اطلاعات نوشت: آخرین مناظره چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بین دونامزد راه یافته به دور دوم با محوریت اقتصاد برگزار شد. ماحصل آن را در ادامه می خوانید.
پزشکیان: اقتصاد را اصلاح می کنم
مسعود پزشکیان، نامزد انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در دومین مناظره از دور پایانی انتخابات در پاسخ به سئوال مجری مبنی بر اینکه مشاور سیاسی شما در میزگرد سیاسی گفت قانون اقدام راهبردی مجلس مانع بازگشت آمریکا به برجام شد، علت مخالفت شما با این قانون چیست، گفت: گفته شده است ما این قانون را قبول نداریم .این اصلا درست نیست. ما از اول گفتیم چارچوب قانون و سیاست رهبری را طی میکنیم .امکان ندارد بگوییم قانون را اجرا نمیکنیم.
پزشکیان یادآور شد: یکی از بحث های قانون اقدام راهبردی این است که آمریکا تمام تعهداتش را انجام بدهد تا ما به تعهدات خود برگردیم .این یکی از مشکلاتی است که باید راه حل برون رفت از آن را پیدا کنیم .در این رابطه باید با کمیسیون امنیت مجلس و شورای عالی امنیت ملی جلسه بگذاریم و به نگاه و زبان مشترک خواهیم رسید.
درون قفس رشد نمی کنیم
وی تاکید کرد: فقط با یک گزینه وارد گفتگو نخواهم شد. هیچ حاکمیت و دولتی در طول تاریخ در درون قفس نتوانسته است به رشد و شکوفایی برسد. مجبوریم برای رشد و شکوفایی اول با کشورهای منطقه تعامل و تبادل کنیم و بعد با کشورهای دیگر.
پزشکیان اظهار داشت: لازمه این کار داشتن گزینههای مختلف و استفاده از کارشناسان و نخبگان و هماهنگی و تعامل و در نتیجه چارچوبهای قانونی است. هیچ وقت قرار نیست تمام تحریمها را لغو کنیم یا نکنیم. این یک گفتگوست؛ بستگی دارد که چه میدهیم و چه میگیریم. اول موضوع نگاه است؛ آیا میخواهیم مشکلمان را با دنیا حل کنیم یا خیر؟ معتقدم باید از بنبست خارج شویم تا مشکلات کشور را حل کنیم.
پرواز با تحریم؟
پزشکیان در واکنش به اظهارات جلیلی که گفت چرا این کشور را قفس می نامید، گفت: یعنی با تحریم پرواز خواهید کرد؟ شما مدیریت خواندهای؟ کجا را مدیریت کردهاید؟ شما پشت پرده و دولت در سایه بودید. مردم باید قضاوت کنند که چه کسی بر سر آنها بلا آورده است.
وی افزود: آن چیزی که برادران ما میگویند غلط است. پولی که دولت چاپ کرده ایددو برابر شده است. آمار معلوم است، در بانک مرکزی مشخص است، زندگی مردم معلوم است.مردم! آیا میتواند خانه بخرید؟ گوشت بخرید؟ اگر مشکل وجود ندارد چرا نمی توانید زندگی کنید؟ چرا بازنشسته میآید او را کتک می زنند؟ وعده دادید که سفره مردم بزرگ شود و دو برابر شغل ایجاد میکنید .درباره مسکن فعلامجوز دادند تا ۹۰۰هزار واحد بسازند.درمدت ۳سال تورم بالای ۴۰درصد است. حقوق ها ۱۵تا ۲۰درصد اضافه شد. اگر برنامه دارید میدادید آقای رئیسی اجرا می کرد.
تصرف جهان بدون قبول قواعد جهانی
وی افزود: نزدیک ۱۵۰اقتصاددان از روند کاری ما دفاع کردند. اما یک عده دولت سایه تشکیل میدهند وبرای همه چیز تصمیم می گیرند بعد در تئوری همه حرف می زنند. یک گروهی که میخواهند دنیا را تصرف کنند، اف ای تی اف را قبول نکردند .مردم !اگر این صحبتها را قبول دارید روز جمعه به این افراد رای بدهید.
چه کسانی از دیوار سفارت عربستان بالا رفتند؟
پزشکیان گفت: آنهایی که از دیوار سفارت عربستان بالارفتند در ستاد چه کسی هستند؟باز میخواهند با یک موضوعی که ربطی به کشور ندارد همه چیز را متوقف کنند.
وی خطاب به مردم ادامه داد: شما دو مسیر با تفاوتهای آن را دیدید ؛سیاستگذاری از بالا و توسط گروهی محدود یا سیاستگذاری و برنامه ریزی با مشارکت و بهرهگیری از خرد جمعی. من برنامهریزی آمرانه از بالا برای مردم را قبول ندارم. برنامه ریزی و سیاستگذاری باید با مشارکت کارشناسان باشد. دستگاههای دولتی بخش خصوصی و کارگران و اندیشکدهها در این برنامهها باید مشارکت داشته باشند.برنامهریزی پشت درهای بسته توسط یک جمع محدود دردولت سایه زندگی مردم را بهترنمیکند.من به این شیوه پایان خواهم داد چنانچه دربهداشت ودرمان این کاررا کردم.
وی ادامه داد:مردم آگاه ایران گام اصلی برای پیشرفت کشوررفع تحریمها و تغییر در روش تعامل با جهان است ومن به سرعت دراین زمینه اقدام خواهم کرد، اما منتظر آن نخواهم ماند. تحریم به جای خود است اما همه مشکلات کشور از تحریم و آمریکا نیست. من به دنبال جهش تولید با مشارکت مردم هستم.
حمایت 140 اقتصاددان
پزشکیان گفت: من اصول مورد نظر خود را در اقتصاد بیان کردهام و بیش ۱۴۰اقتصادان با گرایشهای مختلف از آن حمایت کردهاند. من اقتصاد ایران را براساس تعامل با جهان، حاکمیت قانون شایسته گزینی و مشارکت گسترده مردم اصلاح خواهم کرد. مردم ایران مشارکت ما ناشی از فکر غلط مدیران غلط نخواهد بود.
فکر غلط یعنی اینکه چند روز در تبلیغ دیدید که یک نمونه آن این است که خیال کنیم میتوانیم بدون رابطه با دنیا به رشد اقتصادی ۸درصد برسیم. مدیر ضعیف یعنی اینکه فردی به مذاکره میرود نتیجه آن مذاکره ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل است.
وی افزود: رابطه غلط یعنی اینکه قهرمان ملی ما سپهبد سلیمانی امنیت عراق را تامین کند، اما بازار اقتصاد را به کسی دیگر بدهند. ما امروز با سه مشکل مواجهیم؛ فکر غلط، مدیرغلط و رابطه غلط و روز جمعه باید به این سه گانه غلط پایان داد. من به شما وعده رویایی نمیدهم و شما را با قولدهی غیرعملی فریب نمیدهم ؛ اما تعهد میکنم که متخصصترین افراد را در اختیار بگیرم و تصمیمات اساسی را با مشارکت مردم بگیرم. تعهد میکنم دخالت بی جای دولت دراقتصادرا از بین ببرم.تعهد میکنم ارتباطات مالی بینالمللی ایران را برقرارکنم وگسترش دهم تعهد می کنم برای رفع تحریمهای ظالمانه یک ساعت وقت را تلف نکنم.
متهمان در سایه
وی گفت: مدیران نالایق و بیتجربه علت وضع کنونی هستند. می گویند آدمهای دور من بد هستند. دورشما کیست؟ کسانی که از سفارت عربستان بالا رفته وآن را آتش زدهاند؟ مردم عزیز !شما میدانید سفارت انگلیس و عربستان را چه کسانی دراختیارگرفتند؟ قطعا گروهی که آقای جلیلی به آنها حمله میکند نبودند. اگر آنها بودند اکنون در زندان بودند. آدمهای در سایه این کار را انجام دادند.
پزشکیان گفت: امروز گروهی ازستادهای قالیباف و شهید رئیسی با من کار میکنند. راه من راه علی(ع) است. مسیری که حضرت علی به مالک اشتر گفته است. شاخص ،مردم هستند. مردم در همین دوره اول انتخابات ۶۰درصد نیامدند و ۴۰درصد رای دادند. مردم با ما مشکل دارند و اگر این دولت بیاید مشارکت به ۲۰درصد خواهد رسید. اگر کسی با مسکن مهر مخالفت کرده است به من چه ربطی دارد؟ من چه زمانی با مسکن مخالفت کردم؟ مردم !امشب بدانید چه گروهی می خواهد بر شما حاکم باشد.
این دولت برای جلیلی کار میکند
پزشکیان گفت: مردم عزیز! بدانید آقایی که میخواهد فردا رئیسجمهور شود؛ اکنون استانداران و فرمانداران دولت سیزدهم برایش کار میکنند و بعضا برای رأی دادن افراد را تهدید هم میکنند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری پیرامون افزایش قیمت بنزین که در جلسهای با دانشجویان گفته بود باید آزاد شود، بیان کرد: ما پِرت انرژی داریم و این انرژی را پولدارها مصرف میکنند و هزینه را کسانی میدهند که بنزین یا برق مصرف نمیکنند.
وی تاکید کرد: اگر قرار است عادلانه عمل شود ،یارانه را باید به همه داد . به آن که مصرف نمیکند هم باید بدهند. بدون کارشناسی و گفتگو با مردم نباید افزایش قیمت بنزین رخ میداد اما نمیشود سوبسید را بدهیم به پولدارها ولی بقیه هزینه گرانی را بدهند. باید راه حلی را پیدا کنیم که بتوانیم سهم همه را بدهیم.
وی گفت: آن موقعی که حرف بنزین ۲۵هزارتومانی را زدم در دولت نبودم. در یک جلسه دانشجویی بیان شد. نگاهم این است که باید محرومان را دید؛ اگر قرار است سوبسید بدهیم اول باید به آنها بدهیم. نباید با سوبسید دادن به امثال من سفره آنها را کوچک کنیم.
درباره بورس
پزشکیان در پاسخ به این سئوال مجری برنامه که در دوران مسئولیت آقای طیب نیابه عنوان وزیراقتصاد دولت روحانی ، نرخ بهره بالا آسیب زیادی زد و باعث شد ناترازی بانکها شدت بگیرد. با توجه به اینکه از نظرات کارشناسان خود استفاده می کنید آیا رویکرد دولت شما متفاوت از دولت روحانی خواهد بود، گفت: دولت آقای روحانی به من چه ربطی دارد؟ آنچه من گفتم چیزی بود که نگاه من است. اگر قانونی باید اجرا شود و اگر طرحی دارند چرا در دولت شهید رئیسی اجرا نشد؟ ما باید کاری کنیم که مردم تحت فشار نباشند. ما نزدیک ۵میلیارد دلار پول به بورس می دهیم. موضع من درباره بورس آن چیزی است که آقای عبده گفته است.
وی با بیان اینکه اقتصاد مربوط به یک نفر نیست، گفت: اقتصاد مجموعه ای از اقتصاددانان است که باید دید درباره مشکل چه اطلاعاتی بایدداشته باشند و بعد از بررسی چه نسخه ای برای حل مشکل ارائه کنند. اصولا دولت نباید در قیمت گذاریها دخالت کند. نباید به تولیدکننده بگوید چه چیزی تولید کند. در دولت من پول مردم از بورس جدا نخواهد شد و دولت پول مردم را جدا نخواهد کرد. دولت در قیمتگذاری دخالت نخواهد کرد. اگر این کارها صورت بگیرد بی ثباتی ایجاد میکند. ما از کارشناسان متخصص هر حوزه استفاده خواهیم کرد تا ناترازی بانکها را حل کنیم. حل مشکل بورس ساده نیست؛ اگر مشکلی را حل نکنیم ،موج تحریم بر روی بورس نیز تاثیر دارد.
قانون اساسی و مملکت گلستان
پزشکیان در پاسخ به سئوالی در مورد سیاستِ یارانهپردازی خود و اینکه آیا قصد حذف یارانه برخی از دهکها را دارد گفت: اعتقاد دارم در جمهوری اسلامی هیچ انسانی نباید گرسنه باشد. طبق قانون باید مسکن می ساختیم و درمان و آموزش را رایگان تامین میکردیم. در جامعهای هستیم که خیلیها مجبور به گدایی کردن هستند. اینها وظیفه حاکمیت بود و در قانون اساسی وجود دارد.
وی گفت: من میگویم باید مشکل را هر طور که میتوان بایدحل کرد. نباید بگذاریم کسی بیخانمان باشد و از بهداشت و درمان و آموزش بیبهره بماند. در زمان نوشتنِ قانون اساسی ادعا کردیم مملکت را گلستان میکنیم اما نکردیم.
سرنوشت ایجاد شغل با یک میلیون تومان
پزشکیان پیرامون ادعایی منتسب به وی که گفته بود۴۵هزار تومان یارانه کمر اقتصاد را خرد کرده است، گفت: من موضعم روشن است. برخی رسانه ها تا دلشان بخواهند حرف میزنند. اول باید موضوع را در جغرافیا و متن در بیاورید چون من موضعم روشن است.
وی با اشاره به یک جدول گفت: آدمی که میگفت با یک میلیون تومان پول می توانم شغل ایجاد کنم توهم نداشت یا داشت؟ میگوید میخواهد سبد بدهد با چه پول و منابعی؟ من هم خواهم داد اما به چه گروهی و با چه منابعی و چگونه؟
تورم بالای 40 درصد
پزشکیان گفت: مردم عزیز! در دولت رئیسی به مدت 3سال تورم بالای ۴۰درصد است. آمار می گوید ۴۳درصد اما بانک مرکزی میگوید ۵۲درصد است.بدترین وضعیت تورم در این دولت بوده است.
پزشکیان گفت: باید آمایش سرزمین و توسعه را به شکل متوازن پیگیری کنیم. با وضعیت کنونی، تهران در سالهای نه چندان دور، با مشکل آب و اتمام منابع زیر زمینی و نشست زمین مواجه میشود که اگر آمایش سرزمین را رعایت نکنیم به فاجعه میرسیم .
وی ادامه داد: دولت باید حقوق کارگران و کارمندان را مطابق تورم افزایش دهد. سیاست ما باید به گونهای باشد که یک فرد بتواند برای سال دیگرش هزینه اجارهخانه را پرداخت کند. تورم باعث میشود قیمت اجارهخانه بالا برود . تورم را دولت ایجاد کرده است.
پزشکیان با ارائه آماری از وضع مسکن در دولت شهید رئیسی گفت: اگر طرح مسکن اجرا شود و زمینها داده شود، با این حقوقهایی که کارمندان دارند و باید برای یک خانه صد متری یک میلیارد پرداخت کنند، چگونه ممکن است صاحب مسکن شوند؟ من میگویم به جای سالی یک میلیون مسکن اگر بعد از ۸سال این دوستان یک میلیون مسکن با این روش میساختند هم کار مهمی کرده بودند. چرا به مردم راست نگفتند؟ ما قانون داریم ،چرا اجرا نمیکنند؟ من وزیر بودم و میدانم در حالی که قوانین وجود دارد متأسفانه این قوانین اجرا نشد.
وی افزود: تا منابع برای مسکن گذاشته نشود، هیچ دولتی نمیتواند کاری انجام دهد. منابع لازم از کجا میآید؟ اگر حقوق کارمند را به اندازه بدهند میتواند زمین بخرد اما با این حقوقی که به این قشر میدهیم صد سال دیگر هم در تهران نمیتوانند خانه بخرند.
باید ارز را تک نرخی کنیم
این نامزد ریاست جمهوری در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره عدم توافق احتمالی برای حذف تحریمها و راه حل موجود در این شرایط برای تثبیت قیمتها اظهار داشت: درباره قیمتها بارها صحبت و اعلام کردیم که علت تورم ش دولت است که پول را از جیب مردم برمیدارد؛ دولت بزرگ میشود، ناترازی ایجاد میشود. اگر بتوانیم ارز وارد مملکت کنیم و صادرات داشته باشیم میتوانیم جلو تورم را تا حد زیادی بگیریم و فشار را از روی مردم برداریم. در موقعی که تحریم وجود دارد، نهایتا قیمتها بالا می رود و گرانی هم باعث میشود که دولت دست در جیب مردم ببرد. کاری که میتوانیم بدون در نظر گرفتن حذف تحریمها داشته باشیم حذف ناترازی در انرژی، گازو ارز و مدیریت است.
وی گفت: به هر کسی ارز ترجیحی میدهند رانت است. باید ارز را تک نرخی کنیم. رانت را با تک نرخی کردن از بین میبریم. باید بازار را آزاد بگذاریم و دولت ازدستوردادن دست بردارد. مشکل اینجاست که دولت در بازار دخالت میکند؛ سوبسید باید در دارو و کالاهای اساسی مردم باشد و باقی را بازار خودش تنظیم میکند و این بحثی است که خیلی از کارشناسان درباره آن اتفاق نظر دارند.
واردات خودرو
پزشکیان گفت:واقعیت این است که آمدهایم بازار را بستهایم .در زمانی که وزیر بود م واکسن را وقتی تولید میکردیم ودولت قیمتگذاری می کرد و میگفت باید با این قیمت بفروشید .اگر ما تولید نمی کردیم باید صد برابر قیمت خرید میکردیم. دولت اجازه نمیداد درمساله واکسن رقابت کنیم .مغزها و استعدادها را با حقوق کم در سیستم نگه میداشت اما مرزها را بسته بود و به اسم بازار آزاد جنسهایی را تولید و وارد بازار میکرد با قیمتهای آنچنانی و با کیفیتی که اکنون میبینیم. اگر بازار آزاد است میگذاشتند واکسن هم آزاد باشد و این یکی را هم آزاد میکردند ،واکسن که مزیت بود. ماشین راقیمتگذاری میکردند که مزیت ما نیست. همین ماشین را بفرستیم خارج با نصف این قیمت هم نمیخرند اما مرزها را بستهایم.
وی ادامه داد: اکنون هم قانون وجود داردکه البته نگذاشتهاند. میگفتند ماشین دست دوم وارد کنیم !ما به کجا رسیدهایم که رضایت میدهیم ماشین دست دوم وارد شود؛ اما نمیگذارند بیاید. خیلی آدمها دلار دارند اگر اجازه بدهید آنها هم که وارد میکنند؛ چرا نمیگذارند؟ آنهایی که وارد هم میکنند عدهای رانت خوار ند و این ماشینها را از چین وارد کردهاند. قیمت ها را دران کشورنگاه کنید؛اینجا چند برابر میفروشیم؟ وقتی پول میدهیم به مردم پول ایرانی میدهیم، اما وقتی می گوییم جنس خارجی بخرید خودمان آن را 10 برابر میکنیم مردم را از زندگی سادهای که باید بکنند، محروم کردهایم.
چرا مردم نیامدند؟
وی در پایان خطاب به مردم ادامه داد: مردم از وضعیت معیشت خود به ستوه آمدهاند به وضعیت اداره امور معترضند از آینده بهتر ناامیدند، از تبعیض تحقیر و فساد ناکارآمدی به جان آمدهاند، غالب شهروندان از داشتن یک زندگی معمولی و بی دغدغه محروم شدهاند و حقوق قانونیشان و خواست های قدیم و جدیدشان در عرصههای مختلف نادیده گرفته شده است. بسیاری از زنان از صندوق رای کنار کشیدند چرا که نمیخواستند مشارکتشان را مصادره به مطلوب کنند.
جلیلی: برای برداشته شدن تحریم امتیاز نمی دهیم
سعید جلیلی، دیگر نامزد انتخابات در این مناظره در پاسخ به سئوال مجری برنامه مبنی بر اینکه آقای ظریف اعلام کردند که شما پشت تمام تحریمها بودید و آقای عبدالعلیزاده رئیس ستاد آقای پزشکیان گفتند قطعنامههای ضدایرانی یک پایش جلیلی است، شما علاوه بر خنثیسازی تحریمها برای رفع تحریمها چه کاری خواهید کرد، گفت: کشور ما را قفس مینامید، کشوری که این همه فرصت دارد و تعاملات بسیار ارزشمندی را با دنیا دارد و می تواند بیشترین و گستردهترین تعاملات را داشته باشد، چرا قفس مینامید؟
در بحث تحریم یک راهی را میدانید میگویید میروید جواب نمیگیرید و امتیاز میدهید و هیچ امتیازی نمیگیرید.
وی در پاسخ به این سئوال پزشکیان که شما تحریم را میپذیرید؟ گفت: نخیر ما میگوییم با تحریم باید مقابله کرد. شما راه حل نمیدهید میخواهید با امتیاز دادن نتیجه بگیرید.
او در پاسخ به پزشکیان که گفت شما راهحلهایت را بگو، گفت: من گفتم اما هنوز شما نگفتید. میگویید با کارشناسان صحبت میکنم ؛فشار از بیرون و چانهزنی از درون .آقای پزشکیان! ما برنامه جدی برای رشد اقتصادی کشور داریم .تعامل کشور را به دو سه کشور نباید محدود کنید، او تحریم میکند ما باید مقابله کنیم من 10 بار اینها را گفتهام.
جلیلی در پاسخ به اظهارات پزشکیان مبنی براین که برنامه رشدتان را بدهید و یک بار جلو چشم مردم بگو برنامهات چیست؟ گفت: مگر شما برنامه داشتید؟ شما مدعی هستید که حل میکنید. در همین شرایطی که شما روبه قبله مینشینید ما صادرات نفتی داشته ایم .در همین شرایطی که شما می گویید در قفس هستیم افزایش صادرات داشتیم .
وی ادامه داد: شما روند رشد نقدینگی را در دولت رئیسی و روحانی برعکس میکنید. در دولت آقای رئیسی اتفاقا این روند رو به رشد بود و در دولت آقای روحانی نمودار قرمز شد.
مصوبه مجلس را با قدرت پیگیری می کنم
جلیلی گفت: در رابطه با تحریمها نظر من این است که باید سیاست خارجه فعال داشته باشیم نه منفعل. وقتی مجلس قانونی را مصوب می کند باید با قدرت آن را پیگیری کرد. طرف مقابل ما باید تعهدات خود را جدی بگیرد و ما باید این تعهدات را مطالبه کنیم، نه اینکه به مردم فشار بیاوریم و از آنها بخواهیم کوتاه بیایند. نمیتوانیم امتیاز بدهیم تا تحریم را بردارند. آنها باید تعهدات خود را انجام دهند. چه امتیاز دیگری باید می دادید که ندادید؟ این همه امتیاز دادیم و باز میخواهید امتیاز بدهید، چون میخواهید با دنیا بده بستان کنید؟
جلیلی بیان کرد: روند کار دولت رئیسی خوب بود یا برنامه شما خوب است؟ ۸سال دولت آقای هاشمی، ۸سال دولت آقای خاتمی و ۸سال دولت آقای روحانی روی کار بود. ۴۰سال دوستان شما روی کار بودند. چه کار کردید؟ سخنگوی دولت آقای روحانی میگفت تا اف ای تی اف را نپذیریم نمی توانیم واکسن بخریم. دولت آقای رئیسی آمد هم سرمایهگذاری انجام داد و هم صادرات را زیاد کرد .
متخصصان را به رسمیت نمیشناسید
وی تصریح کرد: شما ۳۲سال عملکرد را کنار میگذارید و به سه سال میپردازید، آن هم سه سالی که درخشان بوده است؟؛ شمایی که از نفت خام میگویید ببینید آمار در سال ۹۸چقدر بوده ودر سال ۱۴۰۲چقدر شده است؟ صادرات نفت ایران را از سال ۹۸تا ۱۴۰۲مقایسه کنید. سرمایه گذاری خارجی سال ۹۷ - ۹۸را با سال ۱۴۰۲مقایسه کنید.
وی گفت: کسانی که دو سال پیش در اوایل همین دولت پیش بینی تورم ۱۰۰درصد کردند و هیچ کدامشان اتفاق نیفتاد فکر میکنند عدهای متخصص هستند و دیگران که به محافل قدرت و لابی متصل نیستند، به مردم متصل هستند و به دانشمندان متخصص متصل نیستند. قطعاً شما اینها را به رسمیت نمیشناسید. شما دکتر شیبانی را قبول دارید؟ شما میروید کسانی را که پیش بینی غلط میدهند مبنایی برای کار قرار میدهید. خوشبختانه مردم امروز قضاوت میکنند.
مشکل مردم ما مسکن است که حل شود نه اینکه بگویند اینها مزخرف است.
جلیلی بیان کرد: در موضوعاتی مانند برجام و FATF طلبکاریم و باید با گفتگو مساله را دنبال کنیم.
جریان خود تحقیر
وی تاکید کرد: یک جریان خودتحقیر در کنار آقای پزشکیان می گوید که آنها نخواستند جلو ما را بگیرند؛ ما موفق نشدیم. این دیدگاه خیلی فاجعه است. باید طرف مقابل را به لحاظ اقتصادی از تحریم کردن پشیمان کنیم و برایش تحریم کردن پرهزینه شود. جلیلی گفت: شما که ۱۵بار تعهدات را انجام دادید، شما دولت سوم آقای روحانی را میخواهید بیاورید.
از ۳سال دولت آقای رئیسی ایراد میگیرید؟ حال راه جایگزین چیست؟ منفعل نباشیم، فعال شویم. آمدهایم. نباید به عقب بازگردیم و نباید آن را متوقف کنیم. ولی آلترناتیو هم به قول ایشان باید داشته باشیم. باید تحریم را عملاً بیاثر کنیم تا خود وزیر خارجه آمریکا بیاید بگوید ما نمیخواستیم اینها نفت بفروشند ولی ۲میلیون بشکه نفت میفروشند.
جلیلی گفت: جالب است مطالبه و برنامه در قاموس اینها ضد فضیلت است. برنامه هفتم که در همین مجلس تصویب شد ۴۵برنامه برای دولت نوشته است. شما پیشاپیش رشد ۸درصد را کلاهبرداری میدانید، بقیه را محکوم به طالبانی بودن می کنیدو کسی که میگوید میخواهم قانون را اجرا کنم میگویید که حکم اعدام میدهید.
نگاه رمانتیک نداریم
جلیلی گفت: شما به جای اینکه از طرف مقابل به دلیل عدم انجام تعهداتش طلبکار باشید از مجلس طلبکار هستید.؟ اتفاقا قانون مجلس دقیق بود و راهبردی و به دولت قدرت میداد تا بتواند با قدرت عمل کند. وقتی طرف مقابل زورگویی میکند، قائل به دادن امتیازِ دیگر نیستیم. ما کاپ اخلاقی نمیخواهیم و نگاه رمانتیک نداریم.
جلیلی گفت: میگویید سیاستگذاری از بالا را قبول ندارم و از طرفی به ما میگویید دولت در سایه! شما باید با دهها صنف جلسه میگذاشتید، از شرکتهای دانشبنیان بازدید میکردید، ما این کار را انجام دادهایم. شما دائم میگویید از دیوار سفارت بالا رفته اید این ضعف شماست.
وی گفت: اشکال شما این است که نمیتوانید پیشبینی کنید. باید با کار علمی پیشبینی کنید. میگویید ۱۰۰اقتصاددان از برنامه شما حمایت کردند، برنامه خود را نشان دهید. نظر اقتصاددانهایی که شما میگویید در مورد رشد ۸درصدی چیست؟ آنها پیگیری این برنامه که ضرورت کشور است را کلاهبرداری میدانند؟
جلیلی تصریح کرد: امروز خودتان را کنار نکشید؛ ۳۲سال کشور در دست شما بوده است. خداوند ناظر و شاهد است و میداند این مطالبی که گفته میشود چقدر صدق است. به حرفهای خود تأمل کنید، شما میگویید ما باعث شدیم پروندهمان به شورای امنیت ارجاع شود، شما باید ببینید در چه زمانی پرونده ارجاع شد. نمیشود شما وقتی موضوع را ندانید، برایش راه حل داشته باشید. شما ادعا میکنید و نمیگویید این را از کجا میگویید. در عمل صداقت خود را نشان دهید. امروز و فردا باید در محضر خداوند پاسخگو باشید.
باید به مردم اعتماد کرد
جلیلی تصریح کرد: میخواهم بگویم مردم! ما باید امروز تصمیم بگیریم .این مطالعات راباید از قبل انجام داده باشیم .دوره ریاست جمهوری دوره آزمون و خطا نیست که بررسی کنیم و کارشناسی کنیم .هر یک روزی که میگذرد به مردم فشار میآید و فرصتها از دست میرود. ما درباره طرح "وان" مفصل کار کرده ایم .در بحثهای اجرایی هم پیش رفته ایم که چطور انجام شود.
جلیلی تصریح کرد: این عدالت نیست که کسی که ماشین ندارد با کسی که سه ماشین دارد یکی باشد. کسی که ماشین دارد چندین برابر یارانه می گیرد. بحث اصلی ما ناترازی انرژی است.
موضوع طرح وان این بحث ناترازی انرژی بود . آقای پزشکیان! امروز ناترازی انرژی مساله اصلی کشور است. باید برای آن برنامه داشته باشیم . بهترین برنامه این است که خود مردم را در این طرح بزرگ ملی سهیم کنیم . اگر مردم را مشارکت بدهید مصرف انرژی را مدیریت میکنند.چون مردم در این موضوع احساس نفع میکنند وارد میشوند.
باید به مردم اعتماد کرد.دولت این بستر را فراهم می کند که مصرف را خودش مدیریت کند.در بنزین گاز و برق هرچه مدیریت کند در جیب خودش میرود. این به معنای افزایش قیمت نیست .این روند را به گونهای فراهم کردهایم که حتی زیرساختهای آن در کشور فراهم است. حتی پلکانی که آن را از چه چیزی شروع کنیم از برق میتوانیم شروع کنیم و به گاز برود و مردم ببینید این بی عدالتی غلط کنار گذاشته شده است نه اینکه کسی دستوری به آنها بگوید خودش براساس تدبیری که دارد مدیریت کند و هیچ قیمت هم ندارد.
تلاطم بازار بورس و رانت خواران
جلیلی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال ریزش بورس با قرار گرفتنش در سمت ریاست جمهوری اظهار داشت: بسیاری از مردم متأسفانه به خاطر سوءمدیریت در این قضیه ضربههای جدی خوردهاند در حالی که بورس یکی از بهترین ابزارها برای رشد اقتصاد کشور است. متأسفانه مردم از سوءمدیریت ضرر کردند و ما در همان سال ۹۸و ۹۹که این مسائل در بورس پیش آمد به آقای روحانی نامه نوشتیم و ۲۲نکته را گفتیم. همین آقای عبده چه پیشنهادی دادند و چرا همزمان تحلیلشان را ندادند و چرا مردم آن همه سرمایههایشان در آن بازار سوخت؟
وی افزود: بورس یکی از بهترین ابزارها برای اقتصاد، تولید، ارتقا و جهش است. بستر تولید در بازار اول است، بازار ثانویه هم که نقش موثری در تأمین کردن بازار اولیه دارد، مدیریت میخواهد، به این معنا که ما باید شورای ثبات داشته باشیم. نمیشود بانک مرکزی تصمیمی بگیرد و به بورس ضرر بزند. برای بورس باید بیمه داشته باشیم؛ یکی از پیشنهادهای ما بیمه سهام است، اگر سهام را بیمه کنید مردمی که اینقدر ضرر دیدهاند و لطمه خوردهاند دیگر چنین اتفاقی برایشان رخ نمیدهد. آن زمان نامه زدیم به آقای روحانی گفتیم این کارها اشتباه است و من نمیدانم این دولت همسو با آقای پزشکیان چه کرد. باید شرکتهای بزرگ مقیاس و کوچک مقیاس ایجاد کنیم.
این نامزد ریاست جمهوری تصریح کرد: یک عده از کسانی که دنبال رانت و پولهای بادآورده هستند، دوست دارند بازار بورس تلاطم داشته باشد تا بتوانند از راهکارهای خود استفاده کنند. اشکالات تکنیکی که سال ۹۹پیش آمد چه کسی ایجاد کرد؟ چرا شفافیت وجود نداشت؟ باید کاری کرد همان آدمهای سودجو با این استفادههای تکنیکال آن کارها را انجام ندهند. نظر ما تقویت بورس است و یکی از راهها تسهیل تأمین مالی تولید است. بازار سرمایه اصل اقتصاد کشور است. اگر امسال به نام سال جهش تولید با مشارکت مردم است، شرطش تسهیل تأمین مالی است نه اینکه بانکهایی باشند که تأمین مالی برای آنها صورت بگیرد. میتوانید همین نقدینگی را در ساختن یا تولید ببرید، یا برنامهای برای جهت پیدا کردن سرمایه مردم داشته باشید. در بحث پترو پالایشگاهها یکی از بحثهای ما این بود که تأمین مالیاش از مردم باشد و باید سودش را به مردم هم بدهیم.
مساله یارانه
وی ادامه داد: زمانی که هدفمندی یارانه شکل گرفت، ۴۵دلار به مردم داده میشد. در آن ۸سال ( دولت روحانی) کاری کردند که ارزش پول ملی را پایین آوردند ونرخ دلار را بالا بردند. با سیاست های گل و بلبل گفتند میرویم گفتگو می کنیم که دلار ۳۰هزار تومان و تورم ۶۰درصد شد. همین شهید رئیسی نسبت به این بی تفاوت نبود، تورم ۶۰درصدی را پایین آورد و یارانه را چندین برابر کرد .
جلیلی درباره برنامه هایش برای پرداخت یارانه گفت: سبد کالای خانوار مطرح کردیم. نباید عده ای گرسنه باشند و ما سر روی بالین بگذاریم. ما ۱۳قلم کالای اساسی و ۲هزار ۵۰۰کالری تهیه کردیم که مطمئن شویم مردم کالری لازم را به دست میآورند. ما این ۱۳قلم را برای دهک های اول بیان کردیم که در این دولت هم قابل اجر است .
وی افزود: سفر خانوار را مطرح کردیم. خانواده کرامت دارد. همان قدر که به نان نیاز دارند به سفر هم نیاز داردو باید برایش فکر داشته باشیم. یارانه کالای فرهنگی داریم. کلی سینما وجود دارد. باید برویم به سمتی که ضریب جینی ما در بهترین حالت خودش باشد.
برای ۸۰۰هزار زوج خانه می سازیم
جلیلی درباره اینکه برای خانهدار کردن مردم با اعطای زمین دولتی به مردم چطور میخواهید این وعده را اجرا کنید، گفت: اگر آقای پزشکیان ناراحت نمی شود بگویم مسئول ستاد ایشان گفتند وزارت مسکن تعهدی درباره ساخت مسکن ندارد. درباره کاهش قیمت مسکن تعهدی نداشتیم.
جلیلی گفت: سالانه چند هزار ازدواج داریم. دولت باید برای ۸۰۰هزار زوج جدید، خانه بسازد اما در دولت آقای روحانی ساخت مسکن کمتر شد.
جلیلی تصریح کرد: برای ایده مسکن باید برنامه داشته باشید. برنامه هفتم چه چیزی گفته است؟ در برنامه هفتم مشکل ما در موضوع زمین است. یکی از مشکلات عدم تحقق ساخت مسکن، کمبود زمین است. چرا قیمت مسکن گران می شود؟ زیرا در زمین کمبود داریم. وقتی در یک منطقهای قیمت یک متر مسکن ۱۵میلیون میشود و قیمت جای دیگر ۸۰میلیون میشود به خاطر این است که باید درباره زمین برنامه داشته باشیم.
وی افزود: این موضوع مورد بحث قرار گرفت و در دولت رئیسی به نتیجه رسید. طرحی درباره ارائه اراضی کشور مطرح شد تا چند برابر یک شهر بزرگ، یک شهر اضافه شود. کار دولت این کارها است. رئیسجمهور باید بداند نه اینکه بگوید باید کارشناسی کند. یکی از نکات دیگر آنکه مسکن تک بعدی نیست. ابعاد اقتصادی دارد در آمایش سرزمینی، باید توجه کرد که اقتصاد چه وضعیتی دارد. باید مشخص شود که برای سیاست دریامحور چه برنامهای داریم. مسکن فقط یک خوابگاه نیست.در بحث مسکن یک مطلب مانده است که بگویم، دولت باید کمک کند و طبق قانون باید ۲۰درصد تسهیلات را دولت دهد؛ الان ۷الی ۸درصد داده میشود که باید بیشتر شود.
حاکمیت ریال
وی درباره تورم افزود: تورم دو علت دارد یک هسته مرکزی است و یکی جهشهای تورمی است باید برای هر دو اینها راه حل داشته باشید. برای کنترل تورم اول از همه باید حاکمیت ریال داشته باشیم و سپس شما باید سامانه هایت را شکل بدهی و بدانی این گردش پول کجا می رود. باید در سرمایه های بزرگ شفافیت ایجاد کنید. اگر شما روی ریال این حاکمیت را نداشته باشید نمیتوانید.
جلیلی گفت: بحث مهمتری که مردم ما را اذیت می کند برخی از جهشهایی است که در قیمت ارز صورت میگیرد اگر ندانید کجا ایراد دارد به مشکل میخورید. فرآیند بین تخصیص و تامین ارز کجا مشکل دارد .برای بازار ما ثبات نرخ ارز بسیار مهم است قیمت ارز در یک بازار سالم کشف میشود وقتی معاملات در بازار ناسالم باشد به بازار بسیار لطمه میزند و باعث جهش قیمت ارز میشود. جلیلی خطاب به مردم گفت: مردم عزیز ایران! دوباره وقت انتخاب بین بازگشت به ۸سال تعطیلی کشور یا ادامه راه شهید رئیسی در احیای کارخانههای کشور است.
بین سپردن کشور به محفلهای پنهان قدرت یا امتداد راه حضرت امام در
اعتماد به توده های مردم. بین اداره کشور با لابی سیاسی و یا امتداد راه رهبر انقلاب در سپردن نقش ها به جوانان خوش فکر خسته از سیاست زدگی ها.
وی گفت: هنوز هیچ چیز نشده فریادهایشان علیه من بلند شده است. میدانند من به حساب آنها خواهم رسید، به حساب شرکتهای دولتی خواهم رسید، به حساب ولخرجی ها و اسرافها و رانتخواری ها خواهم رسید. با پشتوانه شما به جد این مسائل را دنبال خواهم کرد.