جماران نوشت: آمار متغیر‌های پولی و اعتباری برای پایان خرداد ۱۴۰۲ توسط بانک مرکزی منتشر شد و بر اساس این آمار، پایه پولی در پایان خرداد امسال با عبور از ۹۰۸ هزار میلیارد تومان، رشد ۴۱٫۸ درصدی نسبت به خرداد ۱۴۰۱ ثبت کرد.
این متغیر پولی که نشان دهنده میزان چاپ پول پرقدرت از سوی بانک مرکزی است و در نظام بانکی با افزایش چند برابری به نقدینگی در دسترس تبدیل می‌شود، در مدت مشابه سال قبل، یعنی در فاصله ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱، ۲۷.۸ درصد رشد داشته است.
این میزان از رشد شدید پایه پولی، نشان می‌دهد ناترازی‌های دولت و بانکها تا چه حد عمیق‌اند، مساله‌ای که با هزینه کرد از پول چاپ شده جبران می‌شود و تورم را در پی خواهد داشت!
دو برابر شدن نرخ رشد اسکناس و مسکوک در دست اشخاص، پول نقد در جیب مردم، و همچنین چهار برابر شدن نرخ رشد اسکناس و مسکوک نزد بانکها نسبت به خرداد ۱۴۰۱ از دیگر نکات مهم در گزارش تازه بانک مرکزی است.
براساس این گزارش، در یک سال گذشته، رشد میزان اسکناس و مسکوک در دست اشخاص، ۳۹.۴ درصد افزایش پیدا کرده است. در همین مدت، اسکناس و مسکوک نزد بانکها نیز رشدی ۸۸.۲ درصدی داشته است.
همچنین بانک مرکزی در تازه‌ترین گزارش خود، اعلام کرد بدهی دولت به بانکها در یک سال گذشته با رشد ۴۴.۴ درصدی به ۵۸.۶ درصد رسیده است. در همین دوره یک ساله، مشخصا بدهی دولت به بانک مرکزی ۳۰.۲ درصد افزایش داشته و به ۳۳.۵ درصد رسید. بسیاری از این میزان ناترازی بانکها نیز، تحت تاثیر بدهی‌های دولتی ایجاد شده است.
نکته قابل توجه، نرخ میزان بدهی بانکها به بانک مرکزی است که به ۱۷۱.۲ درصدی رسیده و در فاصله زمانی یک ساله، ۱۱۲.۶ درصد افزایش نشان داده است.
اصل بدهی بخش غیردولتی به بانکها و نرخ رشد اعتباردهی هم همچنان در یک سال گذشته در حال کاهش بوده است و از ۴۶.۵ درصد به ۳۷.۲ درصد رسیده است.
بر اساس این گزارش، حجم نقدینگی در یک سال گذشته، ۸.۸ درصد کاهش داشته و از ۳۷.۸ درصد در خرداد ۱۴۰۱، به ۲۹ درصد در خرداد ۱۴۰۲ رسید.
انتشار رقم رشد پایه پولی، واکنش عبدالناصر همتی، رئیس پیشین بانک مرکزی را به دنبال داشت.
او در پستی در شبکه ایکس (توییتر) نوشت: «تأیید عدم تحقق ۳۰ درصد درآمد‌های بودجه دولت در ۷ ماه اول سال توسط رئیس سازمان برنامه و بودجه، با برداشت سنگین بانکها از بانک مرکزی و در نتیجه رشد بی سابقه پایه پولی (چاپ پول) مطابقت دارد. سلطه مالی دولت بر سیاست‌های پولی عملاً دست بانک مرکزی را برای کنترل تورم بسته است.».
اما داوود منظور - رییس سازمان برنامه و بودجه در واکنش به این پست، تاکید کرد: «عدم تحقق کامل منابع عمومی در بودجه‌های سنواتی امری کاملا عادی است که در سال جاری با مکانیزم تخصیص مدیریت شده است. از قضا، بر اساس آمار سنوات قبل، سلطه مالی دولت بر بانک مرکزی در دوران تصدی جنابعالی کاملا مصداق داشته است!»
همتی، اما در جواب به رییس سازمان برنامه و بودجه نوشت: «حداقل از شما انتظار بود که صحبت‌های من را دقیق گوش می‌دادید. گفته بودم؛ سلطه مالی گژرفتاری همه دولت‌ها است. البته، رشد شدید بدهی دولت به بانکها، مانده بیش از ۵۰۰ همت برداشت امروز بانکها از بانک مرکزی و چاپ ۲۸۰ همت (هزار میلیارد تومان) پول در یکسال، عملکرد دولت متبوع شما در این خصوص را بسیار شاخص کرده است!»
او با انتشار فیلمی، ضمن ارائه توضیحاتی دربارهی وضعیت اقتصادی کشور، گفت: طبق آمار رشد پایه پولی منتهی به مرداد ماه ۴۱ درصد بوده است. این بدان معناست که ظرف یک سال گذشته ۲۸۰ هزار میلیارد تومان پول چاپ کردند؛ به عبارت دیگر ماهی بیست و سه هزار میلیارد تومان پول چاپ شده و با این حجم نقدینگی مگر می‌شود تورم کنترل شود؟!
