به گزارش «اطلاعات آنلاین»، بسیاری از محلات شهر تهران حول مسجد و مراکز عمومی شکل گرفتند، از جمله سنگلج. در این محله که غرب تهران قدیم واقع شده، دو خاندان بزرگ معیرالممالک و مستوفی الممالک با ساخت مراکز عمومی مثل مسجد، مدرسه، سقاخانه، زورخانه، بازارچه، آب انبار و حمام عامل رونق منطقه شدند. 

مسجد ـ مدرسه معیرالممالک که توسط دوستعلی‌خان معیرالممالک وقف شد، یکی از بهترین نمونه‌هاست که شکل‌گیری شهر در دوره اسلامی را نشان می‌دهد. مجموعه‌ای بزرگ که همه نیازهای عمومی بخشی از محله سنگلج را تامین می‌کرد. به جز خود مسجد، آب انبار محل رجوع روزانه مردم بود، حمام و سقاخانه نیز هم به دلیل زیبایی و هم به خاطر نزدیکی اقبال عمومی داشت و روزخانه و مدرسه هم جایی برای آموختن ادب و تحصیل علم در این منطقه از تهران بود.

اما امروزه از کارکرد اصلی این مجموعه هیچ خبری نیست، کارکردی که مرکز و منشا هویت محلی و حافظ سنت‌های دیرینه است. درهای مسجد به طور کلی بسته است و پس از مراجعه و درخواست‌های مکرر، در یکی دو ماه اخیر، صرفا هنگام اذان ظهر به مدت 15 دقیقه یکی از درهای مسجد بازمی‌شود. 

اسفناک‌تر از جدا شدن کانون هویتی محله از مردم، تخریب رواق‌های زیبای حیاط مسجد است. روزنامه اطلاعات دهم اردیبهشت امسال در گزارشی نسبت به تخریب این رواق‌ها هشدار داده بود، هشداری که مورد توجه مسئولان قرار نگرفت و امروزه به جز نشانه‌هایی دردناک از ستون‌های سنگی آن که با حیاط همسطح شده، چیزی باقی نمانده است.