فرارو نوشت: قرعه‌کشی ایران‌خودرو که بعد تقریبا ۱.۵ سال از آخرین پیش‌فروش بزرگ خودروسازان برگزار خواهد شد، از مسیر افتتاح حساب وکالتی می‌گذرد. متقاضیان شرکت در طرح پیش‌فروش مرداد ایران‌خودرو باید مبلغی در حساب وکالتی بخوابانند و این پول حدود سه هفته در حساب بانک‌های مختلف کشور باقی بماند.
افتتاح حساب وکالتی برای شرکت در طرح پیش‌فروش خودروسازان، راهکاری است که از زمان روی کار آمدن سامانه یکپارچه در سال ۱۴۰۱ استفاده می‌شود. هدف از این کار، تشخیص متقاضی واقعی از متقاضی غیرواقعی و اصطلاحا کاذب است تا خدای ناکرده بعد مشخص شدن تکلیف قرعه‌کشی و اولویت‌بندی، ماجرای فروش حواله در سال‌های پایانی دهه ۹۰ تکرار نشود.
افتتاح حساب وکالتی و شرکت در طرح پیش‌فروش مرداد ایران‌خودرو با واریز ۲۳۰ میلیون تومان پول امکان‌پذیر است و همین جمله از دید منتقدان ماجرا، آپشنی برای بانک‌ها تلقی می‌شود. این وسط دو، سه بانک مختلف برای جذب متقاضیان اقدام به ارائه تسهیلات کردند و بخشی از موجودی موردنیاز برای شرکت متقاضیان در پیش‌فروش ایران‌خودرو را در قالب وام قرض‌الحسنه متقبل شدند.
بانک مهر به‌عنوان مثال از ارائه تسهیلات ۸۰ میلیونی خبر داد و بانک ملت رقم اعتبار را به ۱۰۰ میلیون تومان تبدیل کرد. یعنی متقاضی شرکت در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو با آورده ۱۵۰ میلیونی به بانک مهر، می‌توانست روی تسهیلات ۸۰ میلیونی حساب باز کندو یا مثلا متقاضی که از مسیر بانک ملت برای شرکت در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو اقدام می‌کند، به آورده ۱۳۰ میلیونی احتیاج دارد.
بانک مهر با ارسال پیامکی اعلام کرده، مشتریانی که خواهان وکالتی کردن حسابشان برای ثبت‌نام در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو هستند، در صورت تودیع ۱۵۰ میلیون تومان در حساب خود بدون نیاز به داشتن معدل می‌توانند ۸۰ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه بدون ضامن و با کارمزد صفر درصد دریافت کنند.
بانک مهر در توضیح این اقدام تاکید کرده، پس از اعلام نتایج توسط شرکت خودروساز مبلغ وام یعنی رقم ۸۰ میلیونی در لحظه آزادسازی تسویه می‌شود و همان موقع مبلغ تودیعی نیز دراختیار مشتری قرار می‌گیرد.
واکنش‌ها به تسهیلات ارائه‌شده توسط بانک‌ها، اما مخالفان زیادی پیدا کرد. خبرگزاری فارس به‌عنوان مثال در مطلبی با عنوان سه بانک زیان‌ده وام خودرو می‌دهند، از حاتم‌بخشی بانک‌ها صحبت کرده و با کنایه به صورت مالی بانک‌ها، زیان انباشته این دسته از بانک‌ها را همزمان با ارائه تسهیلات برای شرکت در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو به رخ کشیده است.
تسهیلات بانکی برای ثبت‌نام در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو حتی با واکنش سازمان بازرسی کشور روبرو شده است. طوریکه معاون نظارت و بازرسی امور اقتصادی سازمان بازرسی کل کشور اعطای تسهیلات برای ثبت‌نام پیش‌فروش خودرو را غیرقانونی اعلام کرده و گفته، بانک‌ها اگر منابع دارند وام‌های ضروری را پرداخت کنند.
طرح پیش‌فروش مرداد ایران‌خودرو طبق آمارهای غیررسمی تا الان با استقبال بیش از دو میلیون ایرانی روبرو شده است. اگر فرض کنیم – تاکید می‌کنیم اگر فرض کنیم- یک‌چهارم افراد حاضر در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو از مسیر تسهیلات ارائه‌شده از سوی بانک‌ها دست‌به‌کار شدند، آنوقت پای حداقل ۴۰ هزار میلیاردتومان تسهیلات مطرح است. آنطرف ماجرا در ازای ۴۰ هزار میلیارد تومانی که به‌عنوان تسهیلات، وام، اعتبار یا هر عبارت دیگری که اسمش را بگذاریم، بحث ورود ۶۵ هزار میلیارد تومان به بانک‌های مطرح است. عددی که دست‌کم به‌مدت سه هفته در حساب بانک‌های زیان‌ده می‌خوابد و یکجور آورده جدید به‌حساب می‌آید.
فراموش نکنید، از بین بیش از دو میلیون متقاضی شرکت در طرح پیش‌فروش ایران‌خودرو، چیزی حدود ۱۲۰ هزار متقاضی به قید قرعه صاحب خودرو دولتی می‌شوند و آورده و تسهیلات افراد خارج از گود، خود به خود به دست فراموشی سپرده می‌شود. این وسط بانک‌هایی که اصطلاحا به بانک‌های زیان‌ده متهم می‌شوند، از اختلاف ۱۳۰ تا ۱۵۰ میلیونی آورده متقاضیان و تسهیلات ارائه‌شده به آن‌ها بهره‌مند می‌شوند.
