اسماعیل امینی، شاعر، نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات در گفتگو با خبرنگار «اطلاعات آنلاین» عنوان کرد: برخی حرفها برای دوستانی که صاحب مسئولیت هستند خیلی خوشایند نیست، اما باید بشنوند. واقعیت این است که فرهنگ اهمیت بسیار بنیادینی در جامعه دارد و بسیار مهمتر از اقتصاد و سیاست است. فرهنگ با دستکاری تغییر نمیکند، تنها لطمه میبیند. فرهنگ مانند درخت است که با دستکاری تنها آسیب میبیند. ما باید از آن مراقبت و استفاده کنیم.
بازی کردن با حوزه فرهنگ کار خوبی نیست
او با اشاره به برخی بدعتگذاریهای در حوزه فرهنگ گفت: در سالهای اخیر دستکاریهای بسیاری در فرهنگ انجام شد؛ مانند اینکه آمدند و گفتند در تلویزیون اصلا نگویید «سیزده بدر» بگویید «روز طبیعت» و نگویید «چهارشنبه سوری» بگویید «سهشنبه پایان سال» و همه چیزهای نظیر این.
امینی ادامه داد: در ادامه از حوزه مصالح سیاسی مناسبتها الکی و ساختگی دیگر ایجاد کردند که هیچ کس به آن مناسبتها اعتنا نکرد. حتی آمدهاند در مناسبتهای سنتی ما مانند نیمه شعبان و عید غدیر دستکاری میکنند. در حالی که مردم سالیان سال خودشان این مناسبتها را برگزار میکردند. مردم در هیئتهای خانگی و محلی فرش پهن میکردند، اگر گلدان داشتند میآوردند و لب کوچه و خیابان میگذاشتند.
این پژوهشگر حوزه ادبیات یادآور شد: یک زمانی در دوره آقای احمدینژاد درباره نوروز هم این کار را انجام دادند. اما از این کارها چیزی درنمیآید و غلط است. حتی با پول خرج کردن و پول تزریق کردن فرهنگ تغییر نمیکند. یک زمان دیگر درباره کتاب این کار را کردند و با صرف هزیههای کلان کتابهای بسیار زیادی چاپ کردند، اما کسی آن کتابها را نخرید و همه همان دم و دستگاههای دولتی مجبور شدند آنها را بخرند. بازی کردن با حوزه فرهنگ کار خوبی نیست.
اشعار دوست و رفقا جای شعر مولانا را در کتب درسی گرفته
وی با انتقاد از تسری یافتن این بدعتگذاریها به مدارسگفت: در حوزه کتابهای درسی و به خصوص کتاب ادبیات که حوزه مورد علاقه من است، شعر مولانا، عطار و سعدی را از کتابها درآوردهاند و شعر دوست و رفقا و کارمندان اداره مربوط را در آن میگنجانند. در دورهای فردی کم سواد در ادارهای مربوط به کتابهای درسی رئیس شده بود که از مقطع دوم ابتدایی تا دوازدهم در تمام کتابهای درسی یک متن از خود گنجانده بود!
اسماعیل امینی تصریح کرد: اصلا مگر میشود در کتاب فارسی من شعر سعدی را نداشته باشم؟ بعد بیایم و شعر یک شاعر ۲۵ ساله را بگذاریم؟ اینها باید تصویب شود. شعر فلان کارمند وزارتخانه را به دلیل اینکه در اداره کل ما کار میکند در کتاب درسی میگذاریم! این بچهها چه میخواهند بخوانند.
وی با انتقاد از برخی سیاستگذاریها در آموزش و پرورش گفت: یکی از کارهای بسیار بسیار خطرناکی که در دوره ابتدایی انجام شده این است که خواندن یعنی روخوانی و نوشتن را حذف کردهاند. امروز بچهها نه چیزی میخوانند و نه با دست چیزی مینویسند! منابعی را جایگزین کردهاند که تنها مسئولیت زدن تیک و یا پر کردن یک جای خالی را به دانشآموزان میدهند. اما اینکه بنشینند و با دست چیزی بنویسند، دیگر وجود ندارد. مسئول مستقیم این موضوع وزارت آموزش و پرورش است.
حوزه فرهنگ و علم را حیاط خلوت سیاست نیست
امینی تاکید کرد: متاسفانه آقایان موضوع فرهنگ و علم را حیاط خلوت سیاست کردهاند. یعنی آدمی که ممکن است در حوزه سیاسی آدم مهمی باشد و تاثیرگذار باشد، برای گسترش زبان فارسی در کشورهای دیگر هم او تصمیم میگیرد. طبیعتا یک آدمهای سیاسی شبیه خودش را به این کار مشغول میکند.
این شاعر و نویسنده مطرح ادامه داد: همین آقایی که الان وزیر است قبلا کارش همین بوده است. او گفته که من قبلا به ۵۰ کشور رفتهام و زبان فارسی درس دادهام. شما متن گلستان سعدی را جلوی او بگذارید اگر توانست یک صفحه از متن گلستان سعدی را از رو بخواند...
کتاب درسی مجله و بولتن سیاسی نیست
او با بیان اینکه «حوزه فرهنگ حوزه تغییرات مستمر نیست» گفت: حوزه فرهنگ عالم سیاست نیست. باید حالت ثباتی در حوزه فرهنگ وجود داشته باشد. کتاب درسی مجله سیاسی نیست که هر ماه و هر یکی دوسال یک بار محتوای آن را به اقتضای سیاست عوض کنید. متاسفانه در نامگذاری خیابانها و بزرگراهها هم همین کار را کردهاند. دوهفته که میگذرد میبینیم یک نام دیگر گذاشتهاند، مگر روزنامه است که هر روز یک تیتر جدید بزنید و منتشر کنید؟ این خیلی کودکتانه است خیابانی که ۵ سال در آن رفت و آمد میکنید، نامش تغییر میکند.
امینی حوزه مسائل فرهنگی را حوزه مسائل تثبیت شده دانست و گفت: این شعر سعدی، عطار و مولوی چندین قرن تصفیه شده تا به اینجا رسیده است. بعد شاعری که ۵ سال است شعر میگوید شعرش را در کتاب درسی میگذارید. باید زمانی از این شاعر بگذرد تا مشخص شود این قابلیت را دارد یا خیر. همین میشود که بچهها نفرت پیدا میکنند و کتاب نمیخوانند. من از نزدیک با این حوزه مواجه هستم.