بهناز عسکری نوشت: خبر خوب خبری است که چهره شهر با آن شاد و نورانی شود و خانوادهها و گردشگران را از غم و ماتم دور کند. در این راستا رئیس میراث فرهنگی اردکان با برگزاری جشنوارههای گوناگون به معرفی جاذبهها و سنتهایی نظیر صبحانه محلی که همان کباب شتر است پرداخته تا این شهر را در نقشه دنیا درخشان سازد.
مصطفی سپهری اردکانی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردکان در گفتگو با روزنامه اطلاعات میگوید: دهها سرآشپز، مهارتهای خود را در جشنواره کباب گوشت شتر در شهر تاریخی مرکز ایران به نمایش میگذارند.
وی با بیان این که رویدادهای اجتماعی و جشنوارههای محلی، فضایی را فراهم میکنند که در آن افراد با یکدیگر ارتباط برقرار و احساس تعلق کنند، میافزاید: بر این اساس جشنوارههای متعددی نظیر دستپختهای اردکان، خشت و مهر، زردک، کبوتر نوک قناری، گل و گیاه، صنایع دستی و هماکنون جشنواره کباب شتر برای نخستین بار در اردکان برگزار میشود.
در گذشته، این شهرستان کمرونق بود که درصدد برآمدیم آن را به مقصدی برای گردشگران تبدیل کنیم. هر چند این فکر برای برخی، شوخی عجیب و غریبی بود ولی با برپایی هر جشنواره، میزبان گردشگران از شهرهای مختلف ایران بودیم و کمکم زمینه شهرت اردکان را فراهم خواهیم کرد.
صبحانه جادویی
رئیس میراث فرهنگی اردکان میگوید: بسیاری از مسافران به دلیل همهگیر بودن کبابیها یا خانههای کباب در هر گوشه کشور که بسیار محبوب بودهاند، تا به حال نمیدانستند اردکانیها صبحانه را با گوشت شتر که بر روی سیخهای آهنی با کوهی از زغالسنگ آتشین پخته و در بالای یک توده برنج با یک عروسک کره سرو و با ظروف جانبی آن را جادویی میکنند.
سپهری با اشاره به این که جشنواره کباب شتر برای اولین بار در کشور و همزمان با ایام سالروز ولادت حضرت علی (ع) برگزار میشود میافزاید: در این جشنواره، از طولانیترین سیخ کباب شتر به طول ۲۰۰ متر رونمایی شد که در کتاب گینس هم به ثبت رسید. این کباب بین بیش از هشت هزار نفر توزیع شد.
در حاشیه برگزاری این جشنواره که با همکاری فرمانداری، شهرداری و دیگر ارگانها تحت عنوان «کباب شتر» از دوم بهمن ماه به مدت شش روز در سالن دانشکده آیتالله شهید بهشتی اردکان برگزار میشود، برنامههای خدماتی و تفریحی از جمله برپایی نمایشگاه خودرو و موتورسیکلتهای سافاری و کلاسیک، مسابقات آشپزی و... در نظر گرفته شده است.
اثرات مثبت جشنوارهها
رئیس اداره میراث فرهنگی اردکان تأکید میکند: جشنوارهها و رویدادها پدیدهای است که در جهان به سرعت در حال توسعه است و نقش مهمی در رشد و توسعه گردشگر و تأثیر قابلتوجه و مثبتی بر فضای توریستی دارد. اغلب جشنوارهها مربوط به فرهنگ و مذهب جوامع محلی است که از طریق بزرگداشت رویدادهای مختلف اجتماعی به گسترش درک فرهنگ بشری میپردازند.
سپهری میافزاید: جشنواره با ایجاد فضای غیرمعمول با حضور افراد دارای علایق خاص، سبب ترافیک گردشگر شده و اوقات جالبی برای آنها میآفریند. جذب گردشگر، پیامدهای مثبتی مانند ایجاد درآمد برای ساکنان محلی دارد و منجر به توسعه زیرساختهای گردشگری از جمله هتلها و بومگردیها میشود که اغلب همراه با جریانی از سرمایهگذاری خارجی و ایجاد مشاغل جدید در بخش خدمات است و حتی زمینهای برای صادرات محصولات فرهنگی و ملی را فراهم میکند. چنین رویدادهایی به تحکیم و اتحاد جامعه و افزایش آگاهی جامعه جهانی از کشور، سطح فرهنگ و غنای سنتهای آن و همچنین ایجاد تصویری مثبت از ما در سطح بینالمللی کمک میکند.
جشنواره یک فضای اطلاعاتی و فرهنگی پویا را تشکیل میدهد، تولید محصولات فرهنگی را در سطح کیفی جدیدی تحریک و تقاضا برای محصولات ملی را تضمین میکند. رویدادهای جشنواره به توسعه زیرساخت بازار بخش فرهنگی در منطقه میانجامد. به لطف تأثیر جشنوارهها نتایج اجتماعی مثبتی نیز در جامعه حاصل شده و هویت فرهنگی اقلیتهای قومی تثبیت میشود.
شهره شهرها
مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی اردکان با بیان این که در حوزه برگزاری جشنوارهها و رویدادها زیرساختهای مناسبی در شهرستان اردکان به همت شهرداری و دیگر دستگاههای متولی مهیا شده است میافزاید: با توجه به تأمین زیرساختهای بافت تاریخی نظیر بدنهسازی، کفسازی و نورپردازی و مقایسه با دیگر شهرهای داخل استان، این بافت پیشرو بوده است؛ هر چند این اقدامات به معنای تکمیل زیرساختهای آن نیست و اردکان هنوز نتوانسته است که جایگاه واقعی خود را در بین مردم کشور ایران و دیگر کشورها پیدا کند.
نجمه نادری میگوید: اردکان در حوزه میراث فرهنگی در سالهای گذشته فعالیتهای خوبی داشته ولی در خصوص معرفی آن موفق نبوده است.
یکی از راههایی که میتوان توسط آن اردکان را به مردم معرفی کرد برگزاری رخدادهایی از جمله رویدادهای آیینی، سنتی و خودجوش است که توسط مردم در ایام مختلف سال با کمترین هزینه برگزار میشود و مخاطب درونی دارد. اینجاست که نقش رسانهها در معرفی آن پررنگتر میشود.
از دیگر رویدادهایی که میتواند برای مخاطب جذاب باشد و مخاطب بیرونی دارد برگزاری جشنوارههاست که اداره میراث فرهنگی اردکان در یک سال گذشته تلاش خود را در این زمینه افزایش داده و به صورت متمرکز در حال شکلگیری است.
مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی اردکان تأکید میکند: میراث فرهنگی در حوزه گردشگری و شناساندن این شهرستان، فعالیت خوبی نسبت به دیگر شهرستانها داشته است.
در این میان، بدون شک پرداختن به رویدادها خیلی مؤثر بوده است.
نادری یادآور میشود: اردکان در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری ویژگیهای خوبی دارد و منطقهای گسترده و ناشناخته است. این شهر مکانهایی بسیار جذاب و با قدمت بالا دارد که از صدر اسلام مدفون ماندهاند. بردن جشنوارهها به آن مکانهای دورافتاده و تبلیغات گسترده و رسانهای کردن آن مطمئنا در شناخت آن مؤثر خواهد بود.
مردم این شهرستان داری غنای فرهنگی هستند که مغفول مانده و باید با برنامهریزی و ایجاد جشنوارهها به تقویت آن پرداخت، برخی خلاءها را کاهش داد و به حفاظت آن بیشتر توجه کرد.
سرمایههای اردکان
مدیر پایگاه پژوهشی میراث فرهنگی اردکان در ادامه با بیان این که کمتر از ۳۰ درصد از بناهای سنتی اردکان ثبت ملی شده یادآور میشود: اردکان دارای هشت بنای تاریخی ثبت ملیشده و دو برابر این تعداد نیز بناهای ثبتنشده است.
نجمه نادری میافزاید: اردکان دارای ۲۵۲ اثر ثبتی بوده که بر اثر سهلانگاری، آسیبهای زیادی به آنها وارد شده و اصلیترین آسیب موجود، نداشتن حریم برای ایمنی است. مردم شهرستان، مهمترین پتانسیل، عامل پویایی و سرزندگی بافت و از سرمایههای اردکان هستند.
پایش معابر بافت تاریخی اردکان و اصلاح این معابر که خود باعث ایجاد عدم انسجام در بافت تاریخی بوده در اولویت برنامههای این پایگاه و توسط شهرداری اردکان در حال انجام است. تاکنون یک هزار اثر تاریخی و فرهنگی شهرستان اردکان شناسایی شده که ۲۴۰ مورد آن در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهرستان ۱۶۰ هزار نفری اردکان که مرکز آن در ۶۰ کیلومتری شمالغربی شهر یزد قرار دارد، متشکل از شهرهای عقدا، خرانق، احمدآباد و اردکان است.