اطلاعات نوشت: پرستاران همواره در خط مقدم ارایه خدمات در سیستم بهداشتی ـ درمانی، دارای نقشها و وظایف متعدد و گستردهای هستند و بر همین اساس باید حمایت از این عزیزان همواره در دستور کار دولت ها باشد ولی متاسفانه سالهاست مسئولان توجه ای به این موضوع نمی کنند و همین موضوع سبب مشکلاتی از جمله افزایش مهاجرت پرستاران شده است.
اصلاح ساختاری و منابع، مسیری پرچالش در ارتقای خدمات پرستاری و فرایند حرفهای شدن است که میتواند بر عملکرد بالینی و کیفیت مراقبت پرستار مؤثر باشد، ۲ مؤلفه ذکر شده برای این مفهوم شامل اصلاح منابع و ساختار سازمانی و اصلاح منابع و ساختار آموزشی است.
هنگامی که انجام وظایف پرستاری مغایر با اخلاق حرفهای یا دانش پرستار است، سبب آسیب پرستار میشود. مثلا طی دوران همهگیری کووید-۱۹، بسیاری از پرستاران به دلیل نداشتن منابع کافی مانند کمبود دستگاه تنفس مصنوعی، ماسک و اکسیژن برای درمان بیماران، به لحاظ اخلاقی صدمه دیدند. چالش دیگر در پرستاری، بروز علائم مختلف جسمی و روانی است که به دلیل استرس ایجاد میشود اما فارغ از این مسائل،مشکلات بسیاری وجود دارد که دل همه پرستاران را روزانه به درد می آورد و پاسخی هم به آن داده نمی شود.
گلایه پرستاران
یکی از پرستاران گیلانی با سابقه ۲۳ سال کار به تسنیم می گوید: کمبود پرستار از ۲ جنبه به جامعه فشار میآورد یک جنبه به خود پرستار و جنبه دیگر به بیمارانی که خدمات مناسب دریافت نمیکنند و آموزش لازم را نمیبینند، چرا که بسیاری از بیماران با شرایط خاصی از بیمارستان ترخیص میشوند و نیازمند مراقبتهای خاصی هستند.
وی می افزاید: کمبود نیرو، دامنه وسیعی دارد که به جامعه برمیگردد و اقتصاد سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد و باید فکر اساسی انجام شود چرا که خروج یک پرستار از حوزه کاری اش ، آسیب زیادی به سلامت جامعه وارد می کند.
این پرستار تاکید می کند: وقتی یک پرستار آیسییو یا پرستاری که بخش قلب کار میکند با کلی تجربه از سیستم درمان کشور خارج میشود به ضرر بیمار و نظام سلامت کشور است و نقصان شدیدی را به جامعه وارد میکند. مسئولان باید فوری اقدام و فکری به حال پرستاران کنند.
پرستار دیگری که عضو جامعه پرستاری است ،می گوید: کمبود شدید نیرو کمر پرستاری را شکسته است و عدم استخدام و تعیین تکلیف نشدن وضعیت کاری بسیاری از پرستاران ، از جمله مشکلات مهم حوزه پرستاری در گیلان است.وی با اشاره به این که بسیاری از پرستاران سالهاست قراردادی و شرکتی هستند و امنیت شغلی ندارند، می افزاید: این گروه از پرستاران قراردادی و شرکتی هرچه سریعتر باید تعیین تکلیف شوند چون پرستاری شغلی است که صبح و عصر و شب و تمام مناسبتها درگیر هستند.
معضل معیشت
محمدحسین دلسوز رئیس نظام پرستاری گیلان در این باره می گوید: در مورد موضوعات و مشکلات این روزهای پرستاران به اندازه کافی صحبت شده است و کسی نیست که مطلع نباشد.وی با بیان اینکه یکی از موضوعات اصلی معضل معیشت و مشکل دخل و خرج پرستاری است، می افزاید: این یعنی به ازای سختی کاری که پرستار تحمل میکند با این کمبود شدید نیرو و مشکلات و سختی کار فراوان در بیمارستانها با دریافتی آن تناسب ندارد به ازای آن کار سخت دریافتی مناسبی ندارد و در نتیجه افراد به فکر ترک شغل و تغییر شغل و مهاجرت هستند.به گفته رئیس نظام پرستاری گیلان، یکی از طرحهایی که برای افزایش پرداختی پرستاران در نظر گرفته شده تعرفهگذاری است که از سال ۱۴۰۰ اجرایی شده و طی ۳ سال گذشته، هنوز نواقص فراوانی دارد که رفع نشده و زمانهای پرداخت با تاخیر زیادی همراه است.
دلسوز با اشاره به اینکه به نظر میرسد، اراده کافی از سوی وزارت بهداشت و سازمانهای بیمهای برای حل و فصل این امر دیده نمیشود، ادامه می دهد: پایین بودن رقم اضافه کار در پرستاری مشکل بزرگ دیگری است که البته اقداماتی برای رفع این مشکل به عمل آمده اما هنوز ابلاغ نهایی نشده است. و روزی نیست که در صداوسیما و فضای مجازی رسانهها از این امر صحبت نکنند، در حالی که تاکنون ابلاغ نشده است !
وی با تاکید بر این که این امر روی معضل اصلی معیشت آنچنان اثرگذار نیست، تاکید می کند: افرادی که سابقه کاری بالا دارند اضافه کاری ندارند و روی درآمد آنها تاثیر خاصی نمیگذارد چون مبلغ آن چشمگیر نیست و خیلی از همکاران با سابقه ما دریافتی از این امر نخواهند داشت.
رئیس نظام پرستاری گیلان با اشاره به اینکه مبحث بعدی فوق العاده خاص است که از ۳ سال قبل ، پیگیر آن هستیم،ادامه می دهد: سال قبل از محل درآمدهای اختصاصی وزارت بهداشت ۱۰ هزار میلیارد تومان برای کل نیروها نه برای فقط پرستاری در نظر گرفته شد که به هر پرستار یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان اختصاص می یابد و بنا به سابقه افراد این پول پرداخت میشود. این پرداختی فقط ۲ ماه برای ما اجرا شد و با این تفاسیر و معضلات مالی دولت که شاهد آن هستیم شاید ادامه آن در هالهای از ابهام باشد و نتوانند اجرا کنند.
دلسوز، کمبود نیروی انسانی را یکی از بزرگترین مشکلات پرستاری می داند و می گوید: نیروهای دوران کرونا استخدام نشدند و نیروهایی که از جان و دل برای ملت فداکاری کردند آنها هم اخراج شدند، نیروهایی که در در بدترین شرایط، دست کشور را گرفتند ولی به راحتی آب خوردن از سیستم اخراج شدند.وی با بیان این که یکی از بزرگترین اجحافها و تبعیضهایی که شاید در ۱۰۰ سال اخیر شاهد آن بودیم همین خروج نیروهایی بود که در زمان کرونا تلاش زیادی کرده بودند در حالی بود که هزاران نیرو طبق قانون ایثارگری تبدیل وضعیت شدند، می افزاید: متاسفانه حاضر نشدند پرستاران پرتلاش دوران کرونا را در سیستم وارد کنند، نیروهایی که در زمان کرونا خوب امتحانشان را پس داده بودند.