اطلاعات نوشت: فرونشست زمین معضلی است که از آن به عنوان یک تهدید جدی برای مجموعه تخت جمشید یاد می شود و کارشناسان هم به دفعات نسبت به آن هشدار داده اند اما اکنون نوبت به مخاطرات آلایندههای پتروشیمی و رویش گلسنگها بر این میراث تاریخی ایران زمین رسیده است تا باردیگر ضرورت حفظ و حراست از این اثر ملی را گوشزد کند.
تهدید گل سنگها برای کتیبهها و نقوش تخت جمشید بسیار جدی است به طوری که اخیراً هم باستانشناسان و مسئولان شهرستان مرودشت اعلام کردهاند که آلایندههای شیمیایی حاصل از مجتمع پتروشیمی همجوار این بنای تاریخی تأثیر مستقیمی بر رشد گلسنگها دارد که اگر ادامه پیدا کند، آسیبهای برگشتناپذیری را به همراه خواهد داشت.
سالهاست کنشگران میراث فرهنگی، آلایندههای حاصل از شرکت پتروشیمی در اطراف مجموعه تاریخی و جه انی پارسه را تهدیدی جدی برای میراث هخامنشیان میدانند و هشدارهای بسیاری در این زمینه دادهاند که بر همین اساس در ۱۵شهریورماه امسال همایشی با عنوان «نقش جامعه محلی در توسعه پایدار میراث تختجمشید» با حضور گروههای مردمی و شماری از مسئولان شهرستان مرودشت برگزار شد؛ همایشی که در آن مسائل مهمی درباره تأثیرات مخرب فعالیتهای پتروشیمی بر این اثر تاریخی باارزش مطرح شد.
در این همایش که مدیرکل میراث فرهنگی فارس ایجاد پدیده گلسنگ در تخت جمشید را به فعالیتهای پتروشیمی در نزدیکی این بنای باشکوه تاریخی نسبت داد اعلام شد که توقف فعالیتهای پتروشیمی باید به عنوان یک مطالبه مردمی دنبال شود.باستانشناسان و مسئولان شهرستان مرودشت در این همایش بر این باور بودند که آلایندههای شیمیایی و تصاعد گازهای آمونیاکی و ترکیبات نیتروژنی حاصل از مجتمع پتروشیمی واقع شده در منطقه تأثیرات سوء و مستقیمی بر سنگ نگارههای مجموعه ارزشمند و جهانی پارسه گذاشته و این آلایندهها رشد گلسنگها را شتاب بیشتری بخشیده است که ادامه این شرایط، آسیبهای برگشتناپذیری را به دنبال خواهد داشت.در حقیقت در سالهای گذشته هم کارشناسان یکی از مهمترین انگیزههای رخنه گلسنگها بر سنگ نگارههای ۲۵۰۰ساله مجموعه جهانی پارسه را آلایندههای شیمیایی وابسته به شرکت پتروشیمی همجوار این اثر تاریخی قلمداد کردهاند، آلایندههایی که به آرامی روی پوسته می نشیند و با گذشت زمان، سبب نابودی آنها میشود.
فعالیتهای پتروشیمی با توجه به نقش مخرب آن بر میراث جهانی تختجمشید در حالی ادامه دارد که تیرماه امسال برپایی کنسرتی چند روزه در این میراث کهن بسیار حاشیهساز شد؛ اگر کنسرتی چند روزه میتواند سبب آسیب به این مکان تاریخی ارزشمند شود، فعالیت مستمر و بدون توقف یک مجتمع پتروشیمی چه تأثیرات جبرانناپذیری برای تختجمشید به همراه خواهد داشت؟
پژوهشگران از رخنه این عوامل بیولوژیکی (گلسنگها) به عنوان مرگ خاموش یگانهترین و بیهمتاترین یادمان ملی و جهانی ایران نام میبرند.با این حال این پتروشیمی که در دامنه کوهی در مسیر این کلانشهر به سمت مرودشت قرار دارد و وجود ارتفاعات در یک سمت آن سبب شده آلایندگیهای ناشی از این مجموعه به سمت مجموعه جهانی تخت جمشید روانه شود همچنان در جای خود ایستاده و زیر بار طرحهای مطالعاتی و آسیبشناسی پایگاه میراثفرهنگی نمیرود.اگر چه صنعتی شدن استان فارس در سالهای گذشته به عنوان یکی از مهمترین رویکردهای مسئولان استان فارس دنبال شده است و ادامه یافتن فعالیتهای شرکتی مانند پتروشیمی هم از نظر برخی متولیان اقتصادی ضرورت دارد اما اهمیت فعالیتهای این واحد صنعتی و تکاپوی مسئولان برای صنعتی شدن استان نباید سبب فراموشی این دغدغه مهم شود که آلایندههای شیمیایی رها شده در هوا از سوی این شرکت پتروشیمی و رطوبت حاصل از بارانهای اسیدی، بدترین و زیانآورترین آسیب به سنگ نگارههای پارسه است.