اطلاعات نوشت: رانندگی مخاطره آمیز یکی از دلایل اصلی منجر به ایجاد سوانح ترافیکی در جهان محسوب میشود و تروماهای ناشی از تصادفات سومین عامل مرگ و میر تا 44 سالگی در جهان است.
کارشناسان انتظامی دلیل ۲۰هزار جان باخته تصادفات درایران را ۵هزار راننده متخلف می دانند ومعتقد ند هزینه تخلفات و مبلغ جریمه های رانندگی بایدبرای آنان افزایش یابد.
دکتر فرشاد نقی سلوک متخصص حوزه سلامت دربلایا وفوریتها می گوید:"رفتارهای خشونت آمیز در جاده یک نمونه از رفتارهای ضد اجتماعی است و صدها و هزاران نوع از این گونه از رفتارها رخ می دهد که هیچ وقت گزارش نشده یامنجر به اعمال قانون نمیشود. رفتارهای ضد اجتماعی در هر جامعه ای وجود دارد و افرادی که دارای این نوع از رفتارها هستند دامنه وسیعی از رفتارهای آسیب رسان مانند قانون شکنی ، زیر پا گذاشتن نظم اجتماعی، تجاوز به حقوق دیگران، پرخاشگری، اخلال در نظم عمومی، بی احتیاطی نسبت به ایمنی خود و دیگران و عدم احساس مسئولیت را دارا هستند."
از سوی دیگر سطح درآمد رانندگان تاثیرات بیشتری نسبت به دیگر متغیرها دروقوع تصادف دارد و این امر مشخص می کند که رشد اقتصادی اثرات مستقیم و غیر مستقیمی بر شکل گیری تصادفات جاده ای دارد. در کشورهای کم درآمد، با افزایش درآمد، تلفات ترافیکی بیشتر می شود، در صورتی که در کشورهای با درآمد بالا، با افزایش درآمد ،تلفات ترافیکی کاهش می یابد. در رانندگانی که سطح درآمد پایین تری دارند، امکان ایجاد تصادفات وسایل نقلیه شان بیشتر است .در واقع این بدین معنا ست که برای داشتن درآمد بیشتر، احتیاط و دقت هنگام رانندگی کمتر می شود وهمچنین وسیله نقلیه ای ناایمن تری دراختیار دارند.
میزان تصادفات و تلفات طی سه سال اخیر درکشورمان روند صعودی به خود گرفته است بهطوریکه شمار مرگومیر ناشی از تصادفات در ایران با کل مرگومیر تصادفات رانندگی در اتحادیه اروپا با جمعیت ۴۵۰میلیون نفری برابری میکند. به نظر میرسد کاهش کیفیت خودروها در کنار افزایش تعداد خودرو و خطاهای انسانی، نقش زیادی در این جهش آماری دارد.
آمارها نشان میدهد به طور متوسط سالانه بیش از ۱۷هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان خود را از دست میدهند؛ که حدود ۳هزار نفر آنها زیر ۱۸سال هستند . براساس اعلام فرماندهان پلیس راهور، خطای انسانی در تصادفات جادهای ۲۹درصد، سهم راه ۲۰درصد و سهم خودرو بهویژه خودروهای ایرانی مانند پراید و پژو ۵۱درصد است که متاسفانه رقم قابلتوجهی از سهم این تقصیرها به راه و خودرو اختصاص دارد.
راه امن و خودروی ایمن، هم پیش از حادثه و هم پس از حادثه، میتوانند حافظ جان انسانها باشند و خسارتهای ناشی از حوادث رانندگی را به حداقل برسانند. خودروایمن ، استحکام بدنه آن، ستونهای محکم، کمربند ایمنی مناسب وکیسه هوا خسارتهای جانی و مالی را حتی در صورت وقوع حادثه رانندگی کاهش میدهد که متاسفانه در خودروهای داخل، این موارد زیرسئوال است.
بنابر اعلام سازمان پزشکی قانونی 15 تا 20 درصد جراحات تصادفات رانندگی منجر به قطع نخاع می شود. تصادفات 7 درصد به تولید ناخالص ملی لطمه می زند و 9 تا 11 درصد بودجه کشور را مصروف خود می کند.
5عامل مدیریت،وسیله نقلیه،عامل انسانی، راه و قوانین و مقررات بازدارنده در کاهش تصادفات رانندگی موثر هستند.براساس اعلام سازمان در 10 ماهه امسال ، 17 هزار و 177 نفر بر اثر تصادفات رانندگی جان باخته اند که از میان فوتیهای امسال، 13 هزار و 569 نفر مرد و بقیه زن بوده اند. 82درصدتصادفات به علت سرعت و سبقت غیر مجاز، بیتوجهی به روبرو به دلیل استفاده از تلفن همراه، خستگی و خواب آلودگی روی می دهد و 65 درصد جانباختگان تصادفات جادهای در گروه سنی 21 تا 60 سال هستند.
بیمهها سالانه بیش از ٣۵هزار میلیارد تومان خسارت تصادفات پرداخت میکنند که اگر بخشی از این مبلغ را برای تجهیز و تقویت دستگاههایی مانند پلیس راهور و اورژانس که در کاهش و کنترل تصادفات و آسیبهای جانی و مالی ناشی از آن نقش بسزایی دارند، سرمایهگذاری کنند، درنهایت با پیشگیری از وقوع تصادفات، میزان پرداختی خودشان بهمراتب کاهش پیدا میکند.
مقصر کیست؟
سازمان پزشکی قانونی بااشاره به این که کاهش میزان «سرمایهگذاری واقعی» در جادهها برای سرویس و نگهداری از بیپولی دولت نشأت میگیرد می افزاید:چهار سال ممنوعیت واردات و گرانی و بیکیفیتی خودروی داخلی و پایین آمدن توانایی خانوارهای ایرانی برای تعمیر و نگهداری خودروهایشان دیگر واقعیتهای پنهانی هستند که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند.
براساس آماریکچهارم خودروهای کشور فرسوده هستند که عددی بیش از ۱۰میلیون وسیله نقلیه میشود. دلایل چنین وضعی به دو عامل برمیگردد که شامل معافیت خودروسازان از گواهی اسقاط و ممنوعیت واردات خودرو میشود.
بسیاری از هموطنان ترجیح میدهند همچنان از خودرو فرسوده خود استفاده و حتی بدون انجام هزینه تعمیر و نگهداری با آن سفر کنند؛ این موضوع دلیل روشنی دارد که به قیمت بالای خودرو و هزینه تعمیر و نگهداری آن برمیگردد. در حالی که هزینههای زندگی در ایران با تورم، افزایش قابلتوجهی پیدا کرده است ، بسیاری از خانوادهها توان پرداخت هزینه 10تا ۲۵میلیونی برای تعمیر و نگهداری متعارف خودرو را ندارند.
این موضوع در حالی است که برای خرید یک خودرو سواری که در سن فرسودگی یعنی ۱۵سال و حتی بالاتر از آن است، باید یک خانواده مبلغ قابلتوجهی را هزینه کند. نگاهی به پایگاههای خرید خودرو نشان میدهد خرید یک پراید مدل ۸۶، ۱۶۰میلیون تومان هزینه دارد .
برای خرید یک پراید ۷۶هم باید ۸۰حداقل میلیون تومان پرداخت. پژو ۲۰۶به عنوان دیگر وسیله نقلیهای که مورد استقبال خانوارهای ایرانی برای سفر است نسبت به پراید قیمت بسیار بالاتری دارد، به این ترتیب که برای خرید یک پژو ۲۰۶مدل ۸۶، باید ۲۵۶میلیون تومان هزینه کرد و این رقم برای پژو ۲۰۶مدل ۸۰، ۱۵۰میلیون تومان میشود. هزینه خرید پژو ۴۰۵و سمند هم بین دو گزینه پراید و پژو ۲۰۶قرار میگیرند.
در این شرایط بسیاری از خانوادهها نه توان تعویض خودرو به یک مدل بالاتر را دارند و نه میتوانند خودروفعلی خود را تعمیر و نگهداری کنند. از سوی دیگر بالا رفتن هزینههای حملونقل و تمایل به سفر، آنها را ترغیب میکند تا حتی با وجود علم به فرسوده بودن خودرو سفر کنند.بخش زیادی از جادهها هم به دلیل کاهش میزان «سرمایهگذاری واقعی» برای سرویس و نگهداری شرایط مناسبی ندارندوحادثه ساز محسوب می شوند.
66 درصد کشته های موتورسیلکت زیر 40 ساله ا ند.
بر اساس گزارش واحد آمار سازمان پزشکی قانونی ، در فاصله سال های 1396 تا 1400، 18 هزار و 192 موتورسوار در حوادث رانندگی جان خود را از دست داده اند که 66.2 درصد آنان در گروه سنی کمتر از 40 سال قرار دارند. این رقم 22 درصد کل تلفات حوادث رانندگی این محدوده زمانی را شامل می شود.از لحاظ سطح تحصیلات هم 76.3 درصد از تلفات موتورسواران بی سواد یا دارای تحصیلات پایین تر از دیپلم بود ه اند؛ شغل 41.1 درصد آنان هم آزاد،17.9 درصد کارگر، 11.9 درصد دانش آموز، 8.6 درصد کشاورز وبقیه در سایر مشاغل یا نامعلوم بوده اند.
آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می دهد که با وجود تأکیدات بسیار بر استفاده از کلاه ایمنی، متأسفانه همچنان شاهد هستیم که علت اصلی مرگ موتورسواران ضربه به سر است.
روابط عمومی سازمان پزشکی قانونی کشور درباره برخی پرسش های ما درباره علل اصلی مرگ ومیر درتصادفات در سر صحنه تصادف و هنگام انتقال اعلام کردکه در این باره آمار تفکیکی دراختیار ندارند.
این روابط عمومی درباره اینکه آیا مجروحان سوانح رانندگی که دچار معلولیت می شوند باید برای تائیداین امر، مکرر به پزشکی قانونی مراجعه کنندیانه ؟ توضیح دا د: بسته به نوع صدمات و برای اطمینان از پایان دوره درمان و به جا نماندن محدودیت حرکت، معلولیت، بد جوش خوردگی لازم هست مصدوم چند بار برای معاینه و بررسی مراجعه کند.
روابط عمومی سازمان درباره میزان پرونده های تصادفات رانندگی اعلام کرد:پرونده های تصادفات حدود یک سوم پرونده های وارده به سازمان را تشکیل میدهد.
تعدادکشته های نوروزی 5 سال اخیر
طبق گزارش پزشکی قانونی ،در حوادث رانندگی نوروز طی پنج سال اخیر(از 1398 تا 1402)، چهار هزار و 891 نفر از هموطنان جان خود را از دست داده اند که بیشترین آنها مربوط به نوروز امسال با 1217 نفربوده است.
بر اساس آمارهای موجود سازمان مذکور، سه هزار و 408 نفراز قربانیان در مسیرهای برون شهری جان خود را از دست داده اند که 69.7 درصد از کل تلفات تصادفات را در بر می گیرد؛ این در حالی است که مابقی در محورهای درون شهری، جاده های روستایی یا سایر مسیرها جان خود را از دست داده اند .
آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می دهد که بیشترین علت مرگ در حوادث رانندگی ضربه به سر است. آنچنان که در نوروز امسال 37.4 درصد از کشته ها به دلیل ضربه به سر جان خود را از دست داده اند.