عصر روشن نوشت: گشت و گذاری در باغ کتاب یعنی سی و پنجمین نمایشگاه تهران، نشان می دهد که برخی از مخاطبان که سال پیش به هر دلیل در نمایشگاه حضور نیافته بودند، به دیدارش آمدهاند؛همچون برخی ناشران که پارسال غایب بودند و امسال، حاضر، همچون نشر چشمه، نشر ثالث، انتشارات نگاه، مروارید و تعدادی نامهای دیگر که بعضاً به همین شهرت هستند و برخی نیز خیر.
ناشرانی که پارسال غایب بودند، عمدتا - نه همه - امسال از جایگاه بهتری برخوردارند؛ تا جایی که برخی ناشران به طنز میگفتند، کاش ما هم یک سال انصراف دهیم که سال بعدش عزیز شویم.
اما مسألۀ مشهود، اختصاص تقریبا تمامی غرفههای سر نبش در راهروها، به ناشران دولتی، حاکمیتی، مذهبی و قمی است، عمدتا هم بدون منطق الفبایی یا دیگر شاخصهای مرتبط.
این نحوۀ توزیع غرفههای سر نبش، گاهی موقعیتهای جالب توجهی به وجود آورده است. برای نمونه، یک غرفۀ سر نبش در راهروی اصلی نمایشگاه، به دانشگاه امام صادق (ع) اختصاص دارد. کمی جلوتر، غرفۀ سر نبش دیگری در همان راسته به بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) اختصاص یافته است. باز کمی جلوتر، غرفۀ سر نبش دیگری در همان راسته، به بسیج دانشجویی اختصاص یافته که شاید بیش از ۱۰ نسخه کتاب هم در غرفه اش به نمایش نگذاشته است. برخی میپرسیدند، مگر همۀ اینها یکی نیستند؟ و برخی اضافه میکردند، بر فرض که یکی نیستند، چرا سر جای خودشان قرار ندارند.
پس اگر به دنبال ناشران مستقل حاضر در نمایشگاه هستید، اصلا به غرفههای سر نبش مراجعه نکنید و به داخل راهروها بروید. این وضعیت، ممکن است مخاطب را در پیدا کردن غرفۀ نشر مورد نظر خود براساس حروف الفبا، با سرگردانی مواجه کند، مخصوصا که فهرست ناشران حاضر در در هر راهرو، تا پایان روز دوم هم نصب نشد اما این هم راه حل دارد.
مسوولان نمایشگاه غرفههای اطلاعرسانی را در تمامی بخشها طراحی کردهاند که بانوانی با لباس های متحدالشکل و در کمال آرامش، پاسخگوی جستوجوی مخاطبان دربارۀ کتاب یا نشانی ناشر مورد نظرشان هستند.
علاوه بر این، استندهای هوشمندی طراحی شده است که همچون یک کامپیوتر با موتور جستوجوگر، خیلی سریع کتاب یا ناشر مورد نظر را سرچ کرده، نشانی محل استقرار و عرضهاش را میدهد.
تذکرهای حجاب در نمایشگاه کتاب امسال نسبت به سال گذشته وجه فرهنگی تری به خود گرفته است و غرفههای مربوط نیز بیشتر به امر فرهنگسازی مشغولند تا تذکرهای با چاشنی التهاب آفرینی.
همانند سال گذشته، ایستگاههای تفکر در برخی نقطههای سالن اصلی نمایشگاه در نظر گرفته شده است که علاقهمندان، به بحث شفاهی و مکتوب دربارۀ موضوعهای اجتماعی مورد علاقۀ خود میپردازند، ازجمله موضوع حجاب.
برگزاری نشستهای کتابی در نمایشگاه رونق دارد. در گوشۀ سالن شبستان نیز فضای قابل توجهی زیر عنوان «گوشۀ نقد» به سبک نمایشگاههای خارجی، به رونمایی و معرفی کتابهای تازه انتشاریافته میپردازد.
بانک عامل نمایشگاه (بانک ملی) در نمایشگاه کتاب حضور پررنگی دارد. پرسنل این بانک با حسن خلق و متانت پاسخگوی نیازهای مخاطبان و غرفهداران هستند. هرچند شاید در برخی موردها هنوز تجربۀ لازم را در قبال مسائل نمایشگاه کتاب نداشته باشند اما همین متانت در پاسخگویی، غنیمت بزرگی است.
سازمان اتوبوسرانی امسال با ونهای جدید نارنجیرنگ به انتقال مخاطبان از ایستگاههای مترو شهید بهشتی و مصلی و بالعکس مشغول است.
از سوی مسوولان نمایشگاه اعلام شده که از حضور تعدادی از ناشران کتاب ساز که با سرقت ادبی، به انتشار کتابهای پرفروش دیگر ناشران می پردازند، در نمایشگاه امسال جلوگیری شده است. ظاهراً بیشتر این موسسه های نشر، زیر نظر یک فرد فعالیت داشتهاند.
با این حال هنوز غرفههایی در نمایشگاه حضور دارند که کتابهایشان مخاطبان را به یاد بساط دستفروشی های راستۀ انقلاب میاندازد و کتابهایشان را همچنان با تخفیف های بالا و ۵۰ درصد میفروشند. ۵۰ درصدهایی که عملا واقعی نیست اما به هر حال، تخفیف بالای ۲۰ درصد از نظر آیین نامۀ نمایشگاه، تخلف محسوب میشود.