اسماعیل بقایی گفت: آمریکا راه زیادی برای نشان دادن صداقت خودش دارد ولی واقعیت این است که پیام‌هایی که از آمریکا گرفته می‌شود، بسیار ضد و نقیض است؛ یعنی همزمان با اظهار آمادگی برای مذاکره و گفتگو، تحریم‌های گسترده بخش‌های مختلف تجاری و تولیدی ما وضع می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه در آخرین نشست خبری هفتگی خود در سال ۱۴۰۳که دیروز برگزار شد، در پاسخ به سئوال خبرنگار اطلاعات در مورد ابهام در صداقت ترامپ برای پیشنهاد مذاکره با توجه به خروج یکطرفه وی از برجام در گذشته گفت: آمریکا راه زیادی برای نشان دادن صداقت خودش دارد ولی واقعیت این است که پیام‌هایی که از آمریکا گرفته می‌شود، پیام‌های بسیار ضد و نقیض است؛ یعنی همزمان با اظهار آمادگی برای مذاکره و گفتگو، تحریم‌های گسترده بخش‌های مختلف تجاری و تولیدی ما وضع می‌شود. وزیر نفت ما که جرمش فقط انجام وظایف رسمی، قانونی و ملی است برای تولید و فروش نفت مورد تحریم قرار می گیرد که این اقدامات به هیچ عنوان با گفتار آمریکا همسان و سازگار نیست. اساساً مذاکره دیپلماتیک آداب و مقتضیاتی دارد که شما بپذیرید که منافع، متقابل است، اینکه بر اساس احترام متقابل و برابر نگاه کنید و مهمتر از آن این است که تعهد آمریکا عملکرد بسیار نامناسبی دارد. آنها در طول این ۱۰-۱۵سال نشان داده اند که به تعهداتشان وفادار نیستند و صحبت از گفتگو و مذاکره را صرفاً به عنوان یک ابزار سیاسی، تبلیغاتی و روانی و نه به عنوان روشی برای حل و فصل اختلافات مد نظر قرار می دهند. پاسخ ما هم روشن است.
فعلا بنا بر انتشار رسانه‌ای پیام ترامپ نداریم
وی در پاسخ به سئوالی درباره جزئیات نامه دونالد ترامپ و ارتباط احتمالی سفر وزیر امور خارجه به عمان با این نامه، گفت: ما فعلا بنا بر انتشار رسانه‌ای این پیام را نداریم. آنچه در رسانه‌ها منتشر شده عمدتا گمانه زنی است و فحوای نامه با صحبت‌های عمومی رئیس جمهوری آمریکا فاصله‌ای ندارد. پاسخ ما به این مکاتبه پس از تکمیل بررسی‌ها از طریق مقتضی انجام خواهد شد. سفر وزیر امور خارجه به عمان ارتباطی به این نامه نداشت و از قبل برنامه‌ریزی شده بود. واقعیت این است که تحولات منطقه آنقدر سیال و شتابان است که اقتضا می‌کند کشورهای منطقه رایزنی‌های خود را به صورت فشرده انجام دهند.
موضع‌گیری‌های سیاسی مقامات آژانس، هیچ اثر مثبتی ندارد
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به این سئوال که چرا همچنان شاهد سخنان مغرضانه مدیرکل آژانس در قبال ایران هستیم، گفت: ما بارها این را تکرار کرده‌ایم باز هم تکرار می‌کنیم که موضع‌گیری‌های سیاسی مقامات آژانس و شخص مدیر کل هیچ اثر مثبت و سازنده‌ای در روند همکاری‌های بین ایران و آژانس نخواهد داشت.
بقایی ادامه داد: با توجه به اینکه تهدیدها علیه برنامه هسته‌ای و تاسیسات هسته‌ای صلح آمیز ایران در این روزها افزایش پیدا کرده طبیعی است که ما رایزنی های خودمان را برای بررسی ابعاد مختلف فنی و عملیاتی مرتبط با این موضوعات افزایش دهیم و در تعامل با مقامات آژانس هم نسبت به تبعات و آثار چنین تهدیدهایی هشدار بدهیم.
اروپایی‌ها در برجام نقش سازنده ای نداشتند
وی همچنین در پاسخ به سئوالی درباره نگرانی کشورهای اروپایی نسبت به کاهش نقش شان در موضوع هسته‌ای ایران و برگزاری نشست شورای امنیت در این رابطه، گفت: یکی از کارهای دستگاه دیپلماسی این است که با توجه به ارزیابی از سوابق موضوعات و پیش بینی از آینده تحولات درباره احتمالات پیش رو ارزیابی داشته باشد و بر آن اساس پیشنهادات خود را به مقامات تصمیم گیر ارائه کند. درباره نگرانی کشورهای اروپایی از تضعیف نقش شان خودشان باید پاسخ دهند. کشورهای اروپایی یک فرصت بسیار منحصر به فرد در اختیار داشتند که توان و اعتبار بازیگری خود را در سطح بین‌المللی نشان دهند و آن فرصت برجام و مذاکرات هسته‌ای بود. خودشان در مقطعی این فرصت را قدر ندانسته و بعد از خروج آمریکا از برجام به تعهداتشان عمل نکرده و بعد از آن هم نقش سازنده‌ای نداشتند. خودشان باید نقش خود را پاس بدارند.
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به تهدید کشورهای اروپایی عضو برجام به استفاده از مکانیسم ماشه هم گفت: صحبت کردن طرف مقابل از ساز و کار ماشه به این معنا نخواهد بود که یک ابزار سهل الوصول هست و می توانند از این ابزار برای اعمال فشار و امتیازگیری از ایران استفاده کنند. استفاده از این ساز و کار تبعات و آثاری دارد که قطعاً متوجه طرف‌های مقابل هم خواهد شد. هیچ دلیل و توجیهی برای توسل به این ساز و کار علیه ایران وجود ندارد مگر اینکه برای اعمال فشار ناموجه و غیرقانونی سیاسی باشد. ما هیچ وقت رویکرد تقابلی اتخاذ نکردیم، مبنای ما تعامل و گفتگو بوده هم با آژانس و هم با طرف های برجام. تعاملاتی با کشورهای اروپایی داشتیم و در آینده هم ادامه خواهد یافت.
به هرگونه تعرض با قاطعیت پاسخ می‌دهیم
بقایی در پاسخ به این سئوال که ایالات متحده پس از حملات نظامی به یمن، ادعاها و تهدیدهایی را درباره ایران مطرح کردند، پاسخ ایران به این سخنان چیست، گفت: ما به هرگونه تعرضی علیه تمامیت سرزمینی و امنیت و منافع ملی ایران با قاطعیت پاسخ خواهیم داد و در اینباره هیچ تردیدی وجود ندارد. اینکه اقدامات مردم مقاوم و قهرمان یمن را به دیگران منتسب می‌کنند برای جبران شکست‌های خودشان در این ۲۰ماه گذشته است. همانطور که قبلا شنیدید، مردم یو دولت یمن به صورت مستقل درباره اقداماتی که لازم می‌دانند در حمایت از فلسطین صورت دهند، تصمیم می‌گیرند و این در چهارچوب تصمیمات یمنی‌ها و در حمایت از مقاومت مشروع مردم فلسطین است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سئوال دیگری درباره حمله نظامی ایالات متحده به یمن گفت: حمله نظامی آمریکا به یمن که متاسفانه اولین بار هم نیست که انجام می‌شود، قطعا جنایت بوده و محکوم است که برخلاف همه اصول و موازین منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل صورت می‌گیرد. آمریکا متاسفانه جای قربانی و مجرم را اشتباه گرفته است. جامعه جهانی، کشورهای اسلامی و سازمان همکاری اسلامی باید در این زمینه اقدام عاجلی انجام دهند.
ایران و ترکیه به اهمیت مناسبات دو کشور آگاه هستند
بقایی در پاسخ به سئوالی درباره تحولات اخیر در روابط ایران و ترکیه هم گفت: تعاملات دو کشور به صورت معمول ادامه دارد. هر دو کشور نسبت به اهمیت حفظ و گسترش مناسبات و روابط آگاه هستند. اختلاف‌هایی که در رابطه با مسائل منطقه از جمله در رابطه با سوریه بین ما و ترکیه وجود دارد از مسیر گفتگو و تعامل مدیریت می‌شود و به هیچ عنوان، هیچ کدام از طرفین تمایل ندارند که روابط خوب همسایگی تحت شعاع مسائل دیگر یا تحلیل‌های نامناسب قرار بگیرد. بنابراین رفت و آمدها و مراودات بین دو کشور در رابطه با حفظ روابط دوجانبه در عین مدیریت برخی اختلافات و تفاوت دیدگاه‌ها ادامه دارد.
نشست پکن، مفید بود
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه هدف از برگزاری نشست سه جانبه پکن در این مقطع زمانی که تفسیرهای مختلفی را در رسانه‌های مختلف به همراه داشت، چه بود گفت: با هر دو کشور روسیه و چین مشورت‌های مستمر و مداوم در زمینه مسائل دو جانبه و تحولات منطقه ای و بین المللی داشته و داریم. این نشست در نوع خود اولین بار و به ابتکار ایران برگزار شد، از میزبانی چین و حضور روسیه سپاسگزاریم. در یک بیانیه مشترک مواضع کشورها را اطلاع رسانی کردیم؛ در این نشست سنگ بنای یک روند سازنده و مفید برای سه کشور و حمایت از حاکمیت قانون در سطح بین المللی و ترویج چند جانبه گرایی گذاشته شد. موضوع پرونده هسته‌ای یکی از موضوعاتی بود که با توجه به عضویت سه کشور در برجام مورد بررسی قرار گرفت. معاونان سیاسی سه کشور درباره روابط دو جانبه و همکاری‌های چندجانبه در بریکس و شانگهای رایزنی کردند.
ممنوعیت سفر به آمریکا مصداق روشن نژادپرستی است
بقایی همچنین در پاسخ به سئوالی درباره ممنوعیت ورود اتباع برخی کشورها به ایالات متحده که عمدتا اتباع کشورهای مسلمان هستند، گفت: ممنوعیت سفر اتباع ۴۳کشور مسلمان به آمریکا مصداق روشن نژادپرستی و تبعیض نژادی مبتنی بر دین و قومیت و ملیت هست که کاملا مغایر با موازین و قواعد حقوق بشری است. ممنوعیت سفر اتباع ایرانی به آمریکا هم نشانه روشنی از خصومت و دشمنی سیاست‌مداران و سیاستگذاران آمریکایی با ملت ایران است. فکر می‌کنم این بخشی از تحرکات ایذایی و اعمال فشار علیه ایران هست که به اشکال مختلف در برهه های زمانی گوناگون اجرا شده است. در سطح بین المللی این اقدام آمریکا ضربه‌ای به اصل تعامل و تفاهم بین ملت‌ها و ترویج نفرت و تنفر بین اقوام و ملیت‌های مختلف است.
تجزیه سوریه، آرزوی رژیم صهیونستی است
بقایی در پاسخ به سئوالی درباره تنش نظامی میان لبنان و سوریه هم گفت: در رابطه با تحولات منطقه واقعاً بسیار تاسف آور است که وضع به جایی رسیده که بین کشورهای منطقه و همسایگان شاهد چنین برخوردهایی هستیم. فکر می‌کنیم فقط رژیم صهیونیستی است که چیزی جز آرزوی تجزیه سوریه و تضعیف کشورهای همسایه و کشورهای منطقه را ندارد. حزب الله لبنان در این زمینه بیانیه خیلی روشنی داد و ما شما را ارجاع می دهیم به همان بیانیه در مورد مواضعی که اتخاذ شد و رد اتهام‌هایی که در رابطه با تیراندازی از طرف لبنان به طرف سوریه مطرح شده بود. به هر حال امیدواریم که واقعا حاکمان سوریه با در نظر گرفتن همه جوانب امر و با توجه به این واقعیت که رژیم صهیونیستی به دنبال بهره‌برداری از هر فرصتی برای تفرقه انگیزی و فتنه انگیزی در بین کشورهای اسلامی است این اتفاقات و این رفتارها را مدیریت کنند و مانع از تکرار این موارد شوند.
پیگیری حقوق جانبازان شیمیایی را وظیفه خود می‌دانیم
بقایی در پاسخ به سئوالی درباره سالگرد بمباران شیمیایی حلبچه و پیگیری حقوقی این جنایت، گفت: پیگیری حقوق جانبازان شیمیایی را وظیفه خود می‌دانیم و خود را مدیون کسانی می‌دانیم که برای دفاع از ایران عزیز جان خود را فدا کرده و یا جراحات سختی برداشتند که تا به امروز با رنج‌های ناشی از آن دست و پنجه نرم می‌کنند. ما در مجمع عمومی سازمان ملل و سایر نهادها این موضوع را همواره مطرح می‌کنیم و پرونده‌هایی در این زمینه در هلند و آلمان مفتوح شده و برخی هم به نتیجه رسیده و محکومیت‌هایی صادر شده است. وی همچنین در پاسخ به سئوالی درباره تهدیدهای آمریکا در به صفر رساندن صادرات نفت ایران هم گفت: آمریکا با تحریم‌ها به دنبال محدودسازی بهره‌مندی و بهره‌برداری ملت ایران از منابع ملی خودشان هستند. سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: این مطلقاً با همه معیارها و موازین حقوق بین‌الملل و حق تعیین سرنوشت ملت‌ها در تعارض است. آن چیزی که مهم است عزم و اراده جمعی ملت ایران است برای اینکه بر همه این چالش‌ها فائق بیاید و ان‌شاءالله همچون گذشته می‌توانیم مسیرهای برون رفت از این چالش ها را با کمک تک تک مردم ایران و با مدیریت خوب دستگاه‌های ذیربط پیدا کنیم.
حضور وزیر امور خارجه در آخرین نشست سخنگویی سال ۱۴۰۳
شایان ذکر است، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در آخرین نشست سخنگویی وزارت امور خارجه در سال ۱۴۰۳حضور یافت و با خبرنگاران دیدار و گفتگو کرد. وزیر امور خارجه گفت: وظیفه خودم دانستم در این نشست پایانی حضور یافته و به خبرنگاران خسته نباشید بگویم. برای همه مردم ایران و اصحاب رسانه آروزی سال خوب و خوش دارم.
وی ادامه داد: یک سال پر هیجان، پرماجرا همراه با سختی‌ها و فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشتیم و اصحاب رسانه در این لحظات حضور داشتند و اطلاع‌رسانی کردند. عراقچی افزود: دعا می‌کنم در سال جدید که شروعش با شب‌های عزیز قدر مصادف است خداوند قدر بهتری را برای مردم ایران مقدر کند و بهترین‌ها را برای همه مردم ایران و مسلمانان تقدیر کند و سال آینده را با همین شور و انرژی در خدمت شما باشیم و به اتفاق حرکت کنیم. بحث میدان دیپلماسی به جای خود، دیپلماسی و رسانه هم به جای خود. دیپلماسی و رسانه پا به پای هم حرکت می‌کنند، هرجا که دیپلمات است، یک خبرنگار هم حضور دارد و هردو همدیگر را تکمیل می‌کنند. همیشه خبرنگاران را در کنار خود داشتیم و از این جهت خوشحالیم و سعی کردیم در یک همکاری مشترک اهداف و منافع ملی را محقق کنیم.
شما چه نظری دارید؟