نرگس خانعلی زاده در یادداشتی در ضمیمه خانواده امروز روزنامه اطلاعات نوشت: تصورمان این است که دیگر دورهاش گذشته است! دوره گاز گرفتگی و وقوع مرگ خاموش؛ اتفاقی که در سالهای گذشته آنقدر زیاد رخ میداد که بسیاری از برنامههای آموزشی صدا و سیما و رسانههای مختلف، از پیشگیری و مراقبتهای اصولی درباره آن میگفتند! اما اکنون و با تجهیز خانهها به وسایل گرمایشی پیشرفتهتر، این احتمال کم و کمتر شده اما تمام نشده است! با همه اینها، شما درباره اصول مراقبت در این زمینه چه میدانید؟
مثل بسیاری از مسائل موجود در این دنیا، گاز طبیعی هم دو روی یک سکه را دارد؛ از یک طرف منبع انرژی قوی و امن برای گرم کردن خانه در روزهای سرد سال است و از سوی دیگر، بر اثر رعایت نکردن مسائل ایمنی، میتواند خطرناکترین اتفاقات را رقم بزند. در واقع این ما، مراقبتها و کنترلگریهای اصولی ما است که روی خوب و بد این سکه را نمایان میکند و خدا نکند که روی بدش را نشان بدهد!
نشت کربن دیاکسید را جدی بگیرید
عملکرد اشتباه دستگاه گاز خانگی ممکن است عاملی برای نشت گاز کربن مونوکسید باشد؛ پس بهتر است که هر سال، از یک متخصص بخواهیم که دستگاه گازسوزمان را چک کند که نکند گازش را اشتباه بسوزاند و در نهایت باعث نشست کربن دیاکسید شود! اتفاقی که در نهایت منجر به مسمومیت افراد حاضر در خانه میشود.
در این بین یادآوری کنیم که بهتر است برای جلوگیری از مسمومیت با کربن مونوکسید، یک شناساگر کربن مونوکسید را در خانه نصب کنید. این شناساگر شبیه به شناساگر دود سیگار عمل و شما را از اتفاق رخ داده با خبر میکند تا زودتر بتوانید خودتان را نجات بدهید. فراموش نکنید که هر ماه باید آن را تست کنید و اگر تاریخ انقضایش رسیده است، آن را عوض کنید.
چه کنیم؟
شاید بهتر باشد که پیش از وقوع هر اتفاقی، از احتمال آن با خبر و نسبت به رفتارهای ایمنی در زمان وقوع آن آگاه باشیم؛ پس لازم است بدانید، اولین اقدامی که در زمان احساس بوی نامطبوع نشت گاز باید انجام بدهید، این است که شیر اصلی گاز را خیلی سریع ببندید و برق را از فیوز اصلی قطع کنید. تحت هیچ شرایطی از فندک و وسایل اینچنینی برای روشنایی استفاده نکنید و حتی به سراغ کلید برق هم نروید که هرکدام از اینها میتواند منجر به انفجار شود. در و پنجرهها را باز کنید و سعی کنید با وسایلی مانند حوله مرطوب، گاز فراگرفته شده در خانه را به بیرون هدایت کنید. بعد از انجام همه این کارها در نهایت سرعت و دقت، علاوه بر دیگر اعضای خانواده، خودتان هم از خانه خارج شوید و در اسرع وقت با آتشنشانی تماس بگیرید. شما باید خودتان را نجات بدهید اما آتشنشانی به عنوان تیم متخصص برای رفع اتفاق ، لازم است که در محل حضور داشته باشد.
وسایل را دریاب
اجاق گاز، آبگرمکن، بخاری و شومینه، هرکدام میتوانند وسیلههایی باشند که احتمال خطر را در دل خود جای دادهاند. پس در قدم اول لازم است که در زمان نصب آنها، ایمنیشان را به متخصص بسپاریم و از درست و اصولی راه افتادن آنها اطمینان پیدا کنیم.
در واقع لازم است که هرچند ماه یکبار یا نهایتا سالی یکبار، این وسایل چک شود که مبادا ایرادی در ساختار آن وجود داشته باشد. بعد از آن هم توجه به جزئیات میتواند اهمیت داشته باشد؛ مثلا اینکه مصرف اکسیژن آبگرمکن دیواری بالاست، پس بهتر است از نصب آبگرمکن دیواری در منازلی که زیر بنای آنها کمتر از ۵۰ متر مربع است، خودداری و از آبگرمکن زمینی استفاده شود.
در رابطه با بخاری هم لازم است که اجازه بدهید هوای کافی برای سوختن به بخاری گاز سوز برسد. ضمن اینکه بخاری، باید به دودکش مجزا و ایمن و مجهز به کلاهک در پشت بام متصل باشد. فراموش نکنید زمانی که سوخت بخاری ناقص است یا با شعله آبی نمیسوزد، نسبت به آن حساسیت به خرج بدهید و آن را به متخصصان و تعمیرکاران بسپارید. برای مراقبت از شومینه هم بهتر است که شومینه توسط فرد متخصص نصب شود و در زمانهای دیگر، همیشه داخل منافذ و هواکش شومینه با دقت تمیز شود.
به طور کلی، با تجربههای این حوزه معتقدند که به سادگی از کنار معایب و نواقص جزئی دستگاههای گاز سوز نگذارید و آنها را جدی بگیرید.