روزنامه خراسان نوشت: در بیش از چهار دهه گذشته، ایران هیچگاه آغازگر جنگی با اسرائیل نبوده است. آنچه بهعنوان نقش ایران در حمایت از گروههای مقاومت شناخته میشود، عمدتاً در قالب پشتیبانی معنوی، رسانهای، سیاسی و گاه مستشاری بوده است؛ حمایت از گروههایی که برخاسته از متن اشغال و مقاومت در سرزمینهای خود هستند و مورد تأیید بخش بزرگی از افکار عمومی جهان اسلام نیز میباشند.
در عین حال، حتی در شدیدترین مواضع منطقهای، جمهوری اسلامی هرگز از زبان تهدید مستقیم نظامی برای «نابودی اسرائیل» استفاده نکرده بلکه همواره بر سه کلیدواژه تأکید شده است:
مقاومت، رأی مردم و پایان اشغالگری
نمونه روشن این رویکرد را نیز میتوان در پاسخ صریح شهید امیرعبداللهیان، وزیر خارجه فقید دولت سیزدهم به خبرنگار CNN دید. وقتی از او پرسیده شد که اگر اولویت ایران رفاه مردمش است، چرا بهدنبال نابودی اسرائیل است؟ او پاسخ داد: «ما به سازمان ملل پیشنهاد دادهایم یک همه پرسی برگزار شود که در آن همه فلسطینیان اصیل – اعم از مسلمان، یهودی و مسیحی – شرکت کنند و درباره آینده خود تصمیم بگیرند.»
این پاسخ نهتنها موضع رسمی ایران را تبیین کرد، بلکه نشان داد گفتمان جمهوری اسلامی از لایههای شعاری عبور کرده و به مدلهایی از انتقال تدریجی مشروعیت و فرسایش رژیم آپارتاید در اسرائیل فکر میکند.
تفاوتی ظریف، اما تعیینکننده
یکی از نکاتی که بارها از سوی رهبران ایران گفته شده – اما کمتر مورد توجه رسانههای خارجی قرار گرفته – این است: «ما گفتهایم اسرائیل باید محو شود؛ نگفتهایم ما اسرائیل را محو میکنیم.»
این تفاوت در بیان، تفاوت میان تحلیل یک روند تاریخی مشروعیتزدایی است با تهدید مستقیم به خشونت. در واقع، ایران در موضعگیریهای رسمی خود، نابودی اسرائیل را نتیجه طبیعی تداوم اشغال، بیعدالتی و نارضایتی مردمی میداند؛ نه برنامهریزی نظامی برای حذف فیزیکی.
از شعار تا راهحل
سخنان اخیر عراقچی در فاکسنیوز، نه یک عقبنشینی، بلکه نوعی بازتوضیح هوشمندانه یک سیاست دیرینه بود. ایران از آغاز، موضع خود را بر پایه حق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت قرار داده و با ارائه راهحلهایی مانند همهپرسی، بر مسیرهای صلحطلبانه اما عادلانه تأکید کرده است.
اگرچه دشمنان ایران میکوشند با بهرهگیری از بخشینگری رسانهای، چهرهای تهاجمی و غیرمنطقی از سیاست منطقهای ایران ارائه دهند، اما واقعیات میدانی، ادبیات رسمی و تحلیلهای حقوقی نشان میدهد که جمهوری اسلامی بر خلاف تصویرسازی غربی، نه جنگطلب است و نه ماجراجو، بلکه بر مبنای دکترین «مقاومت مشروع» و «مردممحوری» پیش میرود.
