جماران نوشت: کشش مذهبی ای که از ابتدا با جان مرتضی آمیخته بود او را به تکاپو و کند و کاو برای یافتن حق وا می داشت آنقدر که قرار را از او می گرفت. نفْسی در میان نبود و آنچه بود حق بود و مصداقی که به دنبالش می گشت؛ آنقدر گشت و گشت تا اینکه او را یافت و به سکون و آرامش رسید و دیگر هیچ تزلزلی در او نمی توانستی بیابی.
حال که مصداق را یافته بود، دیگر همه کارهایش حول همان می چرخید. چند سالی از انقلاب می گذشت که سیگار کشیدن را کنار گذاشت. می گفت: چگونه در حالی که امام عصر (عج) حاضر و ناظر بر اعمال و حرکات من است می توانم سیگار بکشم و دیگر هیچ گاه لب به سیگار نزد و شاید در مورد دیگران کمتر بتوانی ببینی که اینگونه رفتار کنند ولی مرتضی جور دیگری بود. او اراده اش را ناشی از اراده حق می دانست و غیر از این چیز دیگری برایش معنا نداشت.
1. شهید سید مرتضی آوینی که شاید بیشتر افراد او را به راوی روایت فتح بشناسند. او از هنرمندان انقلاب اسلامی بود که با پشتوانه قوی مطالعاتی گام در راه ساخت فیلم های مستندی با مضمون اجتماعی و جنگی در کارنامه خود به ثبت رساند. متولد شهر ری بود و از همان دوران نوجوانی با شعر، داستان، موسیقی و نقاشی انس داشت. رشته معماری را در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به پایان رساند. با آشنا شدن با اندیشه های امام خمینی (س) تحولی خاص در او به وجود آمد. بنا به ضرورت انقلاب اسلامی در گروه جهاد شروع به ساخت فیلم مستند کرد و فیلم های شش روز در ترکمن صحرا، سیل خوزستان و مجموعه خان گزیده ها از ساخته های اول اوست. بعدها به ساخت مجموعه حقیقت که یک مستند دفاع مقدسی است پرداخت. از دیگر آثار فاخر و ماندگار او مجموعه مستند روایت فتح است که او به ساخت و تولید آن پرداخت و متن های ویژه ای که به وسیله خودش نوشته و خوانده می شد این مجموعه را متمایز از دیگر ساخته ها درباره دفاع مقدس در هر زمانی کرده و می کند. سید مرتضی آوینی سردبیری نشریه سوره را که از تولیدات حوزه هنری انقلاب اسلامی بود، از سال 1368 بر عهده داشت. از او آثار نوشتاری مانند آینه جادو در دو جلد، آغازی بر یک پایان، با من سخن بگو دوکوهه، فتح خون، شهری در آسمان (مجموعه متون نوشته شده برای روایت فتح)، فردایی دیگر، رستاخیز جان، توسعه و مبانی تمدن غرب و... بر جای مانده است. او به دنبال ساخت مجموعه شهری در آسمان بود که شش قسمت آن به پایان رسیده بود و در حالی که به همراه گروه برای بررسی لوکیشن ادامه این مجموعه به فکه رفته بود بر اثر انفجار مین در روز بیستم فروردین ماه سال 1372 به درجه رفیع شهادت نایل شد. شهید محمدسعید یزدان پرست نیز همراه او به شهادت رسید. مزار او در قطعه 53 بهشت زهرا(س) محل زیارت علاقه مندان به اوست. او از سوی آیت الله خامنه ای به سید شهیدان اهل قلم نام گرفت.
2. برگرفته از خاطره بانو مریم امینی، همسر شهید.