گیرد.

وی اظهار داشت: با توجه به تغییر اقلیم و کم‌بارشی که بر کشور ما و کشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای میانه تأثیرگذار است، باید گفت که عربستان دارای ۹۰میلیون هکتار مناطق غبارخیز است که فعالیت‌های آن بر کشور ما هم اثر دارد.

طهماسبی افزود: ترکمنستان با ۶۷میلیون هکتار، عراق حدود ۳۲میلیون هکتار، سوریه تقریباً ۵میلیون هکتار و کشورهای دیگر مانند امارات، قطر و یمن هم با وسعت‌های مختلف مناطق گرد و غبارخیز دارند و جریان این خاک‌ها به سمت کشور ما هدایت می‌شود.

شاخص آلودگی هوای شهرهای خوزستان

دیروز در پی ورود گرد و غبار گسترده به کشورمان‌، شاخص آلودگی هوای اغلب شهرهای خوزستان به عدد ۵۰۰رسید و در شرایط خطرناک قرار گرفت.
 

بر اساس داده‌های سامانه پایش کیفی هوای کشور، صبح دیروز میزان غلظت آلاینده‌ها با اندازهPM ۱۰در اهواز و حمیدیه به حدود ۶۷برابر حد مجاز رسید و ساکنان ۱۹شهر وضعیت «خطرناک» و «قهوه‌ای» را تجربه کردند که این شرایط منجر به تعطیلی مدارس و ادارات در روز گذشته و همچنین مراجعه ۸۰۰بیمار قلبی و تنفسی به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شد.

همچنین به‌دنبال هشدار سازمان هواشناسی درباره ورود توده گرد و غبار و افزایش آلودگی هوا در استان کرمانشاه، تمامی ادارات، بانک‌ها، مدارس و دانشگاه‌های این استان دیروز تعطیل بودند.

به گزارش ایرنا، هجوم ریزگردها هوای اراک را هم در وضعیت خطرناک قرار داد و به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی هوای اراک، شازند و ساوه به دلیل گرد و غبارهای وارده شده از کشورهای همسایه به ایران در شرایط خطرناک، بسیار ناسالم و ناسالم برای تمامی گروه‌های سنی قرار گرفت.  به گفته یوسف یوسفی افزایش آلاینده‌های هوا در استان مرکزی موجب تعطیلی مدارس مناطقی از  این استان شد و  در استان بوشهر هم وقوع پدیده گرد و غبار، فعالیت مدارس ، دانشگاه‌ها و اداره ها را غیرحضوری کرد.

آسمان ۳ شهر کهگیلویه و بویراحمد هم دیروز با وقوع پدیده گرد وغبار ، تیره و تار شد. به گفته رئیس مرکز پیش بینی اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد،  پدیده گرد و خاک دید افقی در شهرهای دوگنبدان، دهدشت و لیکک را کاهش داد و شدت و میزان گرد و خاک و ذرات معلق در هوا به گونه ای بود که آسمان این شهرها تیره و تار شد.

آلودگی هوای ۶شهر لرستان را هم در شرایط خطرناک قرار داد و وضع هوای شهرهای خرم آباد، پلدختر، کوهدشت، رومشکان، معمولان و چگنی در شرایط  با میزان شاخص آلودگی ۵٠٠ میکروگرم قرار گرفت .
 قطار آلودگی هوا با عبور از استان های مرزی حتی به استان هایی همچون همدان و زنجان رسید و مدارس نوبت بعدازظهر را تعطیل کرد. 
 

در زنجان شاخص کیفی هوای استان منتهی به ساعت ۷صبح دیروز روی عدد ۵۰۰قرار گرفت که این وضعیت برای تمامی گروه‌های سنی خطرناک اعلام و فعالیت حضوری تمامی مدارس استان در هر ۳ مقطع در شیفت بعد از ظهر تعطیل شد.

بارش برف در آذربایجان شرقی

آلودگی شدید هوا و تعطیلی ادارات و مدارس برخی استان ها در حالی بود که بارش برف شهرهای شمال شرق استان آذربایجان‌شرقی را سفیدپوش کرد و ۲۰خودرو گرفتار در برف توسط راهداری کمک‌رسانی شدند .
مرتضی نریمانکارشناس پیش‌بینی اداره کل هواشناسی آذربایجان‌شرقیدر گفتگو با ایرنا، با بیان این که فعالیت سامانه بارشی تا فردا در این استان ادامه دارد، افزود: فعالیت این سامانه طی ۲۴ساعت منتهی به صبح دیروز، در شهرهای سردسیر استان مانند اهر، کلیبر، هوراند و ورزقان بارش برف و در شهرهای گرمسیر بارش باران بود.

وی با اشاره به این که بیشترین میزان بارش در کلیبر به میزان ۱۵میلی متر و خداآفرین ۱۳میلی متر گزارش شده است، اظهار داشت: فعالیت این سامانه بارشی همچنین موجب ناپایداری جو، افزایش ابر و بارش تگرگ در استان می‌شود.