همشهریآنلاین نوشت: قویترین زلزله ثبتشده مریخ هیچ اثر قابل مشاهدهای در سطح سیاره سرخ بر جای نگذاشت. دانشمندان روز سهشنبه (۱۷ اکتبر) گزارش دادند که قویترین زلزلهای که مریخ را به شدت لرزانده، نه به دلیل سقوط یک سیارک، بلکه به دلیل نیروهای تکتونیکی خود سیاره رخ داد. یافتههای جدید نشان میدهد که سیاره سرخ از نظر لرزهای فعالتر از چیزی است که قبلا تصور میشد.
در ۴ مه ۲۰۲۲، فرودگر اینسایت ناسا که دیگر بازنشسته شده، لرزهای به بزرگی ۴.۷ را ثبت کرد، پنج برابر قویتر از رکورددار قبلی با بزرگی ۴.۲ که اینسایت در سال ۲۰۲۱ اندازهگیری کرده بود. این زلزله به مدت شش ساعت ادامه یافت و قویترین و طولانیترین زلزله ثبتشده در این سیاره بود.
اینسایت پس از فرود در هامونه الیسیوم (Elysium Planitia) مریخ در نوامبر ۲۰۱۸، بیش از ۱۳۰۰ مریخلرزه را ثبت کرد که حداقل دلیل ۸ مورد از آنها به برخورد سیارکها مربوط بود. سیگنال مریخلرزه عظیم می ۲۰۲۲، که توسط یک لرزهسنج حساس در فرودگر اندازهگیری شد، مشابه سیگنالهای دیگر ناشی از برخورد سیارک بود، بنابراین دانشمندان شروع کردند به جستجوی یک دهانه جدید به عرض ۳۰۰ متر در مریخ و تودهای از غبار، که بلافاصله پس از برخورد یک سیارک ظاهر میشد. دانشمندان میگویند تیمهایی در هند، چین، اروپا و امارات متحده عربی با استفاده از مدارگردهای خود که به دور مریخ میچرخیدند، این نشانهها را جستجو کردند، اما چیزی پیدا نکردند. به همین دلیل است که پس از ماهها جستجو، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این مریخلرزه منشاء تکتونیکی داشته است.
عقل متعارف میگوید که بر خلاف زمین، مریخ برای میزبانی از فرآیندهای تکتونیکی بسیار کوچک و سرد است. صفحات تکتونیکی زمین - صخرههای عظیم با شکل نامنظم که مرزهای آنها در زیر اقیانوسها پنهان است - در پاسخ به نیروهای موجود در گوشته (لایه بین پوسته و هسته) حرکت میکنند و معمولا منجر به رانش زمین و زلزله میشوند. با این حال، سطح مریخ مانند زمین شکسته نشده، بنابراین تصور نمیشود که تکتونیک صفحهای در سیاره سرخ رخ دهد.
اما بر اساس مطالعه جدید، زلزله ثبتشده توسط اینسایت احتمالا ناشی از انتشار تنش میلیاردساله در پوسته مریخ است که به دلیل سرد شدن و کوچک شدن بخشهای مختلف سیاره با سرعتهای مختلف، شکل گرفته و تکامل یافته است.