روزیاتو نوشت: قابلیت مانور و شعاع رزمی F-۱۶ به آن اجازه می دهد تا موقعیت اهداف را در هر شرایط آب و هوایی شناسایی کند و هواپیماهای با ارتفاع پرواز پایین را در بهم ریختگی زمین راداری شناسایی کند. در نقش های هوا به سطح، این جنگنده می تواند بیش از ۸۰۰ کیلومتر پرواز کند و مهمات خود را با دقت بالایی روی هدف بریزد.
به ادعای لاکهید مارتین، سازنده فعلی این جنگنده، نسخه F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ ارتقا یافته ترین جنگنده نسل چهارمی است که تاکنون ساخته شده است که قابلیت های جدیدی را برای نیروهای هوایی در سراسر جهان به ارمغان می آورد. این جنگنده برای بیش از ۵۰ سال تحت توسعه مستمر قرار گرفته و چندین نسخه داشت تا اینکه جدیدترین روزآمدسازی آن به نام Block ۷۰/۷۲ برای اولین بار در سال ۲۰۱۲ ارائه شد.
جت جنگنده | سازنده اولیه | تعداد فروندهای ساخته شده | قابلیت های کلیدی |
F-۱۶ Fighting Falcon | General Dynamics | بیش از ۴,۵۰۰ فروند | تک موتوره، فراصوت، چندمنظوره، هواپیمای جنگنده، کابین خلبان بدون فریم، توانمندی های هوا به هوا و هوا به زمین |
MiG-۲۹ Fulcrum | Mikoyan | بیش از ۱,۶۰۰ فروند | سرعت بالا، دو موتوره، هواپیمای جنگنده، توانایی های نبرد تن به تن هوایی |
F/A-۱۸ Hornet | McDonnell Douglas و Northrop | بیش از ۶۳۲ فروند | چند منظوره، مناسب همه شرایط آب و هوایی، فراصوت، دو موتوره، توانایی عملیات از روی ناوهای هواپیمابر، طراحی شده هم به عنوان جنگنده و هم هواپیمای تهاجمی |
Dassault Mirage ۲۰۰۰ | Dassault Aviation | بیش از ۶۰۰ فروند | طراحی بال دلتا، چندمنظوره، تک موتوره، توانمندی های هوا به هوا و هوا به زمین |
Dassault Mirage ۲۰۰۰ | Eurofighter GM | بیش از ۵۹۲ فروند | دو موتوره چندملیتی، فراصوت، بال دلتای دارای کانارد، جنگنده چندمنظوره، برتری هوایی و تهاجم زمینی |
JAS ۳۹ Gripen | Saab AB | بیش از ۳۰۰ فروند | تک موتوره سبک، فراصوت، جنگنده چندمنظوره، نسبت پیشرانه به وزن بالا، تعمیر و نگهداری آسان |
Su-۲۷ Flanker | Sukhoi | بیش از ۶۸۰ فروند | توانمندی های برد بلند، قدرت مانور بالا، برتری هوایی و مهمات سنگین |
F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ یک جنگنده بسیار رقابتی است که هزینه های کمتر و در دسترس بودن عملیاتی را در اختیار دارندگانش قرار می دهد. این جنگنده دارای رادار پیشرفته است که آگاهی موقعیتی را افزایش می دهد و امکان درگیری همزمان با چندین هدف را فراهم می کند. این هواپیما همچنین دارای مخازن سوخت تطبیقی است که باعث افزایش برد و استقامت بدون تأثیر قابل توجهی بر عملکرد آیرودینامیکی می شود.
جنگنده نمادین نسل چهارم
جنگنده نسل چهارم که شامل F-۱۶ Fighting Falcon، F/A-۱۸ Hornet، Chengdu J-۱۰ و MiG-۲۹ Fulcrum است، استاندارد مدرن در هواپیماهای جنگی است. این هواپیماها از سیستم های کنترل پرواز با سیم استفاده می کنند و برای ویژگی ها و عملکرد پیشرفته پرواز به پردازش دیجیتال متکی هستند.
اکثر جنگنده های نسل چهارم که در دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ معرفی شدند، متفاوت از جنگنده های نسل سوم هستند که در سرعت خط مستقیم برتری دارند، اما به دلیل قابلیت های سنتی نبرد تن به تن هوایی، قابلیت مانور ندارند که سرعت فراصوت را غیرممکن می کند.
جت جنگنده | کشور | سال اولین پرواز |
F-۱۶ Fighting Falcon | ایالات متحده | ۱۹۷۴ |
MiG-۲۹ Fulcrum | روسیه | ۱۹۷۷ |
Su-۲۷ Flanker | روسیه | ۱۹۷۷ |
F/A-۱۸ Hornet | ایالات متحده | ۱۹۷۸ |
Dassault Mirage ۲۰۰۰ | فرانسه | ۱۹۷۸ |
JAS ۳۹ Gripen | سوئد | ۱۹۸۸ |
Eurofighter Typhoon | اروپا | ۱۹۹۴ |
Chengdu J-۱۰C | چین | ۲۰۰۸ |
Shenyang J-۱۵ | چین | ۲۰۰۹ |
Shenyang J-۱۶ | چین | ۲۰۱۱ |
سیستم کنترل پرواز پرواز با سیم که توسط رایانه های دیجیتال و تکنیک های یکپارچه سازی سیستم فعال می شود، مانورپذیری و پایداری استاتیک را در هواپیماهای جنگنده بهبود می بخشد. سیستم های کامپیوتری آنالوگ قدیمی با سیستم های کنترل پرواز دیجیتال جایگزین شدند. پیشرفتهای میکروکامپیوتری امکان ارتقاء سریع تجهیزات آویونیک، از جمله باس های دیجیتال آویونیک و جستجوی مادون قرمز را فراهم میآورد.
این هواپیماها را میتوان از طریق ارتقاهایی که کنترل را افزایش میدهد، عملکرد را بهبود میبخشد و قابلیتهای شبه پنهانکاری را بدون هزینه جنگندههایی مانند رپتور ارائه میکند، به شکلهای پروازی نسل ۴.۵ ارتقا داد. علیرغم ظهور جنگنده های نسل ۵، جنگنده های نسل ۴ عمر مفید بیشتری دارند و احتمالاً در دهه آینده کانون برتری هوایی باقی بمانند. نسخه ارتقای F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ آن را به یک جنگنده نسل ۴.۵ تبدیل کرده است.
جنگنده انقلابی نسل ۴.۵
جنگنده های جت نسل ۴.۵ که در اواخر دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ معرفی شدند، به دلیل کاهش هزینه های نظامی پس از جنگ سرد توسعه یافتند. نسخههای بعدی هواپیماهای نسل چهارم، فناوریهای نوظهور نسل پنجم را در خود جای دادند که منجر به طبقهبندی نسل میانی (۴.۵ یا ۴+) شد.
این هواپیماها دارای سیستم های آویونیک دیجیتال پیشرفته، فناوری ریزتراشه و سیستم های یکپارچه ای هستند که برای جنگ های با تکنولوژی بالا سازگار شده اند. آنها دارای قابلیت نسبی پنهانکاری، مواد جاذب رادار، موتورهای کنترل بردار رانش، برد گسترده و استقامت بالا هستند. این جنگنده ها برای ماموریت های چند منظوره در فضاهای نبرد شبکه محور طراحی شده اند.
جنگنده های نسل ۴.۵ مانند تایفون، رافال و گریپن از قابلیت شناسایی پایین در رادار، توانایی سوپرکروز و مانورپذیری بالا برخوردار هستند. با این حال، این قابلیتها با بار سنگین مهمات تهاجمی و مخازن سوخت اضافی امکانپذیر نیست و مشخصات ماموریت «همه جا کارآمد» را گمراهکننده میکند. تنها یک جنگنده نسل پنجم مانند F-۳۵ می تواند با احتمال بالا به حریم هوایی دشمنی همتا با سطح ریسک قابل قبول سیاسی نفوذ کند.
ویژگی های Block ۷۰/۷۲
نسخه Block ۷۰/۷۲ جنگنده اف-۱۶ یک هواپیمای مدرن شده با سیستم های آویونیک پیشرفته، کابین خلبان مدرن با قابلیت های ایمنی بالا، سلاح های پیشرفته، مخازن سوخت تطبیقی، موتور بهبود یافته و عمر مفید ساختاری افزایش یافته تا ۱۲,۰۰۰ ساعت است. قابلیت های عملیاتی این نسخه شامل پیوند داده پیشرفته، غلاف هدف گیری، جستجو و ردیابی مادون قرمز، و اتوپایلوت/ دریچه گاز خودکار پیشرفته با سیستم خودکار جلوگیری از برخورد با زمین است.
این بلوک جدید مجهز به رادار نسل پنجم APG-۸۳ AESA است که آگاهی موقعیتی، انعطافپذیری و هدفگیری سریعتر در همه شرایط آب و هوایی را فراهم میکند. این سیستم با یک سیستم جنگ الکترونیک داخلی فعال و غیرفعال جدید، Viper Shield، که شامل یک گیرنده هشدار راداری کاملا دیجیتال DRWR است، یکپارچه سازی شده است.
نمایشگر مرکزی محوری CPD جنگنده، تصاویر تاکتیکی را بر روی صفحه نمایشی با وضوح بالا ارائه می دهد که خلبانان را قادر می سازد از AESA و داده های غلاف هدفگیری استفاده کنند. CPD همچنین نقشه های متحرک رنگی، نمایشگرهای بزرگتر وضعیت هوا به هوا، قابلیت بزرگنمایی و نمایش دیجیتال داده های ابزار پرواز را ارائه می دهد. هواپیماهای تولیدی جدید و ارتقاء ساختاری این اطمینان را ایجاد می کند که ناوگان بین المللی F-۱۶ می تواند فراتر از سال ۲۰۶۰ نیز به پرواز ادامه دهد.
کابین مدرن این جنگنده دارای نمایشگرها و کنترلگرهای پیشرفته است که حجم کاری خلبان را کاهش می دهد. همچنین F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ از پشتیبانی قوی ایالات متحده در تعمیر و نگهداری، لجستیک و ارتقاء بهره می برد و از آمادگی عملیاتی و پایداری طولانی مدت اطمینان می دهد. رزومه جنگی اثبات شده آن، این جنگنده را به یک جت جنگنده بسیار پرطرفدار در سطح جهانی تبدیل کرده است.
رمزگشایی از قدرت موتور جنگنده اف-۱۶
موتورهای چابک F۱۰۰ ساخت پرت اند ویتنی که جنگنده های F-۱۵ و F-۱۶ از آن ها استفاده می کنند، بیش از ۳۰ میلیون ساعت پرواز را در کارنامه خود دارند. F۱۰۰ با بیش از ۳,۸۰۰ موتور در ۲۳ نیروی هوایی در سراسر جهان، فناوری نسل پنجم را در یک معماری ماژولار، با سیستمهای پشتیبانی از قبل مستثر در پایگاههای F-۱۶ در سرتاسر جهان در خود جای داده است. در مقابل، Shenyang WS-۱۰ که بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ تولید شد، و تاکنون تنها کمی بیش از ۳۰۰ دستگاه از آن ساخته شده است.
جت جنگنده | مدل موتور | تعداد موتورها | کلاس قدرت پیشرانه موتور |
F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ | P&W F۱۰۰-PW-۲۰۰ | ۱ | ۲۹,۰۰۰ پوند (۱۳,۰۰۰ کیلوگرم) |
F-۱۵E Strike Eagle | P&W F۱۰۰-PW-۲۲۹ | ۲ | ۲۳,۷۷۰ پوند (۱۰,۷۸۴ کیلوگرم) |
Rafale | Snecma M۸۸ | ۲ | ۱۷,۰۰۰ پوند (۷,۷۱۱ کیلوگرم) |
MiG-۲۹ Fulcrum | Klimov RD-۳۳ | ۲ | ۱۸,۳۴۰ پوند (۸,۳۱۹ کیلوگرم) |
Su-۳۵ Flanker-E | Saturn AL-۴۱F۱S | ۲ | ۳۰,۹۰۰ پوند (۱۴,۰۱۶ کیلوگرم) |
Sukhoi Su-۳۴ | Saturn AL-۳۱FM۱ | ۲ | ۳۰,۰۰۰ پوند (۱۳,۶۰۸ کیلوگرم) |
Shenyang J-۱۵ | Shenyang WS-۱۰A | ۲ | ۳۰,۳۰۰ پوند (۱۳,۷۴۷ کیلوگرم) |
Chengdu J-۱۰C | Shenyang WS-۱۰C | ۱ | ۲۰,۰۵۰ پوند (۹,۰۹۴ کیلوگرم) |
از سوی دیگر جنگنده فرانسوی رافال ساخت داسو به دو موتور Snecma M۸۸ مجهز شده است که دارای ویژگی های پیشرفته ای مانند محفظه احتراق بدون آلاینده و پره های توربین تک کریستالی است. علاوه بر این، در می ۲۰۱۰، رافال اولین پرواز خود را با موتور ارتقا یافته M۸۸-۴E انجام داد که نسبت به M۸۸-۲ قبلی نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارد.
مقایسه عملکرد
در مقایسه با جتهای مشابهی مانند یوروفایتر تایفون، داسو رافال و ساب گریپن ای، جنگنده ، F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ دارای راندمان مصرف سوخت بهتر، عمر ساختاری طولانیتر (بیش از ۱۲,۰۰۰ ساعت) و قابلیتهای هدفگیری پیشرفته با برد فرابری بالاست. در حالی که گریپن به خاطر سهولت تعمیر و نگهداری و مقرون به صرفه بودن شناخته می شود، و تایفون و رافال در ظرفیت محموله و تطبیق پذیری عالی هستند، F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ همچنان یک گزینه مناسب و مقرون به صرفه برای نیروهای هوایی در سراسر جهان است.
جت جنگنده | حداکثر سرعت (ماخ) | برد |
F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ | ۲.۰۵ | ۴,۲۱۷ کیلومتر |
F-۱۵E Strike Eagle | ۲.۵ | ۳,۹۰۰ کیلومتر |
Rafale | ۱.۸ | ۳,۷۰۰ کیلومتر |
MiG-۲۹ Fulcrum | ۲.۲۵ | ۱,۴۳۰ کیلومتر |
Su-۳۵ Flanker-E | ۲.۲۵ | ۳,۶۰۰ کیلومتر |
Sukhoi Su-۳۴ | ۱.۸ | ۴,۵۰۰ کیلومتر |
Shenyang J-۱۵ | ۲.۱۷ | ۳,۰۰۰ کیلومتر |
Chengdu J-۱۰C | ۱.۸ | ۴,۶۰۰ کیلومتر |
جنگنده F-۱۶ یک نامزد بالقوه برای نیروی هوایی اوکراین است، و کالین کال، معاون وزیر دفاع در امور سیاست در مورد تامین این جنگنده ابراز نگرانی کرده است. هزینه F-۱۶ Block ۷۰/۷۲ بین ۱۰ تا ۱۱ میلیارد دلار برآورد شده است. بلغارستان سال گذشته تعداد بیشتری جنگنده F-۱۶ Block ۷۰ به ارزش ۱.۳ میلیارد دلار خریداری کرد، در حالی که قیمت هر فروند ۱۶۲.۵ میلیون دلار محاسبه شده است.