به گزارش اطلاعات آنلاین به نقل از ایستادی فایند، چیزی به سادگی بوییدن یک چیز معمولی یا حتی یک عطر ساده ممکن است به پزشکان کمک کند تا بیماری آلزایمر را سالها پیش از آغاز مشکلات حافظه تشخیص دهند. تحقیقات جدیدی از بیمارستان عمومی ماساچوست نشان میدهد که توانایی ما در شناسایی و بهخاطر آوردن بوهای مختلف میتواند هشدار اولیهای درباره زوال شناختی باشد.
این مطالعه که در مجله Scientific Reports منتشر شده، آزمایشی به نام AROMHAمعرفی میکند که افراد میتوانند آن را در خانه انجام دهند. این پیشرفت به یکی از چالشهای بزرگ پزشکی میپردازد: یافتن روشهای ارزان و غیرتهاجمی برای تشخیص آلزایمر پیش از بروز علائم آشکار.
ناحیههای مغزی که بوها را پردازش میکنند، از اولین بخشهایی هستند که تحت تاثیر بیماری آلزایمر قرار میگیرند. پروتئینهای مضر که مشخصه بیماری آلزایمر هستند، از خیلی زود در نواحی پردازش بویایی شروع به تجمع میکنند.
این تغییرات در مدارهای مغزی میتوانند ۱۵ تا ۲۰ سال پیش از بروز مشکلات حافظه آغاز شوند، که پنجرهای برای هشدار زودهنگام به پزشکان میدهد.
آزمون AROMHA نسبتاً ساده است. شرکتکنندگان کارتهایی از طریق پست دریافت میکنند که برچسبهایی حاوی بو دارند. آنها این برچسبها را جدا کرده و بو میکنند، در حالی که دستورالعملها را از طریق یک وبسایت دنبال میکنند. این آزمون تواناییهای مختلف بویایی را میسنجد: شناسایی بوها، تشخیص تفاوت میان آنها، به یاد آوردن بوها از ابتدای آزمون، و ارزیابی شدت هر بو.
در این مطالعه، پژوهشگران ۱۲۷ فرد با شناخت طبیعی، ۳۴ فردی که نگران حافظه خود بودند ولی نتایج آزمونشان طبیعی بود، و ۱۹ فرد با اختلال شناختی خفیف (MCI) را بررسی کردند که معمولاً مرحله پیش از آلزایمر است. همچنین ۷ بیمار با تشخیص از دست دادن حس بویایی نیز برای مقایسه گنجانده شدند.
افرادی با اختلال شناختی خفیف عملکرد بسیار ضعیفتری در شناسایی و تشخیص بو نسبت به دیگران داشتند. همانطور که انتظار میرفت، افراد با از دست دادن بویایی، نتایجی شبیه به حدس زدن تصادفی داشتند، که نشان میدهد این آزمون واقعاً توانایی بویایی را میسنجد.
نتیجه مهم این بود که آزمون در هر سه حالت بهخوبی کار کرد: چه در حضور محقق، چه بهصورت آنلاین با نظارت، و چه بهطور کامل به تنهایی. همچنین، عملکرد آزمون در نسخههای انگلیسی و اسپانیایی مشابه بود.
الگوهای سنی هم دیده شد. در میان افراد با شناخت طبیعی، توانایی بویایی با افزایش سن کاهش یافت، که طبیعی است. اما در کسانی با اختلال شناختی خفیف، کاهش شدیدتری دیده شد، که نشان میدهد عاملی فراتر از پیری طبیعی در جریان است.
آزمون همچنین یک بخش هوشمند به نام «اعتماد به نفس» داشت. پس از شناسایی هر بو، شرکتکنندگان میزان اطمینان خود از پاسخ را نیز مشخص میکردند. این جنبه آگاهی میتواند بینشهای اضافی بدهد، چرا که میزان آگاهی ما از وضعیت ذهنیمان با پیشرفت بیماریهای مغزی مرتبط است.
مشکلات بویایی مختلف حتی ممکن است به پزشکان کمک کند تا بیماریهای مختلف را از هم تفکیک کنند. آلزایمر عمدتاً بر شناسایی بو تأثیر میگذارد، در حالی که پارکینسون باعث مشکلات عمومیتر در حس بویایی میشود. سایر بیماریهایی که بر بویایی تأثیر میگذارند شامل دمانس لویبادی، دمانس فرونتوتمپورال و آسیبهای مغزی هستند.