زومیت نوشت: چند روز پیش خبری دربارهی خورده شدن جسد پیرمردی ماهشهری توسط گربههایش در رسانهها سر و صدا کرد. این پیرمرد ۸۰ ساله که به دلیل کهولت سن درگذشته بود، چند گربه را تحت سرپرستی داشت. همسایهها با رفتن به خانه او متوجه شدند صورت او غذای گربههایش شده است؛ اما این اتفاق چندان هم عجیب و دور از ذهن نیست و نمونههای مشابه آن در سراسر جهان گزارش شدهاند.
پلیس استرالیا با بررسی جسد مردی ۶۹ ساله که چند سال از مرگش میگذشت، انتظار داشت با صحنهی مخوفی روبهرو شود، اما چیزی دور از انتظار را مشاهده کرد. پلیس با باز کردن در خانهی مرد بیش از ۳۰ گربه را مشاهده کرد که به سرعت از خانه بیرون آمدند. جسد مرد روی زمین افتاده بود و چهرهی او تا جمجمه جویده شده و قلب و ریههایش هم از بین رفته بود.
حتی اگر شکی باقیمانده بود، گربهای که هنوز داخل قفسه سینه مرد مانده بود، همه چیز را تأیید میکرد. به گفتهی روجر بیارد، پزشک قانونی دانشگاه ادلاید با دیدن این صحنه تصور کردیم خرس یا چیزی دیگری مرد را خورده است؛ اما این اتفاق چندان عجیب نیست، در نتیجه شاید حیوان خانگیمان روزی ما را بخورد. این تنها یکی از حقیقتهای زندگی است.
مردارخواری حیوانات خانگی، کار را برای کارآگاهها دشوار کرده است. برای مثال درصورتیکه اندامهای داخلی خورده شوند، بهسختی میتوان مرگ بر اثر مواد سمی را شناسایی کرد. پژوهشی جدید از مجلهی پزشکی، علم قانونی و آسیبشناسی، روشهایی را برای تشخیص خورده شدن جسد انسان توسط حیوان و نوع حیوان ارائه میدهد که شامل فلوچارتی برای تصمیمگیری دربارهی چگونگی و زمان جمعآوری دادهها از صحنهی جرم میشود. لازم به یادآوری است که این مقاله حاوی تصاویر آزاردهنده است.
پژوهشهای گذشته تفاوتهایی را بین مردهخواری سگسانها و گربهسانان نشان دادهاند. سگها معمولا صورت و گلوی انسان را میخورند، سپس دندهها را میشکنند و استخوانها را میجوند. از سوی دیگر، گربهها اغلب پوست را از بینی، لب فوقانی و انگشتها پاره میکنند. آنها معمولا هنگام بازی با صاحب زندهی خود هم بینی او را لیس میزنند. به طور کلی مردهخواری بین سگها رایجتر از گربهها است.
به باور پژوهشگرها، گرسنگی انگیزه اصلی حیوانات خانگی برای مردارخواری است و احتمالا حیوانات منتظر نمیمانند تا شکمشان غرغر کند. شاید فکر کنید حیوانات مدتی منتظر خواهند ماند؛ اما آنها ممکن است نگران صاحب بیحرکت خود شوند، بهویژه اگر مرگ وی ناگهانی یا خشونتآمیز رخ داده باشد، و برای کسب آرامش صورت او را لیس بزنند. در چنین شرایطی لیسزدن میتواند به سرعت به جویدن و خوردن جسد منجر شود.
پژوهشگرها همچنین به بررسی هفت مورد در سوئیس پرداختند که طی آن مردارخواری به مشکلاتی برای کارآگاهها منجر شده بود. در چند نمونه، الگوهای جویدن بهسختی قابل تشخیص بود، زیرا جای دندانهای کوچک میتواند به گربه یا سگ کوچک تعلق داشته باشد و کارآگاهها شواهدی از حضور حیوانات در صحنهی جرم را پیدا نکردند.
به همین دلیل دانشمندان برن هشدار میدهند که کارآگاهها اندازه، نژاد و تعداد حیواناتی را که میبینند یادداشت کنند، حتی اگر این سرنخها برایشان مهم به نظر نرسند. در نتیجه کاراگاههای آینده میتوانند با بررسی این دادهها متوجه شوند آیا حیوان به جسد آسیب زده است یا خیر.
پژوهشگرها همچنین نموداری را برای اولین واکنشدهندگان به صحنهی جرم طراحی کردند. برای مثال اگر صحنه طوری به نظر برسد که بدن دچار مردارخواری شده و جانوران به آن دسترسی داشتند، نمودار به کارآگاهها پیشنهاد میدهد به دنبال نمونههای خز یا مدفوع باشند. آنها باید هنگام بررسی تأثیر مردارخواری بر علت مرگ، این شواهد را درنظر بگیرند. همچنین نمودار به کاراگاهها یادآوری میکند تأثیر جویدن بر معیارهایی مثل زمان مرگ و نوع حشراتی که در بدن جمع شدند را درنظر بگیرند. این پژوهش توجه را به سمت اطلاعاتی جلب کرد که اغلب نادیده گرفته میشد. به گفتهی گابریل فونسکا، دندانشناس قانونی دانشگاه لا فرونترا ممکن است به ابزار برجسته، پزشکهای قانونی آموزشدیده یا انسانشناسها دسترسی داشته باشیم، اما اگر بهدرستی آموزش نبینیم احتمال از دست رفتن شواهد وجود دارد.
شواهد پیشنهادی در پژوهش میتوانند به نمونههای نادری کمک کنند که در آنها علت مرگ برای پزشک قانونی نامشخص است.
فونسکا میافزاید روش جدید برای نمونهای در شیلی کارساز شد. در این پرونده به نظر میرسید زنی مسن بر اثر مرگ طبیعی درگذشته باشد و چهرهاش توسط سگش خورده شده بود. تا زمانی که پزشک قانونی سیتی اسکن بدن را انجام نداده بود، کارآگاهها متوجه نشدند که در طول سرقت بهصورت زن ضربه وارد شده و جای دندان سگ این آسیبها را پنهان کرده است.
پژوهش فوق یک تمرین آکادمیک جالب است و اگر به نظر برسد حیوانی شخص را کشته است، لازم است در ابتدا نوع حیوان مشخص شود. گاهی مظنونها در خانه حضور دارند؛ اما در اغلب موارد، فرقی ندارد جراحت پس از مرگ توسط گربه ایجاد شده باشد یا سگ.
بررسی شواهد یادشده میتواند موارد زیادی را آشکار کند. برای مثال با مستندسازی دفعات مردارخواری سگها میتوان فهمید این اتفاق در طول دنیاگیری کووید ۱۹ افزایش یافته است یا خیر. همچنین برخی پروندههای عجیب را میتوان به شکل مطالعهی موردی منتشر کرد، اما گزیدگیهای کوچک معمولا گزارش نمیشوند و بنابراین پایگاه دادهای مرکزی برای گزارشهای پزشکی قانونی وجود ندارند.
در هر صورت اگر نگران هستید که روزی حیوان خانگیتان جسدتان را بخورد، باید شخصی را داشته باشید که بهصورت مرتب به شما یا حیواناتتان سر بزند. یکی از موارد مشترک در نمونههای مردارخواری حیوانات خانگی این است که شخص برای مدتی طولانی تنها بوده است.
با اینحال برخی صاحبان حیوان خانگی حتی شاید با دانستن این موضوع احساس راحتی کنند، زیرا میدانند به این صورت به حیوانات گرسنه و تنهای خود کمک میکنند.