روفیا تیرگری - روزنامه اطلاعات| سالانه عکس دانشجویان عکاسی، از سال ۱۳۹۵ و به همت انجمن علمی این رشته آغاز به کار کرد.

به گفته دکتر هادی شفائیه، پدر عکاسی نوین ایران و از بنیانگذاران رشته عکاسی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دوربین عکاسی خود به‌خود نمی‌تواند کاری انجام بدهد؛ حتی اگر از تازه‌ترین مدل‌ها و مجهز و گرانبها باشد. این وسیله ظریف و حساس، به میل و اراده انسان به کار می‌پردازد و آنچه را که او اراده کند، برحسب معلومات و اطلاعات فنی و هنری ثبت می‌کند. پس باید به معلومات دست یافت.
هشتمین دوره سالانه عکس دانشجویان عکاسی از تاریخ ۸ تا ۱۲ دی ماه در نگارخانه تهران دانشگاه تهران برگزار شد. در این دوره از نمایشگاه، ۲۳ اثر در بخش اصلی و ۱۷ اثر در بخش چشم‌انداز به تماشا گذاشته شد.

نمایشگاه سالانه عکس دانشجویان عکاسی، از سال۱۳۹۵ و به همت انجمن علمی این رشته آغاز به کار کرد. این رویداد با هدف بررسی جایگاه عکاسی دانشگاهی در فضای هنری ایران شروع شد و طی دوره‌های مختلف، کم‌کم بخش‌های دیگری مثل نشست‌های تخصصی، جلسات نقد و بررسی آثار و... به آن اضافه شد. 

هنرهای زیبا برند اصلی دانشگاه تهران

دکتر محمدفدوی، رئیس بخش‌ هنرهای تجسمی دانشکدگان هنرهای زیبا در مراسم افتتاحیه سالانه عکس گفت: سال پیش که از کارهای شما دیدن کردم (هفتمین سالانه) تا مدت‌ها شارژ و سرحال بودم. شما جوان‌های هنرمند چقدر خوب، دقیق وکار بلد هستید که به خاطر شما استاد ارجمندی (آقای فخریان) با تمام مشکلات از اصفهان به اینجا آمده‌اند. اما جا دارد اشاره کنم که هنرهای زیبا برند اصلی دانشگاه تهران است. دانشگاه تهران افتخارش این است و باید باشد که دانشکده‌ای دارد به نام هنرهای زیبا با آن همه استاد نام‌آور و شاخص. اگر دانشگاه‌های علمی ما نتوانند ادعایی در مقابل دانشگاه‌های معتبر  دنیا داشته باشند، من به جرأت می‌توانم بگویم که هنرمندان و استادان هنرهای زیبا می‌توانند ادعا و حرفی تازه برای گفتن داشته باشند.
 برای این که هنر در ذات ایرانیان است و همواره در طول تاریخ، ایرانیان در این حوزه سرآمد بوده‌اند. 

دکتر فدوی در ادامه ضمن انتقاد از طراحی پوستر نمایشگاه می‌گوید: شما دانشجویان عکاسی هنرهای زیبای دانشگاه تهران هستید نه دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران! در پوسترتان، عبارت «هنرهای زیبا» را استفاده نکرده‌اید. بسیاری از استادان درجه یک نام‌آور که نامشان در تاریخ هنر ثبت شده، فارغ‌التحصیلان هنرهای زیبا هستند. این را به خاطر بسپارید که شما دانشجویان عکاسی هنرهای زیبای دانشگاه تهران هستید. وقتی از عنوان عکاسی دانشگاه تهران،‌ استفاده می‌کنید ممکن است این تصور ایجاد شود که کلیه دانشجویان دانشگاه تهران که دستی در هنر عکاسی دارند به اتفاق هم نمایشگاهی را برگزار کرده‌اند.

یادی از دکتر شفائیه

دکتر هادی شفائیه، داروسازی را در ترکیه فرا گرفت اما هیچ‌گاه به دنبال آن نرفت. او در یک مسابقه عکاسی که انجمن فرهنگی ایران و فرانسه برای نخستین بار ترتیب داده بود شرکت کرد و برنده نخست مسابقه شد.

دکتر فدوی از هادی شفائیه و علاقه او به عکاسی چنین یاد می‌کند: دو سه روزی بود که مدام به یاد استاد شفائیه بودم. در سال ۱۳۵۷ که من دانشجوی رشته عکاسی بودم واحدهای اولیه عکاسی را با ایشان گذراندیم. استاد، مردی متواضع، افتاده، سرحال و خوش‌برخورد بودند. دانشجویان علاقه بسیار به ایشان داشتند و همه دوستش داشتیم. با آن که رشته تحصیلی این استاد بزرگوار، داروسازی بود اما عشق عجیبی به عکاسی داشتند و در پایه‌گذاری رشته عکاسی در دانشکده هنرهای زیبا هم نقش بسیار مؤثری را ایفا کردند. 

امروز اگر از کاردانی به کارشناسی، کارشناسی ارشد و رشته مستقل عکاسی و گروه مستقل عکاسی رسیده‌ایم، همه را از ایشان داریم. عشق این دکتر داروساز به عکاسی، موجب پایه‌گذاری رشته عکاسی در دانشکده هنرهای زیبا شد.

احساس خوب معلم بودن

در هشتمین سالانه عکس دانشجویان عکاسی دانشگاه تهران، از دکتر فرهاد فخریان به عنوان استاد برگزیده تقدیر شد. دکتر فخریان طی سخنانی درباره حرفه معلمی گفت: در طول ۳۷ سال معلمی، یک لحظه هم از معلم بودنم پشیمان نشدم و هیچ وقت هم پشیمان نخواهم شد. تمام دارایی من عزیزانی هستند که یک زمانی شاگردانم بودند و زمانی دیگر دوستانم و حالا هم استادان و هنرمندان بزرگی هستند.

 موفقیت هنرمندانی که روزگاری دانشجویانم بودند، باعث می‌شود از عمری که در این راه گذاشته‌ام خوشحال باشم و این احساس برای من همیشگی است.

دکتر فخریان در ادامه یادآور می‌شود: کسانی دیگر هم بودند که شایسته تقدیر هستند، از جمله استاد احمدعالی که برای عکاسی زحمات بسیار کشید و امروز در دوران کهولت به سر می‌برد. 

خوب بود که یادی هم از ایشان می‌شد، همین طور آقایان یحیی دهقان‌پور و استادان پیش‌کسوت دیگر که حق بسیار برگردن ما دارند. ما به عنوان شاگردان این استادان ارزنده، در واقع هر چه می‌دانیم از این عزیزان گرانمایه آموخته‌ایم.

در نهایت باز هم باید یادآور شوم که بی‌نهایت خوشحال و خرسندم که عمرم را در راه معلمی صرف کردم. هیچ شغل دیگری به اندازه معلمی تا این حد احساس رضایت نمی‌دهد. شما می‌بینید عزیزانی که وقتتان را

صرف آن‌ها کرده‌اید امروز موفق، پیروز و تنومند در کارشان هستند. کدام حرفه می‌تواند تا این حد رضایت خاطر ایجاد کند؟

اکنون زمان تغییر است

دکتر هادی آذری، عضو هیأت علمی و مدیر گروه رشته عکاسی دانشگاه هنرهای زیبا در مراسم اختتامیه سالانه عکاسی درباره کیفیت آثار ارائه‌شده در نمایشگاه می‌گوید: بنده نه به‌عنوان کسی که مسئولیت دارد  یا مدرس است، بلکه به عنوان یک مخاطب، صحبت می‌کنم. ما تجربیات سالیان گذشته را داریم و اکنون هم شاهد برگزاری این دوره سالانه هستیم. نظرات ارائه‌شده در مورد کیفیت آثار متفاوت است. برخی این رویداد را یکی از بهترین سالانه‌ها می‌دانند و معتقدند که ارائه‌ها خوب بوده، برخی هم می‌گویند ارائه‌ها ضعیف بوده و در حد و اندازه گروه عکاسی دانشگاه تهران نبوده است. 

من خودم طبعا با گروه دوم موافق‌ترم. هشت سال از برگزاری این سالانه گذشته و فکر می‌کنم زمان خوبی باشد که با بازنگری در آن چیزی که اتفاق افتاده، تغییر و تحولی ایجاد شود. بچه‌ها خودشان این سالانه را راه انداختند، خودشان پیش بردند و خودشان هم مسئول هستند که این تغییر را رقم بزنند.

گردهمایی صمیمانه هنرمندان

دکتر آذری می‌گوید: یکی از کارکردهای نمایشگاه سالانه برای من خیلی مهم است، این که ما را در کنار هم نگه داشت و نگه می‌دارد. من در این جمع بچه‌هایی را می‌بینم که شاید ۱۰ سال پیش فارغ‌التحصیل شده باشند و هیچ‌گونه امکان نداشت که دوباره آن‌ها را ببینم و با هم صحبت کنیم، نه فقط درخصوص عکاسی، در مورد خیلی چیزهای ساده و... این رویداد، جمع کوچک ما را به هم پیوند داد. ما جمع خیلی بزرگی نیستیم و به نظرم در این فضا بی‌پناهیم. سالانه برای ما این حرکت حداقل انسانی را داشت که یک پناهی باشد تا ما دور هم جمع کند. این رویداد اگر هیچ کاری هم نکرده باشد، در انجام این کار موفق عمل کرد.

همکاری متقابل، لازمه تغییر

زانیار بلوری، مدرس دانشکده هنرهای زیبا در پاسخ به سؤال یکی از دانشجویان که خواستار ایجاد نگاهی تازه در برگزاری نمایشگاه سالانه بود گفت: لازمه تغییر این است که شما ورود کنید. شما از ژوژمان همکلاسی‌های خودتان دیدن نمی‌کنید تا درباره آن بحث و گفتگو کنید. انجمن علمی درخواست مقاله می‌کند اما حتی یک مقاله به دفتر انجمن نمی‌رسد.

همین الان شما برای دبیری سالانه سال بعد درخواست بدهید و با ایده نو و جدیدی آن را به انجام برسانید. من قبول دارم که موانعی وجود دارد، به ما هم اجازه نمی‌دادند بخش جنبی در نمایشگاه داشته باشیم، دیدید که بچه‌ها گذاشتند یا اجازه نمی‌دادند که بعضی از تصاویر بر روی دیوار برود و... من فکر می‌کنم با همکاری متقابل، می‌توان موانع را از سر راه برداشت.