خبرآنلاین نوشت: «جی-۳۱» چین به «سوخو-۷۵ Checkmate»روسیه پیوسته است تا به عنوان رقیبی برای جت جنگنده «اف-۳۵» آمریکایی ظاهر شوند. به عبارت دیگر، جنگنده چینی آماده رقابت با جت روسی در بازار جنگنده‌های مقرون به صرفه نسل پنجم در کشورهای در حال توسعه در آینده است. تحولات فنی و تجاری هواپیماها و تحولات ژئوپلیتیکی به همین موضوع اشاره دارد.
هر دو هواپیما با هدف تجاری آشکار توسعه داده شدند. سوخو-۷۵ روسی در یک آگهی تبلیغاتی که نشان می‌داد هوانوردان هندی و اماراتی در میان خلبانان دیگر کشورهای جنوبی جهان در آشیانه‌ای جمع شده‌اند و در آن هواپیما رونمایی شده است، به نمایش گذاشته شد.
اف‌سی-۳۱ که قبلاً جی-۳۱ نامیده می‌شد نیز، برای اولین بار در یک نمایشگاه هوایی در سال ۲۰۱۴ در چین توسط شرکت هواپیماسازی Shenyang (SAC) با حضور وابستگان نظامی و هیئت‌های کشورهای بزرگ در حال توسعه رونمایی شد.
در رابطه با سوخو-۷۵، روسیه نیز اواخر سال گذشته اعلام کرد که یک مکانیزم توسعه تخصصی و زنجیره تامین را که مناسب ساخت مشترک و ترتیبات به اشتراک گذاری فناوری با سایر کشورها است، افزایش خواهد داد و جهت گیری اصلی این جنگنده رادارگریز سبک وزن را به عنوان یک پلت فرم صادرات نشان می‌داد.
تغییر شکل Shenyang برای صادرات جی-۳۱
یک درگیری تجاری مستقیم در آینده بین اف‌سی-۳۱ و سوخو-۷۵ در مقاله گلوبال تایمز در فوریه ۲۰۲۲ ذکر شد که از راه اندازی دفتری به طور انحصاری برای تبلیغ جنگنده در بازار بین المللی و یافتن مشتریان فعال خبر داد. اف‌سی-۳۱ چین در رقابت با همتایان خارجی، مانند اف-۳۵ آمریکا و سوخو-۷۵ روسی، مزایای خود را از جمله فناوری پیشرفته، قیمت قابل قبول، فقدان محدودیت‌های سیاسی و خدمات کامل دارد. معاون مدیر کل Shenyang، گفت که این شرکت ذهنیت بازاریابی مبتنی بر برنامه‌ریزی سنتی خود را تغییر داد و به طور فعال بازار تسلیحات برای محصولات هوایی پیشرفته با استفاده مناسب از نمایشگاه‌های هوایی را بررسی کرد.
این هواپیما برای اولین بار در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۴ در طول نمایشگاه هوایی Zhuhai به طور عمومی به نمایش گذاشته شد و یک نمونه اولیه بهبودیافته از آن، با اصلاحات بدنه هواپیما، سیستم هدف گیری الکترواپتیکال، محموله بزرگتر، بهبود در رادارگریزی و الکترونیک ارتقا یافته، اولین پرواز خود را در دسامبر ۲۰۱۶ انجام داد.
در اواخر سال ۲۰۱۸، گزارش ها حاکی از آن بود که این برنامه بودجه و علاقه دولتی را از PLAAF و PLAN دریافت کرده است. تا ژوئن ۲۰۲۰، نسخه سوم جی-۳۱ با رادار بزرگتر و برخی اقدامات دیگر توسعه داده شد به طوری که برخی جنگنده جدید را جی-۳۵ نامیدند. طبق گزارش‌ها، نوع دریایی این هواپیما اولین پرواز خود را در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۱ انجام داد. این هواپیما با میله منجنیق و بال‌های تاشو اصلاح شد و قرار بود با ناو هواپیمابر در حال توسعه نوع ۰۰۳ و با سیستم پرتاب الکترومغناطیسی هواپیما کار کند.
تغییراتی برای سوخو-۷۵ روسی در راه است!
از طرفی گزارش‌ها حاکی از آن است که روسیه جنگنده رادارگریز جدید سوخو-۷۵ خود را معرفی کرده است، اما هنوز اولین پرواز خود را انجام نداده است. در ۱۳ نوامبر، شرکت دولتی Rostec، سازمان تولید تسلیحات دولتی روسیه، در حاشیه نمایشگاه هوایی دبی، از تلاش بازاریابی گسترده‌تری برای پیشبرد این جت به عنوان یک برنامه دفاعی بین‌المللی خبر داد.
پیش از آن، در ۱۶ فوریه ۲۰۲۳، الکساندر میخیف، مدیرعامل Rosoboronexport گفته بود:«روسیه از کشورهای خاورمیانه دعوت می‌کرد تا به طور مشترک تسلیحات تولید کنند، از جمله در پروژه جنگنده سبک نسل پنجم «Checkmate». از طرفی Rosoboronexport در حال بررسی گزینه‌هایی برای ایجاد محصولات مشترک پیشرفته مدرن با کشورهای خاورمیانه، از جمله یک جنگنده نسل پنجم بر اساس یک هواپیمای سبک تاکتیکی Checkmate است.»
در ژوئیه همان سال، شرکت هواپیمایی متحد (UAC) یک سری پتنت را با خدمات مالکیت فکری فدرال روسیه (FIPS) به ثبت رساند که تغییراتی را در طرح اصلی سوخو-۷۵ نشان می‌داد و شامل یک نسخه با دو صندلی پشت هم و یک نسخه بدون سرنشین بود. این اصلاح شامل گسترش و زاویه دادن به لبه عقب بال بود که منجر به افزایش سطح بال می‌شد.
علاوه بر این، به نظر می‌رسد پیشرفت جزئی در نصب موتور وجود دارد. بدنه هواپیما نیز دستخوش تغییراتی شده است که ظاهرا ظرفیت داخلی هواپیما را افزایش داده است. این تغییر احتمال بزرگتر شدن جایگاه‌های تسلیحات جانبی برای قرار دادن موشک‌های هوا به هوای کوتاه‌برد یا افزایش ظرفیت سوخت داخلی برای چک‌مات را نشان می‌دهد که شاید برای هر دو این اصلاحات اعمال شده‌اند.
UAC همچنین مفهوم هواپیمای رادارگریز تک موتوره دو نفره را معرفی کرده است. مشابه سایر مدل‌های سوخوی دو سرنشینه، این تغییرات از پیکربندی کابین خلبان پشت سر هم استفاده می‌کنند، با صندلی عقبی که بلندتر شده تا دید رو به جلو را بهبود بخشد.
معاون نخست وزیر فدراسیون روسیه و رئیس وزارت صنعت و تجارت، دنیس مانتوروف، همچنین احتمال رونمایی از نمونه اولیه سوخو-۷۵ را تا اواخر سال ۲۰۲۵ برآورد کرده است. تا آن زمان، چین نمونه اولیه اف‌سی-۳۱ یا همان جی-۳۱ را انتخاب کرده و تولید سری محدود (LSP) را آغاز خواهد کرد، البته اگر سرویس اسکادران نباشد. بنابراین، جی-۳۱ دارای یک مزیت تجاری جزئی از نظر مشاهده خدمات عملیاتی با کشور مبدا زودتر از سوخو-۷۵ است.
طبیعتاً، روسیه نیز برای متقاعد کردن خریداران بین‌المللی مجبور است برخی از دسته‌های خود را از سوخو-۷۵ بپذیرد. اما می‌تواند خیلی دیرتر از جی-۳۱ به آن مرحله برسد. تنها تفاوت این است که یکی تک موتوره و دیگری جت دو موتوره است. این دو هواپیما رقبای فنی و تجاری در رده جنگنده‌های سبک وزن، مقرون به صرفه و رادارگریز هستند.
