تجارت نیوز نوشت: بازار خودرو در ایران در دام انحصار گرفتار شده و این انحصار قیمت‌ها را به سطحی غیرمنطقی رسانده که با ارزش واقعی خودروها همخوانی ندارد. تعرفه‌های سنگین و محدودیت‌های واردات، راه را بر گزینه‌های باکیفیت بسته و مصرف‌کننده را به تولیدات داخلی و مونتاژی با قیمت‌های گزاف و کیفیت پایین محکوم کرده است.

بررسی پیش‌رو که بر اساس بودجه‌های مشخص تنظیم شده‌، پرده از واقعیتی تلخ برمی‌دارد که ریشه در سیاست‌های کلان و ساختار بازار دارد.

خرید خودرو با بودجه ۸۰۰ میلیون تومان

در افغانستان با ۸۰۰ میلیون تومان Toyota C-HR Hybrid مدل ۲۰۱۷ در دسترس قرار می‌گیرد که مجهز به موتور ۱.۸ لیتری هیبریدی با قدرت ۱۲۲ اسب بخار و مصرف سوخت حدود ۳.۹ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر است و از امکاناتی به‌روزی بهره می‌جوید.

اما با این بودجه در ایران می‌توان به سراغ پژو ۲۰۷ با سقف فلزی رفت که با موتور ۱.۶ لیتری ۱۰۵ اسب بخاری و مصرف سوخت ۷.۱ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر عرضه می‌شود و فاقد تکنولوژی‌های پیشرفته است.

خرید خودرو با بودجه ۹۰۰ میلیون تومان

در افغانستان با ۹۰۰ میلیون تومان Lexus IS ۲۵۰ مدل ۲۰۱۱ عرضه می‌شود که با موتور ۲.۵ لیتری V۶ و قدرت ۲۰۴ اسب بخار و امکاناتی چون سیستم تعلیق پیشرفته و طراحی لوکس خودنمایی می‌کند، اما در ایران تارا دستی با موتور ۱.۶ لیتری ۱۱۳ اسب بخاری و مصرف سوخت ۷.۱ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر در دسترس است که محصولی تازه‌وارد محسوب می‌شود و فاقد اصالت و کیفیت مشابه لکسوس یا حتی محصولات پژو است.

خرید خودرو با بودجه یک میلیارد تومان

با یک میلیارد تومان در افغانستان Toyota Corolla LE مدل ۲۰۲۱ با موتور ۱.۸ لیتری ۱۳۹ اسب بخاری و مصرف سوخت ۵.۸ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و سیستم ایمنی پیشرفته در دسترس قرار می‌گیرد، اما در ایران ام‌وی‌ام X۲۲ پرو دستی با موتور ۱.۵ لیتری ۱۱۶ اسب بخاری و مصرف سوخت ۷.۱ لیتر عرضه می‌شود که کیفیت ساخت پایین‌تر و استهلاک بیشتری نسبت به محصول پرطرفدار ژاپنی دارد.

خرید خودرو با بودجه یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان

در افغانستان با این بودجه Mercedes-Benz C۲۵۰ مدل ۲۰۱۲ با موتور ۱.۸ لیتری توربو و قدرت ۲۰۴ اسب بخار و امکاناتی چون سیستم تعلیق اسپرت و طراحی لوکس قابل خرید است، اما در ایران فردا ۵۱۱ با موتور ۱.۵ لیتری ۱۰۶ اسب بخاری و مصرف سوخت حدود ۷ لیتر عرضه می‌شود که خودرویی ناشناخته با اعتباری اندک است.

خرید خودرو با بودجه یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان

با یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان در افغانستان Mercedes-Benz C۳۰۰ مدل ۲۰۱۶ با موتور ۲.۰ لیتری توربو و قدرت ۲۴۱ اسب بخار و امکانات پیشرفته در دسترس است، اما در ایران ام‌وی‌ام X۳۳ کراس با موتور ۱.۰ لیتری ۱۱۲ اسب بخاری و مصرف سوخت ۶.۱ لیتر عرضه می‌شود که گرچه ظاهری قابل قبول دارد اما از نظر فنی و دوام با مرسدس فاصله‌ای چشمگیر دارد.

خرید خودرو با بودجه یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان

در افغانستان Toyota Corolla SE مدل ۲۰۲۰ با موتور ۲.۰ لیتری ۱۶۹ اسب بخاری و مصرف سوخت ۶ لیتر و امکاناتی چون سیستم ایمنی فعال در دسترس قرار می‌گیرد، اما در ایران سراتو کوپ ۲۰۱۰ با موتور ۲.۰ لیتری ۱۵۶ اسب بخاری و مصرف سوخت ۷.۸ لیتر عرضه می‌شود که خودرویی قدیمی‌تر بوده و فاقد به‌روزرسانی‌های شاخص است.

خرید خودرو با بودجه یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان

در نهایت با یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در افغانستان تویوتا پرادو مدل ۲۰۰۵ قابل خریداری است. خودرویی که در بین آفرودرهای ایران طرفداران زیادی دارد و با موتور ۴ لیتری اش قادرت به تولید ۲۴۰ اسب بخار است. در همین محدوده قیمتی در ایران نیسان رونیز مدل ۸۳ قابل انتخاب است که با موتور ۲.۴ لیتری خود ۱۵۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کند. هر دو این خودروها مصرف سوختی معادل ۱۳ لیتر دارند.

مقایسه فنی خودروها نشان می‌دهد که در افغانستان با بودجه‌ای مشخص خریدار به تکنولوژی و کیفیت بهتری دسترسی دارد و این در حالی است که در ایران همان بودجه گزینه‌هایی ضعیف‌تر را پیش روی او می‌گذارد. این وضعیت نه‌تنها به ضرر مصرف‌کننده تمام می‌شود بلکه صنعت خودرو را نیز از رقابت جهانی دور نگه می‌دارد.

شکاف میان بازار خودرو در ایران و افغانستان هشداری جدی است که سیاست‌گذاران نمی‌توانند نادیده بگیرند و بازنگری در سیاست‌هایی که منجر به انحصار در بازار خودرو شده می‌تواند با کاهش فشار بر خریداران این شکاف را کمرنگ سازد و بازار را به سمت رقابتی‌تر شدن سوق دهد.