اکونگار نوشت: روز گذشته مهلت ثبت نام خودروهای برقی در سامانه یکپارچه به پایان رسید، درحالی وزارت صمت بر واردات خودروهای برقی اصرار دارد، بسیاری از کارشناسان معتقدند که هنوز زیرساخت‌های لازم برای حضور خودروهای برقی در بازار ایران شکل نگرفته است.
امیرحسن کاکایی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت ایران ضمن اشاره به واردات خودروهای برقی گفت: «خودروهای برقی تولید کمتری از آلاینده‌های هوا مانند دی اکسید کربن و ذرات معلق را تولید می‌کنند که باعث کاهش آلودگی هوا و تاثیرات مخرب بر محیط زیست می‌شود. علاوه بر این، هزینه نگهداری و بهره‌وری این خودروها در مقایسه با خودروهای گازسوز کمتر است زیرا اغلب سیستم‌های آنها ساده‌تر و قطعه مکانیکی کمتری دارند. خودروهای برقی بدون موتورهای داخلی که صدا تولید کنند، کار می‌کنند و بنابراین صدای کمتری دارند که موجب کاهش آلودگی صوتی محیط زیست می‌شود. این خودروها معمولاً سریع‌تر و با توانایی شتاب بالاتری در مقایسه با خودروهای سوختی عمل می‌کنند. این امر به دلیل موتورهای الکتریکی که از نیروی برق برای حرکت استفاده می‌کنند و از توانایی بالاتری در انتقال نیرو برخوردارند.
از طرفی، خودروهای برقی دارای مرکز تعادل پایین‌تر و وزن بیشتری در قسمت پایین بدنه‌ی خودرو هستند که موجب تجربه‌ی رانندگی پویاتر و کنترل بهتر در موقعیت‌های خطرناک می‌شود. همچنین، تلاش‌های صورت گرفته برای افزایش زمان شارژ باتری و توسعه‌ی زیرساخت شارژ خودروهای برقی می‌تواند این تکنولوژی را به یک گزینه بیشتر محبوب برای مصرف‌کنندگان تبدیل کند.»
زمان شارژ طولانی این خودروها مهمترین چالش در استفاده از آنها است. زمان شارژ باتری‌های خودروهای برقی معمولاً بیشتر از پر کردن مخزن سوخت در خودروهای سوختی است و محدودیت مسافتی نیز وجود دارد. علاوه براین، شبکه‌ی شارژ خودروهای برقی هنوز در برخی مناطق توسعه نیافته است و نیاز به ساختار زیرساختی قوی‌تر و گسترده‌تر دارد. خودروهای برقی به دلیل هزینه باتری و فناوری برقی پیشرفته‌تر معمولاً هزینه بالاتری نسبت به خودروهای سوختی دارند. اغلب خودروهای برقی نیاز به زمان بیشتری برای شارژ دارند، به خصوص در مقایسه با پر کردن مخزن سوخت در خودروهای سوختی. این محدودیت می‌تواند در سفرهای بلند مسافت باعث ناراحتی و نگرانی برای راننده شود. ضمن اینکه خودروهای برقی برای شارژ به شبکه‌ی برق متصل هستند و به این ترتیب وابستگی به پایداری و عملکرد شبکه برق را دارند. در صورت قطعی برق یا مشکلات در شبکه، قابلیت استفاده از خودروهای برقی ممکن است محدود شود.
چه ایراداتی به باتری‌های خودروهای برقی وارد است؟
باتری‌های خودروهای برقی عمر محدودی دارند و پس از چند سال نیاز به تعویض دارند. هزینه تعویض باتری می‌تواند بسیار بالا باشد و برای مالکان این خودروها هزینه‌ی اضافی برای نگهداری است. باتری‌های خودروهای برقی معمولاً محدودیتی در مسافت طی شده دارند و باید به طور منظم شارژ شوند. این محدودیت ممکن است برای مسافرت‌های بلند مدت یا در مناطقی که زیرساخت شارژ کافی ندارد، مشکل ساز شود. باتری‌های خودروهای برقی معمولاً وزن بالاتر و فضای بیشتری نسبت به مخزن‌های سوخت در خودروهای سوختی دارند، که ممکن است به کاهش فضای داخلی خودرو و همچنین به کاهش کارایی و عملکرد خودرو منجر شود. عملکرد باتری‌های این خودروها معمولاً تحت تأثیر دما قرار می‌گیرد. در دماهای بسیار سرد یا بسیار گرم، ظرفیت و عمر مفید باتری ممکن است کاهش یابد و به عملکرد خودرو ضربه بزند.
از طرفی، فرآیند تولید و بازیافت باتری‌های خودروهای برقی ممکن است به محیط زیست آسیب بزند، زمینه‌ی تأثیرات مخربی مانند استفاده از منابع معدنی و تولید پسماندهای خطرناک را فراهم کند. با این حال، این ایرادات همگی با پیشرفت تکنولوژی و تحقیقات مستمر در حال حل شدن هستند، اما هنوز به عنوان چالش‌های مهمی برای صنعت خودروهای برقی مطرح هستند.
استفاده از خودروهای برقی در ایران چه محدودیت‌هایی خواهد داشت؟
مهمترین چالش مرتبط با استفاده از خودروهای برقی در ایران نبود زیرساخت کافی برای استفاده از آنها است. شبکه شارژ خودروهای برقی در ایران هنوز در مراحل ابتدایی است و تعدادی از شهرها و مناطق هنوز به طور کامل پوشش داده نشده‌اند. این موضوع ممکن است باعث ایجاد محدودیت در شارژ و استفاده از خودروهای برقی شود. علاوه بر این، محدودیت در دسترسی به باتری‌های قابل تعویض وجود دارد. به این معنا که در ایران احتمالا تعداد محدودی از مراکز تعویض باتری برای خودروهای برقی وجود داشته باشد که این می‌تواند مشکل برای مالکان خودروهای برقی در صورت نیاز به تعویض باتری باشد. ضمن اینکه به دلیل نبودن تعداد کافی از تعمیرکاران متخصص در زمینه‌ی خودروهای برقی و همچنین کمبود قطعات یدکی معمولاً موجب مشکلات برای مالکان این نوع خودروها می‌شود.
می‌توان به قیمت و هزینه بالای واردات نیز اشاره کرد. واقعیت این است که ما در زمینه تولید باتری به شدت ضعیف هستیم و قرار است سلول های باتری وارداتی بیاورند و آن را در ایران مونتاژ کنند. یعنی، لیتیوم و سلول اصلی باتری وارداتی است. باتری‌ها و تجهیزات الکتریکی مورد نیاز برای خودروهای برقی بیشتر از کشورهای دیگر وارد می‌شوند و این باعث افزایش هزینه‌ها و قیمت نهایی خودروهای برقی در بازار ایران می‌شود. به نظر می‌رسد به دلیل کمبود تقاضا، تأمین قطعات یدکی برای خودروهای برقی در بازار ایران ممکن است مشکل باشد، که این موضوع می‌تواند به تعویق تعمیرات و نگهداری ماشین منجر شود. در برخی شهرها و مناطق ایران، ممکن است محدودیت‌هایی برای استفاده از خودروهای برقی وجود داشته باشد، مانند محدودیت در ورود به مناطق محدوده یا ممنوعیت استفاده در ساعات خاص از روز به دلیل مشکلات شبکه برق.
این نکته را باید در نظر گرفت که این خودروها به برق پایدار نیاز دارند که در برخی مناطق ایران، ممکن است مشکلاتی مانند قطعی برق یا نوسانات ولتاژ وجود داشته باشد که می‌تواند به مشکلات در شارژ و عملکرد خودروهای برقی منجر شود. با وجود پیشرفت‌های امنیتی، هنوز ممکن است نگرانی‌هایی مانند خرابی باتری یا حمله‌های سایبری به سیستم‌های خودروهای برقی وجود داشته باشد که این مسئله می‌تواند اعتماد به این فناوری را کاهش دهد.
این موارد می‌توانند موانعی برای گسترش استفاده از خودروهای برقی در ایران باشند، اما با پیشرفت زیرساخت‌ها و سیاست‌های حمایتی، این مشکلات می‌توانند کاهش یابند و استفاده از خودروهای برقی در ایران رونق پیدا کند. با افزایش تقاضا برای خودروهای برقی، نیاز به ایجاد زیرساخت‌های مرتبط مانند ایستگاه‌های شارژ، تعمیرگاه‌های مجازی، و فناوری‌های مرتبط با این نوع خودروها افزایش می‌یابد که این می‌تواند به توسعه صنعت خودرو و ایجاد شغل مناسب منجر شود. علاوه‌براین، میزان آلاینده‌های هوا کاهش می‌یابد که این می‌تواند به بهبود کیفیت هوای شهرها و کاهش مشکلات محیط زیستی منجر شود.
