اطلاعات نوشت: تحلیلگران با اشاره به عملیات ایران علیه اسرائیل که دامنه‌ای نسبتا محدود داشت و همچنین واکنش حساب شده تهران به آنچه در اصفهان رخ داد ، این احتمال را می‌دهند که در برهه کنونی ایران و اسرائیل سطح تنش را کاهش داده‌ باشند.

برخی از صاحبنظران در محافل سیاسی گفته‌اند اسرائیل درگیر دو جبهه است ؛ در حال حاضر ارتش اسرائیل در غره علیه حماس می‌جنگد  و در لبنان نیز با حزب‌الله در نبرد است و این مهم می‌تواند نشان دهد که احتمال گشوده شدن جبهه سوم کاهش یافته است.

برای روزها، این نگرانی وجود داشت که پاسخ شدید و حساب نشده تل‌آویو به حمله تلافی جویانه ایران به جنوب اسرائیل می‌تواند واکنش بسیار شدیدی از سوی تهران را درپی داشته باشد و این زد و خورد ممکن است هرلحظه و به طور بالقوه‌ای به یک رویارویی آشکار و حتی یک جنگ گسترده‌تر تبدیل شود.

رهبران خارجی به اسرائیل توصیه کردند که دفاع در برابر حملات بی امان موشکی و پهپادی ایران را به عنوان یک پیروزی قلمداد کند و بپذیرد که در این برهه اسرائیل نیازی به تلافی ندارد .

آنها همچنین به مقامات عالیرتبه تل‌آویو هشدار دادند که از دست زدن به حمله متقابلی که ممکن است اوضاع شکننده منطقه را به یک اشوب تمام عیار بکشاند ، پرهیز کنند. مقامات خارجی صراحتا اعلام کردند که اسرائیل نباید در حالی که با متحدان ایران یعنی حماس ، حزب الله لبنان و به صورت غیر مستقیم، حوثی های یمن(انصارالله) در نبرد است،جبهه جدیدی برای خود باز کند.

با این اوصاف کابینه جنگی تل‌آویو تصمیم گرفت که به حمله تلافی‌جویانه ایران پاسخ دهد،اما باید اذعان کنیم که عملیات اسرائیل علیه ایران از لحاظ ارزش نظامی و وسعت، بسیار محدود و البته کمتر از حد انتظار بود و این مهم به مقامات ایرانی و خبرگزاری‌های این کشور اجازه داد تا اهمیت این حمله را کمرنگ منعکس کنند.این در حالی است که فقط یک مقام بلندپایه ایرانی یعنی وزیر امور خارجه، نقش اسرائیل در عملیات اصفهان را تایید کرده بود.

به گفته تحلیلگران، سکوت نسبی دولت ایران و عدم پذیرش مسئولیت حمله از سوی اسرائیل به تهران این فرصت را داد که بدون احساس تحقیر به کار خود ادامه دهد.

مقامات ایرانی گفتند که هیچ هواپیمای دشمن در حریم هوایی ایران شناسایی نشده و حمله اصلی ، توسط پهپادهای کوچک که به احتمال زیاد از داخل خاک ایران پرتاب شده بودند، انجام شده است.در اینجا باید بگوییم که ماهیت حمله سابقه داشته است و اسرائیل پیشتر از روش‌های مشابهی در حمله سال گذشته به تأسیسات نظامی در اصفهان استفاده کرده بود.

یک مقام غربی و دو مقام ایرانی که نخواستند نامشان فاش شود ،گفتند که جنگنده‌های اسرائیلی از خارج از مرزهای ایران نیز موشک شلیک کرده‌اند،اما هنوز مشخص نیست که چه نوع موشک هایی مورد استفاده قرار گرفتند،این موشک‌ها از کجا شلیک شدند و آیا ایران آنها را رهگیری و منهدم کرده است یا خیر.با طلوع خورشید، خبرگزاری های دولتی ایران بازگشت سریع به حالت عادی را پیش بینی می کردند و فیلم هایی از صحنه های آرام خیابان را پخش کردند و مقامات ایران علناً موفقیت این حمله اسرائیل را رد کردند.

فرودگاه ها نیز پس از یک تعطیلی کوتاه شبانه مجددا بازگشایی شدند.اما باید به این نکته تاکید شود که تحلیلگران همچنان هشدار می دهند که خطر تقابل مجدد میان ایران و اسرائیل به صورت کامل از بین نرفته است.به گفته یکی از نیروهای امنیتی عراق یک حمله هوایی به پایگاهی در استان «بابل» عراق که توسط یکی از گروه‌های مسلح مورد حمایت ایران مورد استفاده قرار می‌گرفت، صورت گرفته است و در این حمله سه نفر نیز زخمی شده اند.

هیچ طرفی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفت و در این میان ارتش آمریکا نیز در بیانیه ای رسمی اعلام کرد که در هیچ حمله ای در عراق شرکت نکرده است.در این حال،واکنش اولیه ایران به حمله حاکی از آن بود که مقامات تهران برای پاسخ دادن عجله نخواهند کرد.«سیما شاین»، رئیس سابق تحقیقات موساد و کارشناس مسائل ایران در آژانس اطلاعات خارجی اسرائیل، گفت: نوع واکنش و خبررسانی ایران در مورد حمله به اصفهان و بازگشایی فوری فرودگاه‌ها نشان داد که علی الظاهر ایران در این برهه زمانی نیازی به دادن پاسخ نمی‌بیند.

شاین در عین حال افزود: «ما آنقدر در ارزیابی‌هایمان در مورد ایران اشتباه کرده‌ایم که اکنون در گفتن قطعی آن تردید دارم».اسرائیل در یک محاسبه اشتباه که دور کنونی خشونت را آغاز کرد، در روز اول آوریل حمله ای به محوطه سفارت ایران در سوریه انجام داد  و هفت مقام ایرانی از جمله سه فرمانده ارشد را کشت.باید بگوییم که اسرائیل برای سال‌ها حملات مشابهی را علیه منافع ایران در سوریه و همچنین در ایران انجام داده بود، بدون اینکه واکنش مستقیم ایران را برانگیزد، اما به نظر می رسد که ابعاد حمله اسرائیل در اول  آوریل به شکیبایی راهبردی ایران پایان داد و مقامات تهران هشدار دادند که از این به بعد حملات اسرائیل به منافع ایران را در هیچ کجای منطقه تحمل نخواهند کرد. دو هفته بعد از حمله اول آوریل، ایران بیش از 300 موشک و پهپاد به سمت اسرائیل شلیک کرد که خساراتی هم به بار آورد، اما آنچه مهم است اینکه اسرائیلی ها از وسعت این حمله شوکه شدند.

خانم شاین گفت، حتی اگر ایران به طور مشابه به حمله اسرائیل به اصفهان پاسخ ندهد، جهان را در مورد چگونگی واکنشش به حملات آینده کنجکاو کرده است.
مقامات سوری روز جمعه گذشته اعلام کردند که اسرائیل بار دیگر به یک پایگاه در سوریه حمله کرده است. این نوع حمله ای بود که اسرائیل ده ها بار در گذشته بدون برانگیختن واکنش مستقیم ایران انجام داده بود، اما  با توجه به پاسخ ایران به حمله اول آوریل اسرائیل در سوریه  ممکن است این رویداد اکنون واکنش تهاجمی تر تهران را به دنبال داشته باشد.خانم شاین در ادامه گفت: سوال این است که آیا مقامات ایران روی خط قرمز‌های ترسیم شده خود خواهند ایستاد. اما این خط قرمزها دقیقاً چیست؟ آیا فقط افراد رده بالا هستند؟ فقط سفارت هاست  یا این همه هدف ایرانی در سوریه است؟

به باور برخی از تحلیلگران،بعید است که ایران به دنبال یک جنگ همه جانبه باشد، زیرا اولویت اصلی آن حفظ قدرت خود است. طی دهه های اخیر، تهران به جای اینکه همه قوای خود را مصروف در رویارویی مستقیم با اسرائیل کند، تلاش کرده است به تدریج نفوذ منطقه ای خود را از طریق نیروهای نیابتی و متحدانش گسترش دهد.

«صنم وکیل»، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در اندیشکده چتم هاوس گفت: در حالی که حملات موشکی اخیر ایران با موفقیت مفروضات اسرائیل در مورد نحوه عملکرد ایران را به چالش کشید،اما باید بگوییم در دراز مدت تشدید تنش‌ها به نفع ایران نخواهد بود.دکتر وکیل گفت: ایران به شدت به دنبال حفظ امنیت و ثبات خود و همچنین تقویت متحدانش  و همچنین فشار برای کاهش تدریجی نفوذ آمریکا در خاورمیانه است.

وی افزود: کاهش تنش‌ها به ایران اجازه خواهد داد تا به اهدافی که در میان خلاءها و هرج‌ومرج منطقه‌ای نیازمند صبر و دستاوردهای آهسته است، رسیدگی کند.

در داخل اسرائیل، برخی محافل حمله تل‌آویو را یک شکستی تمام عیار توصیف کردند و گفتند که اسرائیل مرعوب شده و در نهایت به انجام یک حمله تلافی جویانه جزئی در مقایسه با حمله بسیار تهاجمی تر و بزرگ‌تر ایران تن داده است. برخی دیگر اما از حمله اسرائیل  به عنوان یک موفقیت تاکتیکی استقبال کردند که به ایران این فرصت را داد تا بدون از دست دادن غرور خود از تلافی اجتناب کند .به باور این دسته از مفسران، این پیام هم به تهران مخابره شد که اسرائیل می تواند به خاک ایران نفوذ کند.

ناهوم بارنیا، مفسر اسرائیلی گفت: قصد این بود که به ایرانی ها پیام بدهیم که می توانیم به خاک ایران برسیم اما نه برای باز کردن یک جبهه جدید.با اینکه پس از رخداد‌های اخیر نظر می رسید که اعتدال فعلاً پیروز شده است، کارشناسان هشدار می دهند که فقط مسئله زمان است تا یک درگیری جدی دیگر رخ دهد.میر جاودانفر، استاد ایرانی-اسرائیلی گفت: تقابل علنی اخیر بین ایران و اسرائیل تنها آغاز راه است و دیر یا زود، این دو دوباره مستقیماً با یکدیگر روبرو خواهند شد.

نویسنده:پاتریک کینگزلی - منبع:نیویورک‌تایمز - مترجم:آرش میری‌خانی