دکتر مرتضی افقه اقتصاددان در گفت‌وگو با آرمان ملی با بررسی روند مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا گفت: تا زمانی که نتیجه مذاکرات اعم از مثبت یا منفی به نتیجه برسد قیمت ارز و طلا در کشور متأثیر از اظهارات و موضع‌گیری سیاستمداران دو کشور ایران و آمریکا خواهد بود. تا اینجای کار آنچه اهمیت داشته تأثیر روانی مذاکرات بوده است.

به گفته وی، همه‌چیز به نتیجه مذاکرات بستگی دارد. اگر مذاکرات ایران و آمریکا به نتیجه برسد که در نهایت باعث کاهش و یا لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شود و از سوی دیگر تعامل اقتصادی ایران با کشورهای دیگر برقرار شود و همچنین ایران FATF را بپذیرد می‌توان عنوان کرد که تأثیر مجموعه این اقدامات بر اقتصاد ایران مثبت خواهد بود.

افقه گفت: تا زمانی که مذاکرات ایران و آمریکا به نتیجه نهایی اعم از مثبت یا منفی نرسد قیمت ارز به ثبات نخواهد رسید. در چنین شرایطی کارگزاران اقتصادی اعم از تولیدکننده و مصرف کننده در حالت انتظار قرار خواهند داشت. اتفاقا همین انتظار و بی‌ثباتی و نگرانی نسبت به آینده آثار اقتصادی بیشتری بر کشور خواهد گذاشت. این نگرانی نسبت به بی‌ثباتی است که اجازه نمی‌دهد کارگزاران اقتصادی برای آینده برنامه‌ریزی داشته باشند و به همین دلیل چشم‌انداز روشنی پیش روی اقتصاد کشور شکل نمی‌گیرد.

وی افزود: تا زمانی که مذاکرات به نتیجه نرسد، بی‌ثباتی در بازار ارز همچنان آزاردهنده خواهد بود. اگر مذاکرات به نتیجه برسد این احتمال وجود دارد که قیمت دلار در بازار داخلی حتی به۶۰ تومان نیز برسد. نکته دیگر اینکه اگر مذاکرات به نتیجه برسد و فروش نفت ایران به جریان معمولی خود بازگردد آثار خود را در نیمه دوم سال یعنی در مهرماه نشان خواهد داد. با این وجود اگر مذاکرات به هر دلیلی به نتیجه نرسد با توجه به تهدیدات آمریکا و اسرائیل ما در شرایط سخت قرار خواهیم گرفت. در چنین شرایطی اگر فشارهای حداکثری ترامپ نیز ادامه پیدا کند و ما نتوانیم حتی به میزان ۱/۸ میلیون بشکه که در سال‌های اخیر به صورت دور زدن تحریم‌ها نفت می‌فروختیم این کار را انجام بدهیم با شرایط پر چالشی مواجه خواهیم شد.

افقه تاکید کرد: دولت آقای پزشکیان نسبت به مذاکرات امیدوار است و هنوز نیز برای آنها مشخص نیست که آیا مذاکرات به نتیجه خواهد رسید یا خیر. این تلاشی است که پزشکیان برای حل مشکلات اقتصادی مردم انجام می‌دهد و تلاش بجایی است. واقعیت این است که مدیریت کشور در سال‌های کشور به شکلی بوده که امروز ناچار شده این به سمت مذاکره حرکت کنیم. به هر حال دولت‌های قبلی فرصت‌های خوبی برای لغو تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی کشور داشتند که از این فرصت‌ها به خوبی استفاده نشد و اگر این وضعیت ادامه می‌یافت، ممکن بود طرف مقابل دست بالا را داشته باشد. در شرایط کنونی دولت با توجه به شرایط کنونی کشور مذاکرات را ادامه خواهد داد.

وی درباره احتمال سرمایه گذاری آمریکایی ها در ایران افزود: واقعیت این است که سرمایه‌گذاری اقتصادی آمریکا در ایران بیشتر چراغ سبزهایی است که برخی در داخل کشور به آمریکا می‌دهند. برخی در داخل کشور با عنوان اینکه ترامپ یک تاجر است و انتظار دارد از هر معاهده‌ای که انجام می‌دهد یک سود اقتصادی برای آمریکا به دست بیاورد تلاش می‌کنند از این حربه در چانه‌زنی‌ها استفاده کنند. با این وجود اگر ایران و آمریکا در نهایت به توافق دست پید کنند دو وضعیت به وجود خواهد آمد. نخست اینکه سرمایه‌گذاران داخلی به سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور ترغیب می‌شوند. این در حالی است که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاران داخلی نیز به دلیل ریسک بالای سرمایه‌گذاری تمایلی به سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور نداشتند. در سال۱۰ سال گذشته که کشور دچار برخی بی‌تدبیری‌ها بود، ما با فرار سرمایه مواجه شده بودیم. در طول این سال‌ها بسیاری از سرمایه‌های ما در کشورهایی مانند ترکیه، امارات و یا کشورهای آسیای میانه سرمایه‌گذاری شد. به همین دلیل در حالت دوم درصورتی که مذاکرات به نتیجه برسد علاوه براینکه سرمایه‌گذاران داخلی دوباره در کشور سرمایه‌گذاری خواهند کرد، این وضعیت برای سرمایه‌گذاران خارجی و از جمله آمریکا نیز وجود خواهد داشت. برای ما تفاوتی ندارد که سرمایه‌گذار خارجی چه کشور باشد. هر کشور خارجی اعم از آمریکا یا کشورهای اروپایی و آسیایی مانند کره جنوبی و ژاپن می‌توانند در اقتصاد ایران سرمایه‌گذاری کنند. پس از برجام نیز یک مسابقه جدی بین کشورهای اروپایی و شرقی برای سرمایه‌گذاری اقتصادی در ایران به وجود آمد. بدون تردید در شرایط کنونی ایران دارای زمینه‌های بکر و زیادی برای سرمایه‌گذاری است که دولت پزشکیان در صورت توافق با آمریکا می‌تواند از این سرمایه‌گذاری‌ها برای بهبود وضعیت اقتصادی مردم استفاده کند.