علی متقیان: این روزها مجلس شورای اسلامی در راستای رأی اعتماد به وزرای دولت چهاردهم، روزهای پرکار و مسئولیتباری را پشت سر میگذارد. بر همین اساس تمامی سعی نمایندگان بایستی این باشد که وزیران معتقد، متشرع، توانمند، کارآمد، متخصص، سالم، دستپاک، پاسخگو، مردمی، ملی و عاشق به وطن را به صندلی وزارت نشانده و موظف شوند به وظایفی که قانون برعهدهشان گذاشته و رئیسجمهوری در چارچوب اختیاراتش از آنان میخواهد و وعدههایی که هنگام رأی اعتماد به نمایندگان داده و مردم از آن وعدهها آگاه شدهاند را عملیاتی کنند.
هنگامی که هر وزیر از مجلس رأی اعتماد گرفت و در وزارتخانه مستقر شد، به یک دنیا کار پیشبینی نشده در دیوانسالاری وزارتخانه برخورد خواهد کرد و همه مشکلات در مقابل جناب وزیر که تازه به وزارتخانه قدم گذاشته، قد علم میکنند؛ به قول عوام، طلبکارها صف میبندند و بدهکارها پا به فرار میگذارند. وزیر میماند و باری از مشکلات که در روزهای اول، در بدو ورود او را احاطه کرده و اجرای انتظاراتی که از او میرود.
یکی از وزاری باسابقه ادوار، در خاطراتش نقل میکرد؛ وزیر جدید وقتی رأی اعتماد بگیرد و کار خود را در وزارتخانه شروع کند، با یک دنیا ایده و امید و طرح نو پا به وزارتخانه گذاشته و مورد استقبال قرار میگیرد و کار خود را آغاز میکند، به امیدی که بتواند تحولی عظیم در وزارتخانه ایجاد کند. اما تا میرود اطراف خود را شناخته، معاون و مدیرانش را انتخاب و تثبیت کرده و گزارشهایی که برایش نوشتهاند را مشاهده کند، چند ماه گذشته و چنان در دریای مشکلات وزارتخانه غرق شده و کارهای روزمره گرد او را فرا میگیرند که نوآوری و طرح جدید و فعالیتهای ملی به فراموشی رفته و دیگر برایش معنا نخواهند داشت و بایستی تمامی تلاش خود را براین تمرکز کند که امور وزارتخانه از دستش خارج نشود .
این تجربهای است که گذشتگان لمس کردهاند و مردم هم کاملا با آن آشنایی دارند.
اما راه حل چیست؟ آیا میتوان در اول کار، اندیشه کرد و راه را برای انجام تعهدات و وظایفی که بر عهده وزیر گذاشته شده، باز کرد؟
آری. هدف از نگارش یادداشت این است که: دولت چهاردهم که متکی به وفاق ملی است و برای مردم ارزش قایل است و مشکلات مردم را میداند و تصمیم به حل مشکلات مردم گرفته و به همصدایی با مردم متعهد شده؛ در ابتدای کار، به چند نکته مهم توجه داشته باشد. اول اینکه، دولت در هر بخش و دستگاهی، گزارش وضع موجود را مستند کرده، آنچه قابل انتشار است را از طریق رسانهها، منتشر و موقعیت کشور را هنگام تحویل دولت، برای جامعه بازگو کند و آنچه را که قابل انتشار نبوده و عمومیکردن آن به مصلحت نیست، به اطلاع دستگاههای نظارتی و... برساند تا در برابر این ادعا که اسب زینشده تحویل دولت چهاردهم داده شده، مشخص شود که اسب زینشده، در چه شرایطی بوده و تا چه میزانی صحت داشتهاست.
نکته دیگر عمل به وعدههاست. متأسفانه در دولتهای مختلف، مسئولان ما در دادن وعده! ید طولایی داشتهاند! و رسانههای ما هم بر اساس سنت خبری مسؤلمحوری خود، در انتشار وعدههای مسئولان کم نگذاشتهاند و وعدهها را با تیتر درشت و خبرهای تاپ منتشر کرده و میکنند. تحقق وعدهها بایستی دغدغه مهم دولت چهاردهم باشد. وزرا برای معرفی و دفاع از تواناییهای خود، هنگام ارائه برنامه به مجلس و اخذ رأی اعتماد و اعلام برنامهها، وعدههایی را در برنامه پیشبینی کرده و در مجلس بیان میکنند. علاوه برآن براساس درخواست و پیشنهادهای نمایندگان موافق و مخالف، به وعدهها افزوده شده که در صحن علنی مجلس ارائه میشوند و مردم از آن وعدهها هم مطلع خواهند شد.
نمایندگان مجلس براساس برنامه و سابقه و... اعتماد خود را به وزیر مربوطه، اعلام و پس از رأی اعتماد، وزیر کار خود را در وزارتخانه مربوطه شروع میکند و نمایندگان بر عملکرد وزیر خواهند داشت.
پیشنهاد این است که وزرا قبل از اینکه در مشکلات جاری وزارتخانه خویش غرق شوند، مشاور یا مسئولی انتخاب کنند که وعدههای داده شده را تا حصول نتیجه، پیگیری کند و گزارش آن را به وزیر و رسانهها ارائه دهد. در صورتی که عملیاتیشدن وعده غیر ممکن بوده یا موانعی ایجاد شده باشد، شایسته است به مردم بهعنوان ولینعمت خود، صادقانه و شفاف بیان کنند که بدین دلایل، موفق به اجرای این وعده خاص نشدهایم یا بایستی زمینه آن فراهم شود .
با این کار میتوان عملا دولت چهاردهم را علاوه بر تأیید و تأکید بر وفاق ملی، دولت صادقالوعد و عملکننده به وعده نامید.
نکته بعدی، مواردی است که در روزهای رأی اعتماد، از طریق مخالفان وزرا شنیده میشود. این نکات میتوانند نسبتهای ناروا باشند یا واقعیت داشتهباشند. پاسخ به نظرات کارشناسیشده و مستند مخالفان، در حد و شأن دولت پاسخگو است. پاسخ وزارتخانهها به نظر مخالفان و منتقدان، اعتباری است که به مخاطبان خود در جامعه میدهد .
آنچه مسلم است، نظر مخالفان یا از سر دلسوزی به نظام وانقلاب است، یا در مخالفت با وزیر یا رئیسجمهوری و خط فکری او یا بهانهجویی. شایسته است هر دستگاهی نظر مخالفان را به دقت بررسی کند و با استناد به وضع موجود، پاسخ را از طریق رسانهها اعلام نماید تا مشخص شود دولتی که وفاق ملی نام گرفته، در قدم اول نظرات مخالفان خود را مورد توجه قرار خواهد داد .
آخر اینکه، دولت چهاردهم با توجه به روحیه آقای پزشکیان، بایستی متفاوت از دولتهای گذشته عمل کند و سنتهایی را ترویج دهد که کسب رضایت مردم و همدلی آنان با دولت را بهدنبال داشته باشد و فاصلهای که متأسفانه در این سالها بین دولت و ملت ایجاد شده برطرف شود.