فایننشال تایمز نوشت: ایران از مدتها قبل به عنوان مرکزی برای جراحیهای زیبایی شهرت داشته و سالانه دهها هزار نفر در جستجوی دستیابی به چهرهای ایده آل زیر تیغ جراحی میروند. اما افزایش قابل توجه تعداد این عملها در سالهای اخیر پزشکان را نگران تاثیرات آن بر سلامت بیماران و حتی هویت ایرانی کرده است.
بابک نیکومرام، رئیس انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران در این باره گفت: «چهره اصیل ایرانی از طریق اعمال جراحی گسترده در حال تحریف است.» وی افزود: «استانداردهای زیبایی نامتجانس غربی بر ایرانیان تحمیل شده است.»
بر اساس آمارهای جامعه بین المللی جراحی پلاستیک زیبایی، ایران از نظر تعداد عملهای جراحی انجام شده در سال ۲۰۲۲ در رتبه دوازدهم جهان قرار گرفته، در حالی که در سال ۲۰۱۶ در رتبه هجدهم قرار داشت.
جراحی بینی محبوبترین عمل در میان جراحیهای زیبایی به شمار میرود و پس از آن لیپوساکشن، جراحی پلک، جراحی شکم و جراحی سینه در رتبههای بعدی قرار دارند.
بر اساس آمارها در سال ۲۰۲۲ در ایران حدود ۳۲۰ هزار عمل زیبایی شامل جراحی و غیرجراحی انجام گرفته که این رقم نسبت به ۱۵۱ هزار عمل انجام شده در سال ۲۰۱۶ رشد بیش از دو برابری را نشان میدهد.
اعمال زیبابیی به حدی شایع شده که اواخر سال گذشته وزیر کشور ایران گفت، افرادی که چهره خود را نسبت به حالت اولیه تغییر زیادی داده باشند، باید برای دریافت مدارک هویتی جدید اقدام کنند.
زنان که بر اساس آمارها ۸۰ درصد متقاضیان جراحیهای پلاستیک در ایران را تشکیل میدهند، دلایل مختلفی از جمله وجود این طرز تلقی که افراد زیباتر مزیتهای (شغلی و غیره) بیشتری دریافت میکنند و افزایش تعداد دنبال کنندگان در شبکههای اجتماعی را به عنوان انگیزه اصلی تن دادن به این نوع اعمال جراحی عنوان میکنند.
آمارهای انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران نشان میدهد، صدها هزار ایرانی صفحات مجازی بلاگرهای زیبایی را دنبال میکنند و حدود ۶۰۰۰ حساب در اینستاگرام و دیگر شبکههای اجتماعی به تبلیغ خدمات جراحی پلاستیک مشغول اند.
به گفته جراحان، زمانی جراحی پلاستکی در ایران عمدتا محدود به افراد متمول و در سنین بالا بود. اما امروزه در میان جوانان و افرادی از تمام اقشار جامعه رواج یافته است.
در حالی که اقتصاد ایران درگیر نرخ تورم بالا و تحریمهای اقتصادی غرب است، تقاضا برای اعمال جراحی زیبایی همچنان بالاست. برخی کلینیکها و شرکتهای خدمات مالی طرحهایی را برای پرداخت اقساطی هزینه عملهای زیبایی برای کسانی که توان مالی کافی پرداخت نقدی ندارند پیشنهاد میکنند.
هزینههای پایین و تخصص بالای پزشکی در ایران پای متقاضیان خارجی را نیز که عمدتا از کشورهای عربی و ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا هستند برای انجام این عملها به ایران کشانده است. بر اساس آمارهای انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران، حدود ۸.۵ درصد مشتریان جراحیهای پلاستیک در سال ۲۰۲۲ از کشورهای دیگر بودند.
بر اساس آمارهای انجمن جراحان پلاستیک آمریکا، دستمزد متوسط یک جراح برای انجام جراحی بینی در این کشور حدود ۶ هزار دلار است، که باید هزینههای بیهوشی و سایر هزینهها را نیز به آن اضافه کرد. در ایران کل هزینه اعمال جراحی مشابه بین ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار است.
رشد سریع صنعت جراحی زیبایی، تبلیغات لجام گسیخته و افزایش تعداد افرادی که بدون برخورداری از تخصص لازم مبادرت به انجام چنین عملهایی میکنند، موجب نگرانی جراحان پلاستیک باتجربه شده است. به گفته مسئولان انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران، حدود ۴۳۰ جراح پلاستیک دارای مجوز در ایران فعالیت دارند، اما برآورد میشود که ۲۰۰۰ پزشک چنین عملهایی را برای بیماران انجام میدهند.
جراحان پلاستیک شناخته شده خواستار نظارت بیشتر بر این صنعت و اعمال برخی استانداردهای بین المللی، از جمله تعیین حداقل سن انجام عمل، آموزش حرفهای اجباری و ملزم نمودن پزشکان به افشای اشتباهات همکارانشان هستند