اطلاعات نوشت: ارایه مشوقهای مالیاتی یا سرمایهگذاری مستقیم دولتی،انگیزه تولید واستفاده از خودروهای برقی راافزایش می دهد
درحالی که بسیاری از کشورهای جهان استفاده از خودروهای برقی را آغاز وآن را جایگزین خودروهای کنونی کرده اند، ایران هم آرام آرام پای دراین راه گذاشته است؛ راهی که اگر از اکنون و پله اول به برخی الزامات آن توجه نشود،این خودرو به مقصد نخواهد رسید.
استفاده روز افزون از خودروهای برقی درجهان وتلاش ها واقدامات کشورهای پیشرو در قانع کردن مردم به استفاده از این خودروها،چالش های موجود برسرراه همه گیر شدن استفاده از این خودروها را آشکار کرده است؛ لذا بدیهی است ایران که تازه پای دراین راه گذاشته است،باید به تجربه کشورهای پیشرو دراین باره توجه کرده وآنرا مد نظرقرار دهد تا مانند بسیاری کارهای دیگر، از اول اقدام به اختراع چرخ نکنیم!
هدف سیاستهایی که حمل و نقل برقی را ترویج میدهند، بهبود خودروهای برقی بهگونهای است که بهترین، قابل دستیابیترین و راحتترین خودروها در مقایسه با خودروهای سنتی باشند. در این راستا، سیاستهایی که عرضه خودروهای برقی در بازار را هدف میگیرند، کاهش ریسک برای تولیدکنندگان و واردکنندگانی را دنبال می کنند که مطمئن نیستند بازار تکنولوژی نسبتاً جدید و تازه معرفی شده در داخل کشور سودآور خواهد بود یا خیر.
اگر تولید کنندگان فکر کنند مصرف کنندگان ترجیح میدهند خودروهای دیزل و بنزینی را انتخاب کنند، ممکن است تلاش قابل توجهی را در توسعه، تولید و بازاریابی خودروهای برقی نداشته باشند؛ لذا حمایت از تحقیق و توسعه از طریق مشوقهای مالیاتی یا سرمایهگذاری مستقیم دولتی، ریسکهای مرتبط با نوآوری را کاهش میدهد به طوری که تقریباً همه کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، مشوق ها و تخفیفات مالیاتی تحقیق و توسعه را در اقتصاد خود ارائه میدهند.
همچنین اتخاذ قوانین و اسناد بالادستی در بسیاری از موارد، چارچوبهایی را در کشورها برای جهتدهی به سمت خودروهای برقی ایجاد کرده است. برای مثال در کالیفرنیا و چین، اهداف فروش و مصرف خودروها طوری تعیین شده که تولیدکنندگان و واردکنندگان را مجبور میکند درصد مشخصی از خودروهای برقی را به فروش برسانند.
سختترین مقررات در نهایت می تواند بهطور کلی خروج خودروهای سوختی را به همراه داشته باشد. در سال ۲۰۲۲ کالیفرنیا، بزرگترین بازار خودرو در ایالات متحده، ممنوعیت فروش خودروهای بنزینی جدید را تا سال ۲۰۳۵ اعلام کرد. اما هدف بیشترین تعهد در این خصوص کشور نروژ است، جایی که همه خودروهای مسافربری و ونهای سبک باید تا سال ۲۰۲۵ برقی باشند.
درکناراین، سیاست های تشویق مستقیم برای خرید خودروهای برقی که شامل تخفیف ها، اعتبارات مالیاتی، برنامه های راهبردی گذار و مانند آن می شود، هدف تشویق مصرف کنندگان به خرید خودرو برقی و کاهش قیمت های مربوط به آن را دنبال می کند.
هرچند که این سیاست ها در ابتدا نیازمند هزینه های زیادی هستند، اما با کاهش قیمت ها و کاهش هزینه های خودروهای برقی، نیاز به این سیاست ها هم کاهش خواهد یافت. همچنین، در برخی مناطق، خودروهای برقی از مالیات و عوارض واردات معاف هستند و در برخی مناطق دیگر، تسهیلات مالی به اشکال مختلف برای خرید خودروهای برقی ارائه می شود.
استفاده از تسهیلات مالی ممکن است در ابتدا و در مناطقی که منابع مالی کافی دارند، مفید باشد، اما سیاستها باید با دقت طراحی شوند. چرا که پاداشهای مستقیم و بزرگ ممکن است عواقب غیرمنتظرهای داشته باشد که یکی از آنها نفوذ مرزی است.
به عنوان مثال ،در ابتدا ارایه تسهیلات مالی برای خریداران خودروهای برقی در سوئد با اشتیاق انجام می شد، اما بهتدریج به ضد خودش تبدیل شد، چراکه بسیاری از سوئدیها خودروهای برقی خود را به نروژیها میفروختند که در طرف دیگر مرز از آنها استفاده کرده و تسهیلات بیشتری دریافت میکردند. بر این اساس بیشتر خودروهای برقی که در سوئد تسهیلات داده شده بود، در مدت یک سال در کشور دیگری قرار گرفتند و تسهیلات اضافی دریافت کردند.
آلمان هم با مشکل مشابهی روبهرو شده است. خریداران خودروهای برقی در آلمان تا ۹ هزار یورو دریافت میکنند و پس از ۶ ماه میتوانند این خودروها را در کشورهایی که تسهیلات مشابهی ارائه نمیدهند، به فروش برسانند. اما تخمین زده میشود که در بازه زمانی ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۱، تعداد ۳۰ هزار خودرو برقی تازه خریداری شده در بازار آلمان ناپدید شدهاند.
درهمین حال ، بررسی تجارب و ارزیابی سیاست ها در توسعه خودروهای برقی نشان می دهد که مصرف کنندگان به راه های مختلفی میتوانند به طور غیرمستقیم به سوی خودروهای برقی سوق داده شوند. رانندگان خودروهای برقی نه تنها میخواهند آلودگی و اثر زیست محیطی خود را کاهش دهند بلکه میخواهند به عنوان فردی آگاه از محیط زیست شناخته شوند. لذا برای ارتقای علاقه استفاده از خودروهای برقی، پلاک های ویژه ای به رانندگان این خودروها ارائه می شود.
همچنین دربرخی کشورها امتیازات ویژه ای برای بهره برداران خودروهای برقی قائل می شوند از جمله استفاده از محدوده های ترافیکی یا امکان پارک در مکان های خاص. برای مثال در نروژ به عنوان کشوری که بیشترین میزان مصرف خودروهای برقی درجهان را دارد، رانندگان خودروهای برقی از پرداخت هزینه های عوارض بالا در عبور از تونل های زیر دریایی معاف هستند.
زیرساختهای حوزه انرژی و شارژ
مشکلات دسترسی محدود به شارژرهای مناسب یکی از بزرگترین موانع برای پذیرش خودروهای برقی در دنیا است، زیرا بسیاری از مصرفکنندگان امکان شارژ خانگی را ندارند و نگرانی از گستره برد برای سفرهای بلندمدت باخودروهای برقی وجود دارد.
در این خصوص دولتها میتوانند با سرمایهگذاری مستقیم در تأسیسات شارژر یا تنظیم قوانین، این امکان را برای ارائه دهندگان خصوصی برای ساخت و بهرهبرداری از شارژرها فراهم کنند.
همچنین حمایت مالی میتواند توسعه شارژرها را در محل کار، مکانهای عمومی و خانه پشتیبانی کند. انواع مختلف شارژرها نه تنها راحتی را افزایش میدهد، بلکه همچنین بار را بر روی سیستم انرژی توزیع میکند.
دولتها همچنین میتوانند از راه آسان سازی ضوابط عمرانی و مقررات استفاده از زمین، ساخت و نصب شارژرها را ممکن ساخته و راهکارهای خلاقانه برای ایستگاههای شارژ عمومی مانند اجرای شارژرها بر روی پرتوهای نوری را طرح ریزی کنند.
برنامه های ایران
در همین حال، ایران هم بیکار ننشسته وبرنامه هایی رابرای حمایت از ساخت وتوسعه خودروهای برقی تدارک دیده؛ برنامه هایی که وزارت صنعت،پرچمدار آن است.