روزنامه آرمان ملی نوشت: صلح در منطقه از جمله مهمترین موضوعات هر گفتوگویی در منطقه است و محور هر گفتوگو چندجانبهای در غرب آسیا، دو کشور بزرگ و اثرگذار یعنی ایران و عربستان هستند.
در شرایط کنونی که بحرانها در خاورمیانه آنچنان افزایش یافته که کمتر تحلیلگری از آینده توام با آرامش و صلح سخن میگوید، رایزنی منطقهای با محوریت ایران و عربستان برای رسیدن به صلح و آرامش اهمیت بیشتری پیدا کرده است. به عبارت بهتر منطقه غرب آسیا دقیقا در مطابقت با اروپا دربازه زمانی جنگ اول و دوم جهانی قراردارد. در آن زمان جنگ جهانی اول به وجود آمد و میلیونها نفرکشته شدند و خرابیهای زیادی برجای ماند. در نتیجه اروپاییها دور هم جمع شدند و توافقاتی با هم کردند تا منافشات خود را با جنگ پیگیری نکنند در نهایت هم البته جنگ جهانی دوم پیش آمد و مجددا میلیونها نفرکشته شدند اما همان توافقات میان طرفین درگیر در اروپا سرانجام حکم فرما شد و دیگر سالهاست در اروپا اختلافات به حداقل رسیده است. اکنون که منطقه خاورمیانه به مانند یک آتشفشان هر لحظه امکان انفجار دارد اگر کشورهای منطقه برای صلح گرد هم آیند میتوانند از این فاجعه جلوگیری کنند.
دو قدرت اصلی در کنار هم
ایران و عربستان در طول سالهای گذشته و قبل از حل اختلافات که موجب برقراری روابط دو جانبه شد اختلافات بسیار شدیدی با یکدیگر داشتند. به طوری که هر دو درجبهه یمن به صورت غیرمستقیم با هم درگیر بودند. عربستان میخواست به یگانه قدرت در منطقه تبدیل شود. در آن زمان بنسلمان هرآنچه از سلاح و مهمات داشت در یمن به زمین کوبید تا به موفقیتی دست یابد اما در نهایت پذیرفت که نمیتواند در برابر نفوذ ایران مقاومت کند. مناقشات دیگری هم در سطح سیاسی بین ایران و عربستان در عراق به وجود آمد که در اینجا عنصر سومی یعنی نفوذ ایالات متحده نیز مطرح بود. در سوریه نیز همین طور در آنجا بین ایران، عربستان و قطر مناقشه غیر مستقیم حاکم بود اما در نهایت همه کشورهای منطقه این اصل را پذیرفتند که نمیتوانند اصل همسایگی و قدرت و نفوذ یکدیگر را در کشورهای کوچک منطقه نادیده بگیرند. در نهایت هم ۵ دوره مذاکره امنیتی بین ایران و عربستان با پادرمیانی بغداد صورت گرفت و تهران و ریاض مسائل امنیتی خود را با یکدیگر حل کردند و روابط دو طرفه بین ایران و عربستان برقرار شد و فصلی جدید برای همکاریهای امنیتی منطقه آغاز گردید. به طوری که در هر دولتی چه دولت روحانی، چه دولت رئیسی و چه دولت پزشکیان روابط بین دو طرف به رغم وجود اختلافات، عمیق و عمیقتر میشود.
گفتوگوی تلفنی
خبری در رسانهها منتشر شد که رئیسجمهور ایران مسعود پزشکیان با محمد بنسلمان به صورت تلفنی در ارتباط با چالشهای مختلف در منطقه از جمله مساله فلسطین به گفتوگو پرداختند. بنسلمان در آن گفتوگو اعلام کرده است که مایه افتخار است که به تهران سفرکند. رسانهها در ارتباط با محتوای این گفتوگو نوشتند: مسعود پزشکیان در گفتوگوی تلفنی با آقای محمد بنسلمان ولیعهد پادشاهی عربستان سعودی با اشاره به اینکه به دلیل تراکم امور اجرایی نتوانسته دعوت پادشاه این کشور برای شرکت در نشست ویژه سازمان سران اسلامی را اجابت کند، تصریح کرد: آقای دکتر عارف معاون اول بنده در این اجلاس حضور خواهد یافت و تردیدی ندارم که این اجلاس با تدبیر جنابعالی نتایج مؤثر و ملموسی در توقف جنایات رژیم صهیونیستی و جنگ و خونریزی در غزه و لبنان خواهد داشت. رئیسجمهور همچنین ابراز امیدواری کرد که باتوجه به اراده سران دو کشور روابط فیمابین در همه عرصهها بیش از پیش تعمیق و گسترش یابد. ولیعهد پادشاهی سعودی نیز در این مکالمه تلفنی با قدردانی از تماس تلفنی رئیسجمهور کشورمان، با بیان اینکه ما شرایط شما را کاملاً درک کرده و برای برادرانمان در ایران آرزوی موفقیت داریم، اظهار داشت: روابط ایران و عربستان در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد و امیدوارم در همه زمینهها به عالیترین سطوح ارتقا یابد فرصت حضور معاون اول جنابعالی در ریاض را مغتنم شمرده و در همین راستا با ایشان گفتوگو خواهیم داشت.
محمد بنسلمان با تکرار دعوت خود برای سفر دکتر پزشکیان به عربستان در واکنش به دعوت متقابل رئیسجمهور کشورمان از وی تصریح کرد: سفر به ایران مایه افتخار بنده است و امیدوارم فرصت آن هرچه زودتر مهیا شود. از سوی دیگر ارتشبد «فیاض بن حامد الرویلی» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح عربستان سعودی، با حضور در محل ستاد کل نیروهای مسلح با سردار سرلشکر پاسدار «محمد باقری» رئیس ستاد کل نیروهای مسلح دیدار و گفتوگو کرد. روابط دوجانبه و مناسبات دفاعی از جمله محورهای گفتوگوی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح عربستان سعودی با سرلشکر باقری بود. همچنین وزیر امور خارجه ایران در رأس هیاتی به همراه معاون اول رئیسجمهور عازم ریاض پایتخت عربستان شد. پیش از این نیز میدل ایست نیوز در وزارت خارجه عربستان اعلام کرده بود که قرار است سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در رأس هیاتی عازم ریاض پایتخت عربستان شود. این سفر در چارچوب دیپلماسی فعال وزارت خارجه ایران و همزمان با میزبانی عربستان از نشست ویژه سازمان سران اسلامی صورت میگیرد.
نشست ویژه
به نظر میرسد یکی از مهمترین پروندههای امنیتی منطقه یعنی حمله اسرائیل به غزه و لبنان در نشست ویژه سازمان سران اسلامی در دستورکار است. هم ایران و هم عربستان به دنبال اتمام درگیریها در منطقه هستند. البته نگاههای متفاوتی نسبت به مساله فلسطین دارند. به نظر میرسد ایران و عربستان در این نشست بر حل مساله فلسطین تاکید ویژهای خواهند کرد و چنین نشستهایی میتواند پیام واحدی از منطقه به غرب و اسرائیل بفرست که هرچه سریعتر باید بساط تجاوزات اسرائیل به غزه و لبنان برچیده شود.