اطلاعات نوشت: وزارت راه و شهرسازی در دولت چهاردهم تأکید ویژه ای بر توسعه ترانزیت کالا در مسیر شمال کشور دارد و به سرعت در حال تمکیل زیرساخت های لازم برای دستیابی به این هدف است.
در همین راستا مناطق آزاد با اتکا به معافیت های خاص مالیاتی و گمرکی خود می توانند زمینه جذب هرگونه سرمایه گذاری صنعتی، تجاری یا خدماتی را در این مسیر فراهم کنند.
از طرف دیگر مناطق آزاد با اتصال این کریدور ریلی به سایر شقوق حمل و نقل، توانایی جابجایی کالا در این کریدور ترانزیتی را افزایش می دهند.
مناطق آزاد ماکو، ارس و انزلی مهمترین مراکز دارای معافیت های قانونی در حاشیه این کریدور ترانزیتی هستند که هر کدام ، نه به عنوان مقصد نهایی؛ بلکه به عنوان مکمل لجستیکی کالا قادر خواهند بود به تقویت ترانزیت کالا در این مسیر کمک کنند. ولی در بین این سه ناحیه، منطقه آزاد تجاری- صنعتی بندر انزلی به واسطه اتصال به دریای خزر یکی از کلیدی‌ترین نقش ها را داراست.
مصطفی طاعتی مقدم مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با اعلام این مطلب به خبرنگار ما گفت: تکمیل و توسعه حمل و نقل ترکیبی، ریلی، هوایی، دریایی در بستر کریدورهای بین المللی با همکاری شرکت های داخلی و بین‌المللی با استفاده از مزیت های قانونی این منطقه امکان پذیر است.
به گفته وی امکانات این منطقه آزاد تجاری و صنعتی در مجتمع بندری کاسپین شامل ۲۲ پست اسکله با ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۱ میلیون تن کالا در سال بهترین پشتیبان کریدورهای بین المللی اطراف است.
طاعتی مقدم افزود: علاوه بر کریدور ترانزیتی ریلی ایران، جمهوری آذربایجان و روسیه، این منطقه آزاد برای نقش آفرینی در کریدور چین، قزاقستان، ایران نیز آماده شده و دیپلماسی اقتصادی برای اعمال تخفیفات ترجیحی در این مسیر با مدیریت وزارت امور خارجه در جریان است.
وی ادامه داد: منطقه آزاد انزلی سومین و مهمترین مسیر ترانزیتی در کریدور شمال -جنوب که می تواند برای توسعه روابط صنایع روسیه با تجار کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان و همچنین بهبود رقابت کریدوری در حوزه اقیانوس هند نقش آفرینی کند.
گزارش های دریافتی نشان می دهد که به موازات توسعه کریدور ریلی رشت - آستارا مذاکره با بنادر و شرکت های روسی برای ترانزیت کالاهای این کشور از مسیر بنادر ماخاچ قلعه و آستراخان به بندر کاسپین در جنوب غربی دریای خزر آغاز شده که سرعت و حجم ترانزیتی کالا در حاشیه این کریدور را افزایش می دهد.
اراضی اطراف این مسیر ریلی و به ویژه در محدوده مناطق آزاد می تواند بستر مناسبی برای جذب سرمایه گذار در تولید هیدروپونیک محصولات کشاورزی باشد. توسعه فعالیت بنگاه های استارتاپی هم در همین محدوده می تواند به تحکیم پیوندهای اقتصادی این کریدور ترانزیتی کمک کند.
خوشبختانه برای پشتیبانی از چنین سرمایه گذاری هایی، اخیراً ساخت یک سردخانه بزرگ محصولات کشاورزی آغاز شده تا بزودی شاهد شکل گیری یک پایانه صادراتی میوه و تره بار در حاشیه این کریدور ترانزیتی باشیم.
از سوی دیگر با توجه به جایگاه جهانی روسیه و قزاقستان در تولید غلات، می‌توان از پتانسیل لجستیکی مناطق ازاد ایران در جنوب دریای خزر برای تأمین امنیت غذایی کشور و یا ترانزیت غلات به کشورهای اطراف بهره گیری کرد.
دپوی غلات و نهاده های دامی در این مناطق به منظور خرید و فروش توسط بازرگانان ایرانی و غیر ایرانی مهمترین کارکرد مناطق آزاد و معافیت های قانونی آنهاست .
برآوردهای اولیه نشان می دهد که روسیه به دنبال جابجایی ۳۰ میلیون تن از کالاهای تولیدی خود در این مسیر ترانزیتی است ، اما در شرایط فعلی حداکثر ظرفیت اسمی بندر کاسپین حدود ۱۱ میلیون است که با مدیریت بهینه از آن می توان ظرفیت مذکور را به ۱۵ میلیون تن افزایش داد و حداقل نیمی از هدف گذاری ترانزیتی روسیه را جذب کرد .
علاوه بر تمام موارد فوق، مناطق آزاد ایران به ویژه در کرانه ساحلی دریای خزر می توانند مدل های همکاری جدیدی با کشورهای اطراف چون ترکیه در حاشیه این کریدور ترانزیتی تعریف کنند.
مقصد خط ترانزیتی چین- قزاقستان- ایران، به ترکیه ختم می شود که فرصت بسیار خوبی برای سرمایه گذاری صنایع نساجی و پوشاک ترکیه در طول این مسیر و به ویژه در مناطق آزاد حاشیه ساحلی دریای خزر فراهم می کند.
رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با اشاره به تخلیه و بارگیری حدود ۱۲ میلیون تن کالای ترانزیتی از ابتدای امسال تاکنون گفت: خوشبختانه این بندرگاه نگرانی کمتری در مورد پسرفت سطح آب دریای خزر ندارد، زیرا عمق آبخور اسکله های انزلی همچنان برای پهلو دهی به کشتی های بزرگ تجاری مناسب است.
وی در ارتباط با پهنه های صنعتی منطقه آزاد انزلی گفت: این منطقه دارای دو شهرک صنعتی با دو مدیریت متفاوت است، در شهرک صنعتی اول(حسن‌رود) براساس مدل مشارکتی با مدیریت شهرک‌های صنعتی در حال خدمات‌رسانی هستیم و دومین شهرک صنعتی نیز توسط سازمان مدیریت می‌شود. از سوی دیگر در حال آماده سازی سومین شهرک صنعتی هستیم و در عین حال شهرک های صنعتی سفیدرود، ضیابر و خمیران؛ نیز به بخش صنعتی منطقه آزاد انزلی اضافه شده اند.
به گفته وی رایزنی برای تعمیم مزایا و معافیت های قانونی مناطق آزاد به این ناحیه های صنعتی در حال اجراست.
وی همچنین منطقه آزاد انزلی را یکی از قطب های گردشگری در جنوب دریای خزر معرفی کرد و گفت: از نظر امکانات زیرساختی با وجود مجموعه هایی چون آکواریوم و مارینا که دارای مشکل رسوب هستند، نیازمند ارتقای کمی و کیفی سایر زیرساخت ها و امکانات گردشگری هستیم.
وی یکی از مهمترین برنامه های سازمان منطقه آزاد انزلی در حوزه گردشگری را توسعه گردشگری دریایی اعلام کرد و گفت: راه اندازی مسیر دریایی حرکت اتوبوس دریایی میان بندر کاسپین و انزلی در دستور کار قرار گرفته تا در ادامه میان سایر بنادر گیلان و دریای کاسپین این خط سیر گردشگری دریایی ایجاد شود.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با ارائه تحلیلی در خصوص توانمندی های گردشگری و اکوتوریسم منطقه متبوع خود؛ مزیت هایی چون تالاب انزلی، بوجاق، جنگل هیرکانی فتاتو را برشمرد و از کمپین تبلیغاتی تالاب تا بوجاق با هدف معرفی ظرفیت ها و توانمندی های منطقه و تعمیم برنامه ها گردشگری و رویدادهای فرهنگی-هنری به کل محدوده خبر داد.
وی در ارتباط برنامه های سازمان متبوع خود در حوزه گردشگری ریلی؛ از رایزنی با راه آهن جمهوری اسلامی ایران برای راه اندازی قطار گردشگری خبر داد و گفت: اگرچه در اطراف منطقه آزاد انزلی حاکمیت دوگانه ای وجود دارد زیرا این منطقه میان چهار شهرستان انزلی، رشت، خمام و آستانه اشرفیه قرار گرفته است، اما در استان گیلان همدلی و همگرایی خوبی وجود دارد که منطقه آزاد انزلی را به عنوان یک فرصت نگاه می کنند.
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی با بیان اینکه در قانون جدید توسعه، محدوده فرودگاه به این منطقه آزاد اضافه شده، گفت: علاوه بر مباحث گردشگری هوایی و شروع به کار اجرای خطوط «کارگو» برای صدور محصولات کشاورزی و شیلاتی چون خاویار، ماهیان گرم آبی، گل ارکیده، بلوبری، دارای ارزش افزوده؛ در دستور کار سازمان قرار گرفته است.
