مرتضی مکی تحلیلگر روابط بینالملل در گفت و گو با آرمان ملی در واکنش به حمله آمریکا به یمن گفت: اگر ترامپ استراتژی گریز از جنگ را در پیش گرفته باشد باید با ایران مذاکره کند. به هر حال شرایط نه جنگ نه صلح، اگرچه میتواند تا حدی از سختتر شدن وضعیت جلوگیری کند اما به ندرت اتفاق میافتد که چنین مواجههای با مشکلات به نتیجه و دستاورد خاصی همراه باشد.
وی درباره واکنش احتمالی ایران به نامه ترامپ گفت: یکی از برنامههای مهم آقای پزشکیان که در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری روی آن تأکید داشتند لغو تحریمهای بینالمللی، حل چالشهای سیاست خارجی و تعامل سازنده با کشورهای غربی بود. نکته مهمی که در شرایط کنونی وجود دارد این است که امروز کسانی بر مسند وزارت امور خارجه قرار دارند که در زمان مذاکرات برجام در دولت روحانی حضور داشتند و مذاکرات را جلو بردند. به همین دلیل نیز احتمال دارد آقای پزشکیان و تیم وزارت خارجه ایشان به این نامه با جدیت بیشتری نظر کنند. این نکته که برخی عنوان میکنند اگر ایران با ترامپ مذاکره کند نشان ضعف است چندان درست نیست. تصمیم ایران به مذاکره یا عدم مذاکره به منافع ملی ربط دارد. ایران ابزارها و امکانات مهمی برای نقشآفرینی در منطقه دارد و آمریکاییها نیز به این نکته آگاهی دارند.
مکی یادآور شد: واقعیت این است که امروز شرایط کشور به شکلی نیست که بتوان به دیدگاهها و رفتارهای غیرعقلایی و هیجانی اهمیت داد و جدی گرفت. بدون تردید مذاکره با ترامپ نیازمند اجماع ملی است و تا زمانی که این اتفاق رخ نداده ایران نمیتواند با دست پر وارد مذاکرات شود. اگر پزشکیان بخواهد به این دیدگاهها اهمیت بدهد ممکن است فرصتها را یکی پس از دیگری از دست بدهد. ما فرصت بسیار محدودی در اختیار داریم. در مذاکرات برجام که در سال۲۰۱۵ انجام شد ما از این فرصت برخوردار بودیم که در مدت دو سال با کشورهای غربی به توافق جامعتری دست پیدا کنیم. این در حالی است که در شرایط کنونی ما از این فرصت برخوردار نیستیم. عمر قطعنامه۲۲۳۱ در اکتبر سال آینده به پایان خواهد رسید. به همین دلیل نیز بیتوجهی نسبت به فرصتهایی که برای ما در عرصه سیاست خارجی به وجود میآید، باعث خواهد شد که فرصتها مثل برق و باد برای ما از بین برود. اگر در شرایط کنونی این امکان و فرصت وجود دارد که میتوانیم به اروپاییها و آمریکا به توافق مناسب برسیم، باید همه تلاش خود را به کار ببریم تا تحریمها به پایان برسد. آنچه که لازمه چنین تصمیمهایی در نظر گرفته میشود، فقط و فقط منافع ملی است و نمیتوان درگیر تندروی شد. باید از نگاه غیر کارشناسی به موضوع خودداری کرد. دولت پزشکیان به دنبال جنگ نیست و به همین دلیل دیپلماسی کشور در شرایط کنونی باید فعال شود.