به گزارش اطلاعات آنلاین، جرقه انقلاب اسلامی در ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ خورد و بعد از ۱۵ سال، با سقوط رژیم پهلوی نظام جمهوری اسلامی استقرار یافت. اما با این حال در هنر فیلمسازی وقتی قرار است تاریخ معاصر را ورق بزنند، قصه را از ۱۳۲۲ و کنارهگیری اجباری رضاشاه و آغاز تختنشینی محمدرضا پهلوی شروع میکنند.
کمال تبریزی کارگردان سریال سرزمین مادری که اولین بار با «عبور» در ۱۳۶۷ اثرش را روی پرده سینما دید و همچنین با سریال «قصههای رودخانه سیاکیا» که در سال ۱۳۷۹ تهیه شد و همچنان توقیف است(!) در تلویزیون شروع به فعالیت کرد، جایی گفته است که «سرزمی مادری هم اثر هنری است و هم انجام وظیفه در قبال کشورم و مردمم». با این توضیح که سرزمین مادری در کنار مجموعههای «قصههای رودخانه»، «دوران سرکشی»، «لیلی با من است» و «شهریار» پنجمین سریال تلویزیونی کمال تبریزی است که اتفاقا هر ۵ اثر شاخصهای حرفهای بودن را داشتند.
کمال تبریزی و فشار زیاد صداوسیما!
تبریزی در مهر ماه ۱۴۰۲ و همزمان با پخش سریال سرزمین مادری در صفحه شخصی مجازی خود از وجود نواقصی در فصل دوم سریال «سرزمین مادری» خبر داد و گفت: بعد از این وقفه طولانی بالاخره «سرزمین مادری» پخش شد، اما آنطوری که دلمان میخواست نتوانستیم آنچه مدنظرمان بود پیاده کنیم. زحمتهایمان فقط برای فصل اول نتیجه داد. همه چیزش کامل بود و آن چیزی بود که مدنظر من و عوامل بود. در واقع فصل اول را به آن شکلی که دلمان میخواست تمام کردیم.
کمال تبریزی همچنین درباره فصل دوم و سوم سریال گفته است: در فصل دوم و سوم کاستیهای نسبتا زیادی داشتیم. فشار تلویزیون خیلی زیاد بود. مدیران این پیشبینی را نکرده بودند که باید برای پخش هر فصل زمینهچینی و هزینه کنند. مدام فشار میآوردند که باید سریع سریال را به آنتن برسایم. فصل دوم با فشار زیادی پخش شد و ما را مجبور کردند خیلی از کارهایی که برای اصلاح رنگ و صدا قرار بود انجام شود سریعتر پیش برود.
چشیدن دوباره طعم توقیف
فیلم سینمایی «مارمولک» در سال ۱۳۸۲ روی پرده سینما رفت و بعد از یک هفته و چند روز با توقیف از سینما جمع شد تا اشک کمال تبریزی در کنفرانس خبری با خبرگان روی صورت جاری شود. عجیب اینکه آن فیلم توقیفی از اواخر دهه نود تا همین سال پیش بارها از تلویزیون نشان داده شده است تا ثابت شود که در جهان سوم زندگی میکنیم و البته کمال تبریزی هم در همین جهان مملو از اما و اگر فیلم و سریال میسازد.
سرزمین مادری که در سال ۱۳۹۲ با عنوان سرزمین کهن در قاب تلویزیون قرار گرفت، پس از پخش چند قسمت توقیف شد. توقیف با این علت که در یکی از قسمتهای این سریال امیر آقایی که وابسته به حزب دموکرات آذربایجان است، خطاب به یک خانواده بختیاری دیالوگی با این مضمون میگوید: به چه چیز خودتان افتخار میکنید؟ به کدام اصل و نسب؟ به سرپا گرفتن سگهای انگلیسی و کاسهلیسی کنسول انگلیس؟ میخواهید فردا سر کلاس برای بچهها قصهی اینکه بختیاریها چطور بختیاری شدند و...
بعد از گذشت ۴ سال و با انجام اصلاحات مورد نظر قرار شد سرزمین کهن این بار با اسم سرزمین مادری از تلویزیون نمایش داده شود. اما از آنجایی که افراطیون اصرار به افراط را به هیچ وجه تعطیل نمیکنند، دوباره با رگهای ورمزده صدایشان را بلند کرده و خواستار توقف سریال شدند و از آنجایی که صداوسیما به این دسته تعلق خاطری دارد، اثر فاخر تبریزی که قرار بود از مهرماه سال ۹۶ مجددا روی آنتن برود، باز به محاق توقیف رفت.
مهر ۱۴۰۲، شکستن طلسم سرزمین مادری
بالاخره بعد از کش و قوسهای فراوان و همچنین سنگاندازیهای ناتمام، اثر تبریزی که با عنوان سرزمین کهن استارت خورده بود، با اسم سرزمین مادری در مهر ۱۴۰۲ پخش شد و تا مرداد ۱۴۰۳ روی آنتن بود.
اعتراضها به سرزمین مادری
همانطور که احتمالا دست اندرکاران «سرزمین مادری» پیشبینی کرده بودند، پخش سریال با اعتراضهایی مواجه شد که بعضا با شدت و البته تهدید صورت گرفت. در زیر نگاهی میاندازیم به واکنشهای موضعدار به سریال سرزمین مادری؛
اعتراضات بختیاریها در شهرهای اهواز، الیگودرز، فریدن، اصفهان، ایذه، مسجدسلیمان، فارسان، لردگان، لالی و …، اعتراض جمع کثیری از نمایندگان بختیاری مجلس شورای اسلامی، اعتراض برخی از ائمه جمعه از جمله امینی امام جمعه مسجدسلیمان و حیدری امام جمعه اهواز، اعتراض محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام به رئیس صداوسیما و اسماعیل جلیلی نماینده مسجدسلیمان در مجلس؛ که پخش «سرزمین کهن» را اقدام صداوسیما در تحریف تاریخ بختیاری، غیرحرفهای، اختلافافکنانه و دشمنشادکن دانسته و خواستار توقف این سریال تا زمان اصلاح آن شد که در قبال اعتراضها، عزتالله ضرغامی، رئیس وقت سازمان صداوسیما در تاریخ ۲۶ بهمن ۹۲ در نامهای رسمی به معاون سیما تذکر و از لرهای بختیاری دلجویی نمود و از رنجش ایجاد شده به خدا پناه برد!
رهی در سریال سرزمین مادری
رهی نقش اول سرزمین مادری است که از همان دوران مدرسه درگیر سیاست، سهمخواهی و اختلافات خانگی شد. با این توضیح که علی شادمان دوران کودکی، شهاب حسینی نقش جوانی و آرش مجیدی نقش میانسالی رهی را بازی کردهاند که هر سه توانستهاند به خوبی از عهده این نقش تاثیرگذار و مهم بر بیایند.
علی شادمان که قبل از پخش سریال سرزمین مادری در سریالهای یاغی، دیوار به دیوار، کیمیا و همچنین در فیلمهای سینمایی میم مثل مادر، یتیمخانه ایران و شنای پروانه مورد توجه مخاطبان تلویزیون و سینما قرار گرفته بود، در سرزمین مادری هم درخشیده است. او که در نوجوانی در این پروژه عظیم حضور داشت، با ذکر این خاطره به سختی کار اشاره کرده است که «به دلیل همزمانی پروسه طولانی تولید این سریال با دوران بلوغش، در مدت ساخت این پروژه مجبور شده بود هر روز آمپول جلوگیری از رشد بزند تا چهره و قدش تغییر نکند و این مسئله عوارض ماندگاری برای او داشته است!
دیگر ستارههای سرزمین مادری
سرزمین مادری یکی از پر ستارهترین سریالهای تولیدی تلویزیون است که در آن علاوه بر بازیگران نامبرده، بازیگران سرشناسی چون هنگامه قاضیانی، امیر آقایی، محسن تنابنده، جواد عزتی، نیکی کریمی، محمد رضا فروتن، پژمان بازغی، سعید راد، رضا کیانیان، هومن سیدی، سعید راد، بیتا فرهی، حسین محجوب و امیر حسین آرمان به ایفای نقش پرداختهاند.
سرزمین مادری در آیفیلم
در شرایطی که به روزهای دهه فجر میرویم، این سریال در کنداکتور آیفیلم در بهترین زمان که ساعت ۱۰ شب است، روی آنتن میرود.