اطلاعات نوشت: گرچه کم‌آبی و خشکسالی تهدید جدی برای حوزه سلامت و بهداشت به شمار می‌رود اما این بحران در استان گلستان، معیشت خانواده بزرگ کشاورزی را به شدتتحت تاثیر خود قرار داده که آسیب بحران خشکسالی در مناطق شمالی گلستان شدیدتر است تا جایی که پارسال موجب شد بیش از ۱۵۰هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی مستعد کشت غلات حتی به فصل برداشت هم نرسد.
از طرف دیگر خشکسالی، آب موجود در سدها را کاهش داده ، تالاب‌ها و آب‌بندان‌ها را خشک کرده و منابع زیرزمینی آب را به شدت کاهش داده است که این مساله زنگ خطر بحران آب را در استانی که ۹۵درصد آب آشامیدنی آن از طریق منابع زیرزمینی تامین می‌شود به صدا در آورده است.
افزایش 4 درجه ای میانگین دمای هوا
معاون امور بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان در این باره گفت: با توجه به بارندگی‌های انجام‌شده از ابتدای سال زراعی تاکنون، خراسان شمالی و گلستان بالاتر از میانگین کشوری باران دریافت کردند و میزان بارندگی گلستان نسبت به بلندمدت بیشتر شده و سطح سبز مزارع افزایش یافته است، اما نمی‌توان از اثرات نامطلوب افزایش دما و تغییر اقلیم بر استان به سادگی عبور کرد.
علی‌اکبر مهقانی در گفتگو با ایرنا افزود: در شرایط فعلی شاهد دمای هوا ۱۰تا ۱۵درجه در گلستان هستیم که برای زمستان خوب نیست؛ میانگین دمای هوای استان نسبت به بلندمدت حدود4 درجه افزایش داشته و این مساله روند رشد گیاهان را دچار اختلال کرده است.
وی با اشاره به این که امسال رشد رویشی محصولات پاییزه بسیار جلوتر از سال‌های قبل است، تاکید کرد: تغییر فاز رویشی در گیاه به درجه حرارت و رطوبت بستگی دارد و وقتی درجه حرارت بالاتر از میانگین باشد گیاه زودتر از حالت نرمال از مرحله رشد رویشی به زایشی حرکت می‌کند و رشد بیشتری خواهد داشت.
همچنین عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با اشاره به افزایش دمای هوا و بارندگی در گلستان اظهار داشت: گلستان در کنار افزایش دما، کاهش رطوبت نسبی را هم تجربه می‌کند که این مساله احساس تشنگی را در گیاه افزایش می‌دهد و در نتیجه آسیب به حوزه کشاورزی را به همراه دارد.
خلیل قربانی با بیان این که استان گلستان نسبت به سال‌های قبل خشک‌تر شده است، ادامه داد: خشکسالی روند بارش‌ها را تغییر داده و تعداد روزهای بارانی در استان کاهش یافته است.
وی کم‌آبی و بحران آب را یکی از عواقب خشکسالی دانست و افزود: با ادامه روند کنونی، در آینده نه چندان دور کشاورزان گلستان برای کشت پاییزه محصولات کشاورزی دچار مشکل خواهند شد و چاره‌ای جز آبیاری محصولات کشاورزی در کشت پاییزه ندارند.
قربانی با بیان این که خشکسالی تجربه دمای بالای ۴۰درجه سانتیگراد را در استان گلستان افزایش داده است، تاکید کرد: با تغییر وضعیت منابع آبی، کشاورزی هم دچار مشکل می شود و با تشنگی شدید گیاه، عملکرد محصولات کشاورزی کاهش می‌یابد.وی گفت: با تغییر الگوی کشت، مدیریت مصرف بهینه آب و اصلاح روش‌های سنتی آبیاری اراضی کشاورزی، استفاده از گونه‌های مقاوم به خشکی و سازگار با شرایط اقلیمی جدید و تصفیه پساب‌های مجاز می‌توان تا حدودی با شرایط خشکسالی کنار آمد و بر مشکلات موجود غلبه کرد.
کاهش بارندگی گلستان طی ۱۵سال اخیر
معاون توسعه و پیش‌بینی هواشناسی استان گلستان در این باره گفت: طی ۱۵سال گذشته از میزان بارندگی‌های گلستان کاسته شده و از سال ۸۶تاکنون، بیشتر سال‌ها میانگین بارش در استان کمتر از حد نرمال بوده است.
محمد کردجزی میزان نرمال بارش گلستان را ۵۱۰میلیمتر دانست و افزود: این میزان بارندگی نسبت به متوسط جهانی عدد کمی است و احتمال بارش بیشتر یا کمتر باران در برخی از شهرستان‌ها وجود دارد.وی به خشکسالی شدید گلستان طی 3سال متوالی اشاره کرد و گفت: گلستان از مهرماه سال ۱۳۹۹تا مهرماه امسال گرفتار خشکسالی متوالی و شدید شده و از طرفی طی ۱۵سال گذشته استان گلستان در اکثر سال‌ها گرفتار خشکسالی بوده و تعداد سال‌های ترسالی در این استان بسیار کم بوده است.
معاون توسعه و پیش‌بینی هواشناسی استان گلستان با بیان این که در ۳۰سال گذشته، میانگین دمایی استان گلستان یک تا ۲درجه افزایش داشته است، تاکید کرد: در سال های گذشته تعداد روزهای با دمای بالای ۴۰درجه سانتیگراد در گلستان افزایش یافته و اگر طی ۳۰سال گذشته تعداد روزهای گرم در مرکز گلستان زیر 5 روز بوده، اکنون به بیش از ۱۰روز رسیده و تعداد روزهای با دمای ۳۵درجه سانتیگراد هم از زیر ۲۰روز به بیش از ۵۰روز رسیده است.
کردجزی آتش‌سوزی جنگل‌ها، ایجاد توده‌های گرد و غبار در داخل و خارج استان و بیابان‌زایی را از عواقب تلخ خشکسالی در گلستان دانست و افزود: در گذشته پدیده گرد و غبار در مرز استان مشاهده می‌شد اما اکنون تقریبا کل استان تحت تاثیر این معضل قرار گرفته است.
وی تاکید کرد: بیان این آمارها نباید ما را ناامید کند، بارش باران، خشکسالی و ترسالی همیشه وجود داشته است اما خلاهای ایجاد شده در بخش آب‌های زیرزمینی قابل جبران نیست؛ کاهش بارش‌ها، آسیب به سفره آب‌های زیرزمینی را بیش از پیش افزایش داده است که به راحتی قابل جبران نیست.
