ضمیمه دانش امروز روزنامه اطلاعات نوشت: کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون باعث بروز یک نارسایی ایمنی به نام «نوتروپنی» می‌شود که ناشی از پایین بودن غیرعادی تعداد نوتروفیل‌ها است. نوتروفیل‌ها 60 تا 70 درصد از گلبول‌های سفید خون را تشکیل می‌دهند و وجود آن‌ها در پیشگیری و محدود کردن عفونت‌های باکتریایی ضروری است.

یکی از عواملی که می‌تواند تعداد گلبول‌های سفید خون را کاهش دهد شیمی‌درمانی است که علاوه بر برخی روش‌های درمانی دیگر علی‌رغم نابود کردن سلول‌های سرطانی می‌تواند سلول‌های ایمنی بیماران مبتلا‌ به سرطان را نیز از بین ببرد. دستگاه ایمنی ضعیف موجب ابتلا به عفونت‌هایی می‌شود که در صورت کنترل نشدن مرگ آفرین هستند.

بیماران مبتلا به سرطان در اغلب مواقع دچار این نوع عفونت‌ها می‌شوند. از هر شش بیماری که دوره شیمی‌درمانی را طی می‌کند، یک بیمار دچار عفونتی می‌شود که ناشی از پایین بودن سطح گلبول‌های سفید خون است. برخی از بیماران علی‌رغم این‌که روند درمان را طی می‌کنند در اثر عفونتی که دلیل آن سیستم ایمنی تضعیف‌شده است جان خود را از دست می‌دهند.

بنابراین بیماران مبتلا به سرطان باید در حدی تحت شیمی‌درمانی قرار گیرند که تعداد گلبول‌های سفید آن‌ها به میزان خطرناکی پایین نیاید؛ چراکه نوتروپنی (نارسایی ایمنی) را به دنبال خواهد داشت. در حال حاضر، تنها راهی که پزشکان می‌توانند از طریق آن میزان گلبول‌های سفید بیماران خود را پایش کنند آزمایش خون است.

یک فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی که مانیتور نمایش‌دهنده گلبول‌های سفید خون از راه دور است به پزشکان این امکان را می‌دهد که حتی وقتی بیماران مبتلابه سرطان در منزل خود هستند از راه دور بتوانند به‌طور جامع و کامل وضعیت بیماری آن‌ها را تحت نظر داشته‌باشند. استفاده از این وسیله یک روش غیرتهاجمی را در اختیار پزشکان قرار می‌دهد تا به‌جای این‌که از بیماران نمونه خون بگیرند، به کمک نوری که از پوست بالای ناخن عبور می‌کند و نیز با استفاده از هوش مصنوعی سطح گلبول‌های سفید خون را تحلیل کنند و وقتی میزان آن‌ها بیش از حد پایین است بلافاصله آن را تشخیص داده و از بروز خطر برای بیمار جلوگیری کنند.

ایده این فناوری متعلق به پژوهشگران «مؤسسه فناوری ماساچوست» (MIT)در ایالات‌متحده است که در سال 2015 آن را طراحی کردند. چند سال بعد، آن‌ها نمونه‌ اولیه آن را ساختند و با انجام مطالعه‌ کوچکی به رویکرد خود اعتبار بخشیدند. اکنون این مانیتورها با دقت زیاد سطح پایین گلبول‌های سفید خون صدها بیمار سرطانی را تشخیص می‌دهند؛ بدون آن‌که حتی یک قطره خون از بدن آن‌ها گرفته شود.

این فناوری می‌تواند شیوه پایش بیماران را در بخش بیماران سرپایی ارتقاء دهد.یکی از نگرانی های بیمارانی که شیمی‌درمانی می‌شوند این است که برای مثال اگر بخواهند نوه‌ها یا اعضای خانواده خود را ببینند مدام نگران خطرناک بودن وضعیت سلامتی خود هستند و در حال حاضر کاری نمی‌توانند دراین‌باره انجام دهند. زمانی‌که نسخه جدید در حال ساخت آن‌که برای استفاده در منزل است در دسترس بیماران قرار گیرد، آن‌ها دیگر این دغدغه را نخواهد داشت.

«لوکو»، شرکت سازنده این مانیتور چهار سال است که با «سازمان غذا و دارو» (FDA)همکاری می‌کند تا ثابت کند که این وسیله دقیق است و بیماران بدون آموزش دیدن می‌توانند به‌راحتی از آن استفاده کنند. آن‌ها پیش بینی می‌کنند تا پیش از پایان سال 2024 این فناوری به‌طور رسمی و نهایی مورد تأیید سازمان غذا و دارو قرار گیرد و ثبت شود.

پس‌ازاین این دستگاه به‌عنوان ابزاری برای پایش بیماران به‌خوبی کاربردی شود، می‌تواند راه تازه‌ای برای بهتر کردن درمان بیماران در پیش روی پزشکان متخصص قرار دهد. عده‌ای از پزشکان باور دارند که نسخه‌های بعدی این مانیتور می‌تواند برای ویژه‌سازی دوز شیمی‌درمانی که بیماران دریافت می‌کنند به کار رود. به‌عبارتی‌دیگر، به کمک آن خواهند توانست شیمی‌درمانی را برای هر بیمار متناسب با وضعیت او سازگار کنند. برای مثال، با مشاهده عدم بروز نوتروپنی در یک بیمار، پزشک می‌تواند دوز شیمی‌درمانی را بالا ببرد. سپس هر جلسه درمان بر اساس این خواهد بود که بدن بیمار چگونه به آن واکنش نشان می‌دهد.

این مانیتور یک ابزار نوری و قابل‌حمل است و از مویرگ‌های بالای ناخن انگشت‌ها تصویربرداری می‌کند. مویرگ‌های این بخش از بدن بهتر دیده می‌شوند. پزشکان پیش از ساخته‌شدن این مانیتور نیز با مشاهده مویرگ‌ها سلامت عروق بیماران را تشخیص می‌دادند.نسخه غیرخانگی این مانیتور که تشخیص دهنده احتمال بروز عفونت است در سال 2019 با 44 بیمار آزمایش شد و توانست زمان پایین آمدن میزان گلبول‌های سفید خون از آستانه عادی را با کمترین میزان خطا نشان دهد.

با نسخه خانگی آن پس از تکمیل شدن بیمارانی که تحت نظر نیستند می‌توانند در خانه از آن استفاده کنند تا پزشکان معالج بتوانند اطلاعات لازم و معتبری از ایمنی بدن آن‌ها را از راه دور دریافت کنند. به‌علاوه، به دلیل غیرتهاجمی بودن این روش پایش، اندازه‌گیری سطح گلبول‌های سفید به دفعات بیشتری امکان‌پذیر خواهد شد. پزشکان با در اختیار داشتن این اطلاعات می‌توانند درمان با آنتی‌بیوتیک و فاکتورهای رشد را به بیمار ارائه دهند.

طبق برآورد انجام شده، با این کار 50 درصد از میزان بستری شدن این گروه از بیماران در بیمارستان کاسته خواهد شد.این مانیتور بیشترین فایده را برای افرادی که مبتلابه سرطان هستند دارد. اگر بیماران ناگزیر به رفتن به بیمارستان نباشند، در حال حاضر می‌توانند فقط دمای بدنشان را از خانه پایش کنند. اگر علائمی از تب داشته‌باشند، به آن‌ها توصیه می‌شود بلافاصله به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنند.

سازندگان این مانیتور در نظر دارند در آینده آن را طوری طراحی کنند که افراد مبتلابه بیماری‌های دیگر نیز از آن بهره ببرند و دستگاه ایمنی آن‌ها بیشتر تحت نظر باشد. افراد مبتلابه ام‌اس و بیماری‌های خودایمنی، افرادی که پیوند عضو داشته‌اند و سرانجام بیمارانی که با شتاب به بخش اورژانس برده می‌شوند از آن جمله خواهند بود. هدف دیگر آن‌ها این است که آن را برای پایش پارامترهای دیگر خون غیر از گلبول‌های سفید برای مثال هموگلوبین، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها کاربردی کنند.