خبر آنلاین نوشت: با توجه به اینکه سیاست جدید بانک مرکزی گام نهادن به‌سوی ارز تک‌نرخی و کمرنگ کردن سامانه نیماست، پیگیری‌های اولیه نشان می‌دهد به‌احتمال زیاد نرخ ارزی که برای واردات بنزین سوپر تخصیص می‌یابد، نرخ ارز مرکز مبادله است، بنابراین احتمالاً نخستین پالس‌های بی‌ثباتی در نرخ بنزین سوپر از محل عدم‌تثبیت نرخ در مرکز مبادله نشئت خواهد گرفت و احتمالاً خروجی این بی‌ثباتی به سایر بازارها سرایت می‌کند.
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت روز سه‌شنبه ۲۲ آبان با اعلام آزادسازی واردات بنزین سوپر گفت: آزادسازی واردات بنزین سوپر راهکاری برای تامین بنزین «باکیفیت» برای خودروهای وارداتی و لوکس است.
مهاجرانی افزود: واردات و توزیع بنزین ویژه یا سوپر توسط اشخاص حقوقی دارای مجوز از وزارت نفت با قیمت غیریارانه‌ای به صورت مجزا از زیرساخت‌های توزیع سوخت یارانه‌ای با رعایت قوانین و مقررات مجاز شد.
بر اساس مصوبه جدید هیئت وزیران که مطابق با ماده ۹ آیین‌نامه اجرایی تبصره ۸ قانون بودجه ۱۴۰۳ بوده است، واردات بنزین سوپر توسط اشخاص حقوقی دارای مجوز از وزارت نفت، با قیمت غیریارانه‌ای آزاد شده است. به این ترتیب، این بنزین با قیمت جدید و با توجه به نرخ ارز، به دست مصرف‌کنندگان خواهد رسید.
طبق تخمین‌ها، قیمت هر لیتر بنزین سوپر آزاد می‌تواند با توجه به نوسانات نرخ ارز به حدود ۸۰ هزار تومان برسد، در حالی که اگر از نرخ ارز مبادله‌ای برای واردات استفاده شود، این قیمت به حدود ۶۱ هزار تومان خواهد رسید.
بنزین سوپر با نرخ دلار بازار آزاد
به‌نظر می‌رسد مهم‌ترین نکته‌ای که در خصوص واردات بنزین سوپر وجود دارد، محل تأمین ارز آن است، به‌طورکلی محل تأمین ارز واردات یا از طریق سامانه نیما و یا از طریق مرکز مبادله ارز و طلاست.
با توجه به اینکه سیاست جدید بانک مرکزی گام نهادن به‌سوی ارز تک‌نرخی و کمرنگ کردن سامانه نیماست، پیگیری‌های اولیه نشان می‌دهد به‌احتمال زیاد نرخ ارزی که برای واردات بنزین سوپر تخصیص می‌یابد، نرخ ارز مرکز مبادله است، بنابراین احتمالاً نخستین پالس‌های بی‌ثباتی در نرخ بنزین سوپر از محل عدم‌تثبیت نرخ در مرکز مبادله نشئت خواهد گرفت و احتمالاً خروجی این بی‌ثباتی به سایر بازارها سرایت می‌کند.
در حال حاضر قیمت بنزین سوپر ۳۵۰۰ تومان است و حال باید دید با توجه به این مصوبه قیمت بنزین وارداتی سوپر به چه صورت محاسبه خواهد شد.
با توجه به اینکه قیمت بنزین سوپر فوب خلیج فارس حدود ۱.۲ دلار است، اگر نرخ ارز آزاد برای واردات بنزین سوپر لحاظ شود، قیمت هر لیتر بنزین به ۸۰ هزار تومان خواهد رسید و هزینه پر کردن یک باک ۵۰ لیتری ۴ میلیون خواهد شد که برای بسیاری از مردم، به ویژه افرادی که خودروهای داخلی دارند، ممکن است به یک بار مالی سنگین تبدیل شود. این تغییر قیمت ممکن است منجر به افزایش قیمت خودروهای وارداتی و نیز افزایش هزینه‌های عمومی حمل‌ونقل شود.
با این حال، اگر واردات بنزین سوپر با نرخ ارز مبادله‌ای انجام شود، قیمت هر لیتر به حدود ۶۱ هزار تومان کاهش خواهد یافت، اما همچنان این قیمت به نسبت بنزین معمولی که با قیمت یارانه‌ای توزیع می‌شود، بسیار بالاتر خواهد بود.
این تنها مربوط به هزینه خود بنزین است و هزینه حمل‌ونقل، سود شرکت واردکننده، مالیات و عوارض گمرکی در آن لحاظ نشده است.
اما آیا بنزین سوپر با چنین قیمت هایی خریدار دارد؟
شاید آزاد شدن واردات بنزین سوپر به طور کلی اقدامی مطلوب باشد، اما باید پرسید آیا شهروندان قادر خواهند بود هر نوبت چهار میلیون تومان بپردازند و همچنین این سوال مطرح می شود که آیا بنزین سوپر به کالای لوکس تبدیل خواهد شد که فقط در دسترس خودروهای خاص و مصرف‌کنندگان خاص قرار خواهد گرفت؟
چرا بنزین سوپر آزاد شد؟
آزادسازی واردات بنزین سوپر به منظور تأمین سوخت با کیفیت بالا برای خودروهای وارداتی و لوکس که نیاز به بنزین اکتان بالا دارند، صورت گرفته است. در سال‌های اخیر، تولید بنزین سوپر در داخل کشور کاهش یافته و همین امر باعث ایجاد بازار سیاه و کمبود این نوع سوخت در جایگاه‌های عرضه شد.
بسیاری از رانندگان خودروهای وارداتی به دلیل نیاز به بنزین با کیفیت بالا، با مشکلات جدی در تأمین سوخت مواجه بودند و در حال حاضر خودروهای شهروندان یا با همان بنزین بی‌کیفیتِ تولیدشده از سوی دولت سوخت‌گیری می‌شوند و روند استهلاک‌شان سرعت پیدا می‌کند یا با اضافه کردن اکتان بوسترها، ریسک تقلبی بودن این اکتان بوسترها و خراب شدن موتور خودروها برای شهروندان افزایش می‌یابد.
.بنابراین، دولت با آزادسازی واردات بنزین سوپر قصد دارد این مشکل را حل کند، اما قیمت‌های جدید سوخت ممکن است فشار بیشتری به مصرف‌کنندگان وارد کند.
چرا بنزین سوپر در داخل کشور تولید نمی شود؟
مطابق ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی قانون هوای پاک مصوب هیات وزیران، اگر توزیع بنزین در کشور روزانه از ۸۵ میلیون لیتر فراتر رود، وزارت نفت الزامی به توزیع بنزین یورو۴ در کشور ندارد.
مصرف بنزین از سال ۹۷، بالاتر از ۸۵ میلیون لیتر در روز است و این بدان معناست که وزارت نفت از همان سال معاف از تولید بنزین با اکتان بالا بوده است. باید گفت بنزین دارای اکتان ۹۵ که به بنزین سوپر شناخته می‌شود، یک بنزین استاندارد است؛ بنزینی که مطابق با طراحی بسیاری از خودروهای در حال تردد در سطح کشور است.
پس از توقف عرضه بنزین سوپر و مشخص شدن علت آن، از هفته‌های گذشته عرضه قطره‌چکانی بنزین سوپر شروع شد. نحوه توزیع بنزین سوپر در حال حاضر بسیار عجیب است. آدرس جایگاه‌های عرضه بنزین سوپر به صورت روزانه در سایت شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه تهران اعلام می‌شود و مردم باید با مراجعه به سایت، جایگاه‌هایی را که بنزین سوپر عرضه می‌کنند مشاهده کنند. البته همان اطلاع‌رسانی هم گاهی معتبر نیست.
توزیع بنزین سوپر تولید داخل
در حال حاضر، روزانه حدود ۳۰۰ هزار لیتر بنزین سوپر در تهران توزیع می‌شود، اما با توجه به حجم بالای تقاضا و کمبود این سوخت در برخی از مناطق، پیش‌بینی می‌شود که نیاز به واردات بیشتر در آینده وجود خواهد داشت. این تغییرات در بازار سوخت می‌تواند منجر به نوسانات قیمتی و بی‌ثباتی در بازار بنزین شود. از سوی دیگر، این اقدام می‌تواند به ایجاد رقابت در بازار واردات بنزین سوپر کمک کند که ممکن است به کاهش قیمت‌ها و بهبود کیفیت سوخت منجر شود. از سوی دیگر آزادسازی واردات قیمت بنزین را می توانیم پیش درآمدی برای افزایش قیمت بنزین تولید داخل در آینده نزدیک در نظر بگیریم.
نظر متخصصان و جایگاه‌داران درباره قیمت جدید
سخنگوی صنف جایگاه‌داران، رضا نواز، در خصوص این تغییرات قیمتی گفته است که اگر واردات بنزین سوپر با توجه به رقابت بین واردکنندگان افزایش یابد، ممکن است کنترل قیمت‌ها و کیفیت سوخت بهبود یابد. وی همچنین تأکید کرد که برای توزیع بهینه بنزین سوپر در جایگاه‌ها، اقدامات لازم برای ایجاد زیرساخت‌های مناسب و نظارت بر کیفیت سوخت وارداتی در دستور کار قرار خواهد گرفت.
آزادسازی واردات بنزین سوپر با قیمت غیریارانه‌ای در ایران، اگرچه به تأمین نیاز خودروهای وارداتی و لوکس کمک می‌کند، اما با توجه به قیمت‌های بالای این سوخت، نگرانی‌هایی در خصوص دسترسی عموم مردم به آن ایجاد کرده است. با توجه به افزایش قیمت‌ها و احتمال فشار اقتصادی بر مصرف‌کنندگان، باید منتظر بود که این تغییرات چه تأثیری بر بازار بنزین و اقتصاد کشور خواهد گذاشت.
