دولت پزشکیان این برنامه ریاضتی را تغییر می‌دهد؟

کامران نرجه خبرنگار اطلاعات نوشت: یکی از چالش های بزرگ اقتصادی و اجتماعی فراروی دولت چهاردهم، مساله ناترازی تولید و مصرف برق در ماههای گرم سال است.

این روزها همزمان با تشدید گرما در  تمامی استان ها اوج مصرف لحظه ای برق کشور از 76 هزار و 760 مگاوات فراتر رفته و تقریباً به نقطه سر به سر با ظرفیت تولید و  شبکه انتقال انرژی الکتریکی رسیده که وضعیتی کاملاً ناپایدار و خطرناک برای تمامی امور کشور محسوب می شود.

به همین دلیل سیاست گذاران فعلی حوزه برق ناچار شده اند، برنامه ریاضتی را به بخش صنعت کشور تحمیل کنند تا بار الکتریکی صرفه  جویی شده بنگاه های اقتصادی در شبکه خانگی مصرف شود.

این سیاست اگرچه تاکنون به عنوان حمایت دولت از توسعه رفاه عمومی معرفی شده، ولی در واقع اجحاف بزرگی در حق صنعتگران است که تأثیر منفی فراوانی بر تولید ملی و اشتغال بنگاه های اقتصادی دارد و حتی در میان مدت می تواند رفاه ملی را به مخاطره اندازد. به همین دلیل بهبود ناترازی مصرف برق باید جزو اولویت های اجرایی دولت چهاردهم باشد.

فعالان صنعتی در شرایط جدید به دلیل قطع برق ناچارند بخش مهمی از فعالیت روزانه خود را دست از کار بکشند و یا برنامه منظم خطوط تولید خود را به روزهای دیگر مُحوّل کنند که یقیناً در تنظیم چارچوب زنجیره تولیدی آنها تأثیر منفی دارد. ظرفیت تولید نیروگاهی کشور نیز برای پاسخگویی به تقاضای مصرف برق در روزهای گرم تابستان به حد اشباع رسیده و هرگونه فشار به واحدهای موّلد و یا شبکه انتقال قدرت، می تواند بخشی از کشور را در خاموشی قرار دهد.

البته دولت آینده قطعاً واقف است که سیاست توسعه نیروگاه ها و افزایش ظرفیت تولید برای عبور از روزهای گرم سال، برق توجیه اقتصادی ندارد و باید برای رفع ناترازی ها، الگوی رفتاری مشترکین را به سمت کاهش مصرف برق سوق داد.

اما انتظار جامعه کارآفرینان و تولید کنندگان از دولت چهاردهم، این است که به جای ادامه محدودیت برای تولید ملی و مصرف نابهره ور انرژی الکتریکی در خانه ها،  روی اصلاح الگوی مصرف مشترکان خانگی تمرکز کند و فشار تحمیلی به بخش تولید را مرتفع سازد.

از سوی دیگر می توان از  ترویج الگوی «زیست شبانه» برای بسیاری از فعالیت های خدماتی، کشاورزی، صنعتی و اداری بهره گرفت و بار مصرف برق در ساعات گرم روز را به نحوعادلانه میان همه بخش های مصرف کننده در تمامی ساعات شبانه روز توزیع کرد.

این پیشنهاد که تاکنون به دلایل احساسی وغیرمعقول مقابل اجرای آن مقاومت شده است، به استناد تجربه سایر نقاط دنیا و به ویژه کشورهای گرمسیر، می تواند ناترازی مصرف برق را به شدت تعدیل کرده و حتی به رشد تولید ناخالص داخلی کمک کند. 

الگوی زیست شبانه حتی در کشور خودمان نیز چندان غریب و ناشناخته نیست. سالهاست که فعالیت اغلب واحدهای صنفی و اداری در استان های گرم جنوبی به دلیل گرمای روز، در ساعات غیر اوج انجام می شود.  

تعمیم این الگوی رفتاری به کل کشور می تواند بخش قابل توجهی از ناترازی برق در ماههای گرم تابستان را مرتفع کند و مانع از تعطیلی واحدهای تولیدی و خاموشی شبکه خانگی شود.