ضمیمه دانش امروز روزنامه اطلاعات نوشت: بسیاری از اختراعات زاییده اهداف خوب و مثبت هستند و فایده زیادی برای دنیا داشتهاند اما تعدادی از آنها فقط فهرست شکستهای تاریخی بشر را طولانیتر کردهاند و در زندگی انسانها تغییری به وجود نیاوردهاند و چهبسا دردسرساز بودهاند.
لباس چتربازی
«فرانس رشلت» یک خیاط فرانسوی با اصلیت اتریشی بود. او فکر اختراع لباسی افتاد که خلبانها بتوانند از آن بهعنوان چتر نجات استفاده کنند. او پس از آزمایشهای اولیه با عروسک نمایشی بهقدری از اختراع خود مطمئن بود که در سال 1912 تصمیم گرفت با پریدن از برج ایفل در پاریس آن را امتحان کند. متأسفانه طرح او خوب از آب درنیامده بود و او در عرض چند ثانیه جان خود را از دست داد. بااینوجود، روحیه پیشرو و جرأت او سبب شد امروزه لباس بالدار برای پرش آزاد، چتر نجات و صندلی اجکت خلبان طراحی و ساخته شوند.
پد قهوه (coffee pod)
پد قهوه یکی از اختراعهایی که ایدهای شگفتانگیز روی تخته طراحی بودهاند اما در عمل بیفایده هستند. حتی خود مخترع پد قهوه «جان سیلوان» از اختراع آن پشیمان شده است. اثر آلودگی زیستمحیطی جهانی ناشی از پدهای قهوه بیش از نیم میلیون تُن در سال است. برخی شرکتهای متخصص بازیافت میتوانند این پدها و کپسولها را بازیافت کنند اما در خانه نمیتوانیم این کار را انجام دهیم. اگر این پدهای پلاستیکی روانه خاکچالها شوند، 500 سال طول خواهد کشید تا روند تجزیه را طی کنند.
سهچرخه سینکلر C5
سهچرخه برقی Sinclair C5یکی از آن اختراعاتی است که بیشازحد از زمانه خود جلو زده بود. «سِر کلایو سینکلر»، مخترع و دانشمند رایانه بریتانیایی پیش از اقدام به اختراع این سهچرخه بهعنوان یک مخترع موفق و پدر رایانه خانگی شهرت زیادی را از آن خود کرده بود. طراحی و ساخت رایانه خانگی «زد اکس اسپکتروم» در سال 1982 رایانش خانگی را متحول کرد اما پس از ساخت و عرضه سهچرخه برقی او در سال 1985، تمامی شهرتش به فراموشی سپرده شد.
سهچرخه C5برای راندن در خیابانهای انگلستان قانونی بود اما با ارتفاعی حدود 80 سانتیمتر، همه خودروها و وسایط نقلیه دیگر در مقایسه با آن بسیار بلند بودند و این موجب ناامن بودن آن میشد.
اِشکال دیگر آن، عمر کوتاه باتری بود که فقط تا 20 مایل نیروی محرکه آن را فراهم میکرد و حداکثر سرعتش 24 کیلومتر در ساعت بود. انتقادهای زیادی از این اختراع شد، فروش آن بسیار کم بود و شهرت سینکلر با این اختراع مخدوش شد. اگر اکنون که فناوری باتریسازی پیشرفت قابل ملاحظهای کرده است سهچرخه برقی سینکلر C5به دنیا معرفی میشد، احتمال موفقیت آن بسیار بالاتر میرفت.
تبلیغات پاپ آپ
تبلیغات پاپ آپ تجربه مرورگری کاربرها در اینترنت را ناخوشایند میکردند. بااینحال، در اصل برای این منظور طراحی شدند که به کاربرها کمک کنند، نه اینکه مانع کارشان در صفحات وب شوند. مخترع تبلیغات پاپ آپ «اتان زاکرمن» بود که جعبههای پاپ آپ را برای تبلیغات در صفحات وب ساخت بدون اینکه بهطور مستقیم به ارتباط بین تبلیغ کردن و محتوای صفحات وب اشاره کرده باشد. زاکرمن ازآنپس بهشدت از این اختراع آزاردهنده عذرخواهی کرد.
کشتی هوایی هیدروژنی
با ظهور هواپیمای موتوردار در دهههای اولیه قرن بیستم مسافرت به نقاط مختلف زمین بهسرعت تبدیل به یک موقعیت هیجانانگیز شد. فناوری پرواز با بالون نیز به میزان قابل توجهی پیشرفت کرده بود و بالون به یک وسیله نقلیه متداول تبدیل شده بود.
شرکتهای زیادی به ساختن کشتیهای هوایی روی آوردند اما این شرکت «زپلین» بود که در ساخت کشتیهای هوایی پرآوازه شد. زپلین ایده بزرگی در سر داشت: تجهیز یک کشتی هوایی به کابینی مجلل و به پرواز بردن انسانها بر فراز اقیانوس اطلس با سرعت بالا و در یک وسیله راحت.
طی اواخر دهه 1920 و اوایل دهه 1930، کشتی هوایی تبدیل به یک وسیله نقلیه رایج و محبوب برای سفر از اروپا به ایالاتمتحده آمریکا بود. اما ایده بد درباره کشتیهای هوایی پر کردن این بالونها با گاز فوقالعاده اشتعالی هیدروژن بود. در پروازهای این بالونها مدام حوادثی اتفاق میافتادند اما سانحه هیندنبورگ در سال 1937 به عصر پرواز با کشتیهای هوایی پایان داد. کشتی هوایی «ال زد 129 هیندنبورگ» هنگام فرود منفجر شد و 36 نفر در این واقعه آتشسوزی جان خود را از دست دادند.
در زمانی که این سانحه رخ داد طراحی هواپیما تا حد زیادی پیشرفت کرده بود و مسافرت با کشتی هوایی بهعنوان یک وسیله نقلیه برای مسافتهای دور ناگهان در چشم همه به انتخابی کند و بسیار خطرناک تبدیل شد. علیرغم این رکود، کشتیهای هوایی دوباره برمی گردند. شرکتهایی مثل Euro Airshipو Flying Whalesقصد دارند کشتیهای هوایی جدیدی را به آسمان بفرستند که با محیط زیست سازگار هستند و میتوانند سراسر جهان را با 80 درصد سوخت کمتر از سوختی که هواپیماها میسوزانند بپیمایند. مهمتر اینکه سوخت آنها هیدروژن نخواهد بود بلکه با گاز هلیوم غیرقابل اشتعال به پرواز در خواهند آمد.
سگا دریم کَست
برای عدهای از ما نام «سگا» یادآور شببیداری هایمانبرای تمام کردن مراحل مجموعه بازی ویدیویی «سون یک خارپشت» است. زمانی که کنسول بازی «دریم کست» در سال 1999 وارد بازار شد، شرکت سگا هنوز سایهای از گذشته خود بود.
کنسول نسل قبلی سگا که «سگا سَتِرن» نام داشت با ظهور پلیاستیشن شرکت سونی و عرضه آن در سال 1995 کنار زده شد. کنسول «دریم کست» در تئوری طراحی خوبی داشت؛ دسته بازی آن نوآورانه بود و گیم پلی آنلاین را امکانپذیر میکرد. اما عرضه پلیاستیشن 2 توسط شرکت سونی برای دریم کست شرکت سگا مانند ناقوس مرگ بود و تولید آن در سال 2001 متوقف شد.
شکست قابلتوجه دیگر در تولید کنسولهای رایانهای در سال 1996 برای کنسول پیپین ساخت شرکت اَپل اتفاق افتاد. اپل کنسولی ساخت که از نگاه بسیاری یک فاجعه بود. پردازشگر 66 مگاهرتزی داشت؛ یعنی قدرت آن 7000 بار ضعیفتر از یک رایانه اپل امروزی بود.
آدامس
اگر چه آدامس از هزاران سال پیش وجود داشته است اما انواع امروزی آدامس از سال 1848 به بعد رواج پیدا کردهاند؛ از زمانی که نخستین آدامس تجاری برای فروش عرضه شد. پس از مدت کوتاهی در دهه1860 طعمهای مختلف به آدامسها اضافه شد تا برای ذائقه افراد خوشایندتر شوند. اما مصرف آدامس در قرن بیستم به اوج خود رسید. دیگر آدامس در همهجا دیده میشد، از نیمکت مدرسهها و نیمک ذخیره بازیکنان فوتبال تا اعماق اقیانوسها.
یکی از ترکیبات اصلی آدامسهای امروزی پلی وینیل استات است، نوعی پلاستیک که وقتی به سطوحی مثل کفش و پیادهرو میچسبد کندن و پاک کردن آن دشوار، زمانبر و پرهزینه است. خوشبختانه، تولید نسل جدیدی از آدامسهای عاری از پلاستیک آغاز شده است. بنابراین دیگر نباید از لذت جویدن آدامس دچار عذاب وجدان شویم.
ویدئوی خانگی بتامکس
بسیاری از اختراعات ناموفق به این دلیل شکست میخورند که بهخوبی روی طراحی آنها تفکر نشده است اما در دنیای دستگاههای ویدئوی خانگی، سیستم بتامکس سونی ازلحاظ کیفیت تصویر بسیار بهتر از دستگاه رقیب خود VHSبود. بااینحال، در مقایسه با آن فروش کمی داشت هم به دلیل انتخاب VHSتوسط صنعت فیلمهای بزرگسالان و هم به خاطر قیمت بالاتر بتامکس. تولید بتامکس در سال 2016 متوقف شد.
کیسه پلاستیکی
وقتی کیسه پلاستیکی در سال 1965 اختراع شد، همه تصور میکردند که بهطور مداوم قابلاستفاده خواهد بود. اما آلودگی پلاستیک گسترده کنونی نتیجه مشکل بزرگی است که کیسههای یکبار بار مصرف به وجود آوردهاند. برخی مطالعات پیش بینی میکنند که تا سال 2050 تعداد کیسههای پلاستیکی یکبار بار مصرف درون دریا از تعداد ماهیها بیشتر خواهد شد.
تبلت اپل نیوتون
شرکت اپل در دهه 1990 به این فکر افتاد که تبلت اپل نیوتن را جایگزین کاغذ و خودکار کند اما این تبلت قیمت بالایی داشت و تشخیص دستخط بهقدری ضعیف بود که آن را به یک فناوری بیفایده تبدیل کرد.