مراسم رونمایی از سومین استند POD طرح «می‌خوانم» دوشنبه ۲۴ دی ماه ۱۴۰۳ در کتابفروشی بوکلند مارکیزسنتر با حضور جمعی از ناشران و کتابفروشان و اهالی فرهنگ برگزار شد.
درابتدای این مراسم، محمدتقی عرفان پور، عضو شورای سیاست‌گذاری طرح «می‌خوانم»، گفت: این سومین نشستی است که برگزار می‌کنیم و در نشست پیش رو درباره مزایای  «می‌خوانم» برای کتابفروشی‌ها و نقش موثر آن در صنعت نشر صحبت خواهیم کرد.

 در ادامه بابک ندرخانی، مدیرعامل موسسه رهپویان دانش و اندیشه در سخنانی با اشاره به فعالیت مجموعه رهپویان دانش و اندیشه، گفت: «می‌خوانم» یک استارتاپ است که در حوزه نشز کتاب است که با بهره گیری از چاپ دیجیتال، امکان انتشار کتاب به روش POD را برای صنعت نشر میسر کرده است، از سال ۱۳۹۹ از سمینارهای آمازون در نمایشگاه کتاب فرانکفورت (سال ۲۰۱۹ ) این پروژه آغاز شده و پنج سال است که روی این موضوع کار می‌کنیم.

وی ادامه داد: قرن ۲۱ قرن خصوصی سازی محصولات است، اکنون به کمک دستگاه‌های چاپ دیجیتال امکان شخصی سازی و چاپ و نشر کتاب به اشکال مختلف فراهم شده است. همچنین اضافه مرد: از آنحایی که همه استارتاپ‌هایی که خارج کشور موفق بوده‌اند در ایران هم شکل گرفته است مثل تاکسی اینترنتی یا رستوران‌های اینترنتی، پیش بینی ما بر این است که انتشار کتاب به روش POD  هم در ایران موفق خواهد بود.

ندرخانی با بیان اینکه از سوی دیگر ذات صنعت نشر ایران نیز چنین چیزی را می‌طلبید، گفت: از یکسو شمارگان کم شده است و از سوی دیگر قیمت اقلام مورد استفاده ناشران نیز رشد قیمت داشته است و چاپ بر اساس تقاضا می‌تواند این مشکل را برای ناشران حل کند.

وی درادامه به مرور وضعیت آماری صنعت نشر در یک دهه گذشته پرداخت و گفت: به غیر از برخی کتاب‌های دانشگاهی و آموزشی حدود یک میلیون عنوان کتاب در صنعت نشر کتاب قابل استفاده است که با کمک شیوه POD می‌توان بخش عمده آن‌ها را به چرخه نشر و کتابفروشان بازگرداند.

ندرخانی درباره مزایای این طرح نیز گفت: کاهش هزینه‌ها، عدم نیاز به انبار، چاپ کتاب‌های نایاب، چاپ تک نسخه، سرعت بالا در چاپ و تحویل، خصوصی سازی کتاب، کمک به حفظ محیط زیست، دسترسی جهانی به کتاب، دسترسی همیشگی به کتاب‌ها، راه‌انداژی سریع و آسان فروشگاه، عدم نیاز به پیش‌بینی تیراژ اولیه و ... تنها برخی از مزایای این شیوه چاپی است.

وی ادامه داد: به زودی گزینه‌ای به نرم‌افزار ما اضافه خواهد شد که مخاطب پس از انتخاب کتاب می‌تواند نوع کاغذ کتاب، نوع جلد آن و یکسری ویژگی‌های شخصی را نیز به آن اضافه کند.
ندرخانی از توسعه طرح «می‌خوانم» در ترکیه و امارات خبر داد و گفت به زودی تمام کتاب‌های صنعت نشر کشور که قابلیت انتشار در سطح جهانی را داشته باشند در اختیار تمام علاقمندان به زبان فارسی و کتاب فارسی قرار خواهد کرفت.

وی در ادامه  گفت: چاپ دیجیتال قبلا گران، کند و کم کیفیت بوده است، اما به مرور رشد پیدا کرده است. ما نیز سعی کردیم در پلتفرم خود به دقت همه این موارد را در نظر بگیریم تا شاهد یک اتفاق شگفت انگیز در حوزه نشر باشیم.

وی همچنین به یک مطالعه درباره سهم‌ بازارهای کتاب در حوزه‌های مختلف، گفت: بیش از ۷۰‌ درصد نشر جهان همچنان کتاب کاغذی، کتاب الکترونیک حدود ۱۵ درصد و کتاب صوتی حداکثر ۶ درصد  است، در این میان پیش‌بینی می‌شود که چاپ بر اساس تقاضا در بازه زمانی ده سال آینده، سالانه، به صورت متوسط بیش از ۲۵ درصد رشد داشته باشد.

۶۰ درصد فروش کتاب در کتابفروشی‌هاست

ندرخانی با بیان اینکه طی پنج سال اخیر طراحی پلفترم و سایت را با گروهی از متخصصان انجام دادیم، گفت: تنها ۱۰ درصد صنعت نشر کشور از فروش الکترونیکی سهم دارند و بیش از ۶۰‌ درصد صنعت نشر کشور در کتابفروشی‌ها فروخته می‌شوند، به همین دلیل دو محصول طراحی کردیم.

وی با بیان اینکه افزود: نخست پنل و نرم افزاری که بر روی سیستم کتابفروش قرار می‌گیرد و کتابفروش می‌تواند با یک جستجوی سریع در پنل کتاب مورد نیاز مخاطب را پیدا کند و علاوه بر کتاب‌های موجود در کتابفروشی، حجم گسترده‌ای از کتاب‌های دیگر را نیز برای فروش در اختیار داشته باشد. محصول دوم نیز یک استند دیجیتال است که در فروشگاه قرار داده می‌شود که هم کتابفروش و هم مخاطب می‌توانند به راحتی کتاب مورد نیاز خود را از آن سفارش دهد.

ندرخانی با بیان اینکه در ابتدا ناشران فقط فایل کتاب‌های چاپ تمام خود را به ما می‌دادند، گفت: اما الان ناشران در فاصله بین دو چاپ کتاب، از این سامانه برای ارزیابی و سنجش کتاب استفاده می‌کند و این امکانی است که POD در اختیار ناشران قرار داده است.

وی همچنین مدت زمان ثبت سفارش تا تحویل کالا را ۷۲ ساعت اعلام کرد و گفت: همچنین نرم‌افزار به‌گونه‌ای طراحی شده است که تمام مراحل از ثبت، تایید، چاپ و ارسال به صورت کاملا شفاف برای ناشران قابل رویت است.

وی با بیان اینکه کتابفروشان در بهترین حالت ۳۰ درصد کتاب‌های موجود یک ناشر را در کتابفروشی خود دارند، اضافه کرد که هم اکنون قابلیت اضافه شدن تمام آثار موجود ناشران در استندها وجود دارد و ناشران علاقمند می‌توانند به راحتی تمام آثار موجود خود را در تمام استنادهای کتاب‌فروشی‌ها موجود کنند و زین پس کتاب‌فروشی ها امکان فروش تمام آثار ناشران را دارند و این موضوع موجودی قابل فروش کتاب‌فروشان را چند ده برابر می‌کند.

وی  گفت: اگر مشتری بخواهد کتاب به منزل او برود باید هزینه پست را بپردازد اما اگر بخواهد از کتابفروشی بگیرد، نیازی نیست که هزینه‌ای پرداخت کند.

وی با بیان اینکه طبق برآوردها تلاش داریم تا پایان سال به ۵۰ استند برسیم، گفت: در تلاشیم که تا پایان بهار۱۴۰۴ به ۲۰۰ استند برسیم.

در ادامه ندرخانی به معرفی پنل و استندهای دیجیتال به صورت عملی پرداخت و به سوالات حاضران درباره پنل و کتاب‌های پرطرفدار پاسخ داد.

مدیرعامل موسسه رهپویان دانش و اندیشه همچنین درباره مزایای کیوسک‌های دیجیتال برای کتابفروشان توضیح داد: افزایش فروش، جذب مشتری جدید، صرفه‌جویی در فضا، افزایش اعتبار کتابفروشی، کاهش هزینه‌های نیروی انسانی، دسترسی به اطلاعات دقیق، دسترسی آسان به کتاب‌های نایاب، امکان سفارش چاپ تک نسخه، تجربه خرید مدرن و جذاب و صرفه جویی در زمان برخی از این مزایا است.

طرحی جذاب برای صنعت نشر

در پایان این نشست، آرش کریمی، مدیر فروش کتابفروشی‌های بوکلند با بیان اینکه ما از این طرح‌ استقبال کردیم، گفت: بنظرم چنین طرحی جزو اتفاق‌هایی بود که به صنعت نشر کمک زیادی خواهد کرد؛ هم به ناشران و هم کتابفروشان و امیدوارم همکاران ما هم ناشران و هم کتابفروشان قدر این اتفاق خوب را بدانند.
وی ادامه داد: ما هیچ وقت فرصت این را نداشتیم تا کتاب‌هایی که به هر دلیلی از دور چاپ خارج می‌شوند را اینقدر راحت به دست بیاوریم، همیشه مجبور بودیم به خیابان انقلاب برویم و همه پاساژهای قدیمی را بگردیم تا شاید یک نسخه از آن پیدا کنیم.

کریمی با بیان اینکه اغلب هیچ تضمینی هم نبود که بتوانیم کتاب‌ها را پیدا کنیم، افزود: این طرح، اتفاق جذابی است که در نهایت می‌تواند به خود کتابفروشان و چرخه صنعت نشر کمک کند، پیش‌بینی من این است که به‌زودی جمع گسترده‌ای از اهالی کتاب به این طرح می‌پیوندند.

وی شرط موفقیت این طرح را توجه به نقش کتابفروشان دانست و گفت: مهم است که این ارتباط دو طرفه باشد؛ منظورم حاشیه سود اقتصادی است، بنظرم این کار باید برای کتابفروش صرفه اقتصادی داشته باشد و اگر نتوانند با درصدی استند را به کتابفروش بدهند که نهایتاً ۲۵ تا ۳۰‌ درصد سود داشته باشد، خیلی توجیهی ندارد.
به گفته وی، اگر این ارتباط هم از نظر اقتصادی و هم فرهنگ‌سازی در صنعت نشر با برگزاری رویدادهای مختلف، ادامه داشته باشد، قطعا شاهد نتایج خوبی برای آن خواهیم بود.

یک طرح برد برد

با امیر اسحاقی، از کتابفروشی کتابشار به گفت‌وگو می‌نشینیم، او با طرح این موضوع که تا قبل از این جلسه، تصور نمی‌کردم که طرح «می‌خوانم» می‌تواند در چرخه صنعت نشر کشور تاثیری داشته باشد، عنوان کرد: با توجه به توضیحاتی که مدیریت مجموعه استارتاپ ارایه کردند، به این باور رسیدم که طرح کارکرد خوبی خواهد داشت، تا قبل از این مسأله فکر میکردم تقاضایی برای کتاب چاپ تمام وجود ندارد، ولی ظرفیت خوبی در صنعت نشر کشور است که به کمک این طرح به آن پرداخته می‌شود.

وی افزود: این ظرفیت پیش از این دیده نمی‌شد، نشر فکر می‌کرد به هر دلیلی دیگر نیازی نیست که کتاب چاپ تمام را منتشر کنند، اما این طرح نشان داد که کتاب‌هایی هستند که خوبی فروخته می‌شوند.

اسحاقی توجه به کیفیت و قیمت کتاب را لازمه توسعه این طرح دانست و گفت: بنظرم این طرح برد برد است و همه از آن سود می‌برند و قطعا در آینده بیش از پیش موفق خواهد بود، اگر چنین استندی در فروشگاه ما باشد، می‌توانیم در مدت سه روز برای مشتری موجود کنیم و کار ما را خیلی کم می‌کند و اینگونه همیشه کتاب را داریم.

بر اساس این گزارش، پیش از این از دو استند چاپ بر اساس تقاضا POD در کتابفروشی‌های ققنوس و چشمه کارگر رونمایی شده است.