می‌خواهم شما را به گذشته ببرم، اما نه به گذشته دور به پنج سال پیش، به سوم دی ۱۳۹۸، همان زمانی که خبر رسید، فیلمبرداری فیلم سینمایی جدید حمید نعمت‌الله با عنوان «قاتل و وحشی» به پایان رسید.
در این خبر آمده بود: «در حالی که فیلمبرداری «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله مدتی به علت مشکلات مالی متوقف شده بود و احتمال داده می‌شد که این فیلم به جشنواره نرسد، (دوشنبه ۲ دی۱۳۹۸) فیلمبرداری این فیلم به پایان رسید.»
فیلمبرداری این فیلم همان پنج سال پیش به اتمام رسید، اما حواشی‌اش، همچنان ادامه دارد. فیلمی که همچنان ناکام از اکران مانده و یک نفر علت آن را موهای لیلا حاتمی، یک نفر عدم دریافت مجوز، یک نفر عدم تایید و یک نفر مشکلات مالی اعلام می‌کند.
آنچه گذشت...!
۱۵ شهریور ۱۳۹۸ فیلمبرداری فیلم سینمایی«قاتل و وحشی» آغاز شد. فیلمی با کارگردانی حمید نعمت‌الله و بازی لیلا حاتمی و امین حیایی که می‌خواست در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر حاضر شود و قرار نبود پس از پنج سال این همه حاشیه داشته باشد.
حدود سه ماه از آغاز فیلمبرداری «قاتل و وحشی» گذشته بود و در حالی که این فیلم فرم حضور در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر را پر کرده بود، خبر رسید که فیلمبرداری آن به دلیل مشکلات مالی متوقف شده است. البته فردای آن روز نعمت‌الله ادعا کرد که بیش از ۷۰درصد کار به پایان رسیده و فیلمبرداری آن هم در تهران ادامه دارد و آن مشکلات مالی که مطرح شده صرفا بخاطر برآورد هزینه رخ داده است در همین میان که تکلیف فیلم مشخص نبود و احتمال داده می‌شد که ساخته حمید نعمت‌الله به جشنواره نرسد، روابط عمومی فیلم اعلام کرد که فیلمبرداری «قاتل و وحشی» به پایان رسیده است و فیلم آماده حضور در جشنواره است.
هرچند که نعمت‌الله با تمام توان خود فیلم را برای نمایش در جشنواره آماده کرد، اما زمانی که اسامی آثار بخش سودای سیمرغ منتشر شد هیچ نامی از این فیلم وجود نداشت و مشکلش آنچه که در فیلم به نمایش درآمده، نبود. بلکه دبیر خانه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر اعلام کرد مسائل حقوقی باعث خارج شدن فیلم سینمایی «قاتل و وحشی» از بررسی هیات انتخاب بخش سودای سیمرغ این دوره جشنواره از جشنواره شده است. به دلیل برخی مشکلات مالکیتی پیرامون این فیلم و براساس نظر معاونت نظارت و ارزشیابی و خانه سینما (مکاتبات پیوست ۱ و ۲ و ۳) به عنوان مراجع ذیصلاح موضوع تهیه‌کنندگی و مالکیتی فیلم است.»
همان زمان دبیرخانه جشنواره فیلم فجر اعلام کرد که این آمادگی را دارد در صورت حل مشکل فیلم در زمان مقرر، و به لحاظ طی شدن سایر مراحل حضور و به احترام دست‌اندرکاران ساخت فیلم، بادعوت مجدد از هیات‌انتخاب، نسبت به اعلام‌نظر در خصوص شایستگی حضور فیلم و افزودن این فیلم به بخش مسابقه، اقدام نماید.
پس از آنکه دبیرخانه دلیل بررسی نکردن این فیلم را اعلام کرد و شانس دوباره‌ای به این فیلم داد، حمید نعمت‌الله در گفت‌وگو با خبرآنلاین اعلام کرد با وجود بیانیه دبیرخانه جشنواره، «قاتل و وحشی» قطعا به جشنواره فجر نمی‌رسد. او در این‌باره توضیح داد: «ما از همکاری با آقای رنج‌کشان راضی بودیم و ایشان هم بدقولی در تامین هزینه‌ها نداشت اما پیش‌تولید و تولید فیلم ما طولانی و هزینه‌ها افزایش یافت به همین دلیل به دنبال اضافه کردن سرمایه‌گذار جدید رفتیم اما ورود آقای نادران وضعیت این پروژه را بدخیم کرد. ایشان حتی شرط کرد که اسمش به عنوان تهیه‌کننده بیاید اما در مقابل به تعهداتش برای تامین سرمایه عمل نکرد.»
این کارگردان در پایان با اعلام اینکه قطعا «قاتل و وحشی» به جشنواره فجر نمی‌رسد گفت: «این فیلم با سختی و مرارت و خون جگر زیادی ساخته شد و اثری است که با افتخار می‌شود آن را در معرض تماشای مخاطب قرار داد. امیدواریم مشکلات این فیلم حل بشود تا بتوانیم «قاتل و وحشی» را با کیفیت مدنظرمان برای مخاطبان آماده کنیم.»
دعوایی که در سال ۱۴۰۰ رخ داد
از سال ۱۳۹۹ می‌گذریم تا کمی بعدتر به آن اشاره کنیم، اما می‌رسیم به سال ۱۴۰۰ و یک دعوای دیگر بر سر این فیلم، پس از آن که قرار شد شانس مجددی به این فیلم داده شود، اسامی فیلم‌های سینمایی حاضر در چهلمین جشنواره فیلم فجر اعلام شد و همانطور که مسعود نقاش‌زاده، دبیر این دوره اعلام کرده بود، فیلم سینمایی «قاتل و وحشی» از جشنواره حذف شد. ماجرایی که در همان زمان هم جنجال‌های زیادی را به پا کرد.
اما پس از دو سال شروع دوباره این جنجال‌ها در سال ۱۴۰۰ از جایی شروع شد که حمید نعمت‌الله اعلام کرد فرم حضور در جشنواره را پر کرده و قرار است نسخه نهایی فیلم را تحویل جشنواره دهد.
بعد از ارسال «قاتل و وحشی» به جشنواره، دبیرخانه اعلام کرد که این فیلم از جشنواره حذف شده چون بر اساس مستندات موجود، فیلم «قاتل و وحشی» ساخته آقای حمید نعمت‌الله، پیش از سال ۱۳۹۹ تولید شده، فرم شرکت در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر را پر کرده، مورد بازبینی هیأت‌انتخاب قرار گرفته و صورتجلسه آن به امضای هفت عضو هیات انتخاب دوره سی و هشتم رسیده است؛ لذا با توجه به آیین‌نامه جشنواره، فیلم «قاتل و وحشی» از نظر قانونی امکان حضور در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر را نخواهد داشت.»
پس از اینکه دبیر جشنواره فجر، پر کردن فرم جشنواره در سال‌های گذشته را دلیل کنار گذاشتن فیلم «قاتل و وحشی» از جشنواره فجر عنوان کرد، روابط عمومی این فیلم در متنی، استدلال مسعود نقاش‌زاده را خلاف آیین‌نامه این دوره دانست. پس از این ماجرا، همایون اسعدیان که در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر عضو هیئت انتخاب بود، اعلام کرد که این فیلم در آن دوره از جشنواره بررسی نشده است او در توضیحات بیش‌تر خود گفت: «هیات انتخاب جشنواره فجر در سال ۹۸ فیلم «قاتل و وحشی» را دید، اما حدود نیم ساعت از فیلم آماده نبود و نسخه کامل را به ما ندادند. با این حال در همان اندازه‌ای که دیدیم هم فیلم بررسی نشد، چون آقای داروغه‌زاده، دبیر آن دوره از جشنواره اعلام کردند به دلیل اینکه بین تهیه‌کننده و سرمایه‌گذاران فیلم اختلاف به وجود آمده و فیلم مشکل مالکیت دارد هیچ بررسی صورت نگیرد، در نتیجه فیلم نه بررسی شد و نه نظری درباره آن ارائه شد.»
او ادامه داد: «هیچ سند مکتوبی مبنی بر ارزیابی و نمره‌دهی به فیلم «قاتل و وحشی» با نام و امضای اعضای هیات انتخاب دوره سی‌وهشتم فیلم فجر وجود خارجی ندارد.»
دبیرخانه هم برای رد صحبت‌های اسعدیان و اثبات اینکه فیلم را بازبینی کرده است اسناد و مدارکی را منتشر کرد. بیانیه‌ای نیز منتشر شد که در آن نوشته شده بود: «در ادامه این بیانیه آمده است: «در سال ۱۳۹۸، نسخه‌ای از فیلم «قاتل و وحشی» به مدت ۱۵۶ دقیقه به دبیرخانه جشنواره ارائه شده که در سه دقیقه پایانی این نسخه، کارگردان رو به دوربین، نماهای پایانی فیلم را شرح می‌دهد. تمامی اعضای هیأت انتخاب سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر، این نسخه را مورد بازبینی قرار داده و صورتجلسه بازبینی را امضا کرده‌اند. اما در نهایت، به خاطر مشکلاتی که این فیلم در مالکیت داشته، با تصمیم دبیر وقت جشنواره، کنار گذاشته شده است. این فیلم در سال ۱۳۹۹ نیز برای شرکت در جشنواره فجر ثبت نام کرده بود که به دلیل صادر نشدن پروانه نمایش فیلم با این درخواست موافقت نشد.»
در همین میان هم جواد طوسی منتقد سینما اعلام کرد که یکی از دلایل اصلی برای عدم پخش این فیلم سینمایی فقط ماجرای حق مالکیت نیست بلکه یکی از مشکلات نمایش موهای لیلا حاتمی است.
مصطفی کیایی که در هیئت انتخاب سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر حضور داشت هم نسبت به این ماجرا واکنش نشان داد و گفت: «فیلم «قاتل و وحشی» از نظر قانونی مشکلی برای حضور در جشنواره ندارد که اگر این‌طور بود دبیر سال گذشته تمام تلاشش را نمی‌کرد که فیلم را برای ما نمایش دهد اما موفق نشد چون مشکل پروانه نمایش داشت، ما تا روز آخر هم منتظر ماندیم ولی نشد. حداقل دبیر جشنواره که قواعد جشنواره را می‌داند.»
انقدر درگیر بودند که درخواست پروانه نمایش هم ندادند
در همان زمان محمدرضا فرجی، مدیرکل نظارت بر عرضه نمایش فیلم سازمان سینمایی وقت، درباره فیلم «قاتل و وحشی» گفت: «تهیه‌کننده این فیلم از تاریخ یکم بهمن سال گذشته تاکنون تقاضای بازبینی جهت صدور پروانه نمایش نداده است.»
محمدرضا فرجی گفت: «پروانه ساخت فیلم «قاتل و وحشی» در تاریخ ۲۲ آبان سال ۱۳۹۷ صادر و تا سال ۹۸ این پروانه چندبار تمدید شده است.»
او ادامه داد: «این فیلم برای اولین‌بار در تاریخ یکم بهمن سال گذشته (۱۳۹۹) در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در شورای ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی بازبینی شده و در هر دو بارِ این بازبینی به فیلم اصلاحیه خورده بود، از همان تاریخ تاکنون تهیه‌کننده این فیلم تقاضایی برای بازبینی جهت صدور پروانه نمایش به سازمان سینمایی ارائه نداده است.»
مدیر کل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی عنوان کرد: «بیشترین وقت فیلم «قاتل و وحشی» درگیر اختلافات تهیه کنندگی در محاکم قضایی و داوری خانه سینما شده است تا درخواست رسمی جهت بازبینی و صدور پروانه نمایش.»
به گفته فرجی، تهیه‌کننده این فیلم در طول ساخت کار، دچار اختلاف و مشکلاتی شده و در زمان ساخت، تهیه‌کننده دیگری وارد این داستان می‌شود. جهت رفع این موضوع، صاحبان فیلم وارد مراحل قضایی شده و خانه سینما برای رفع مشکل وارد قضیه شده و با صدور چند نوبت صورتجلسه، گفته می‌شود این مشکل رفع شده است.
فرجی در پایان گفت: «در تاریخ یکم بهمن سال گذشته زمانی که این فیلم به شورا ارائه شد، از سوی شورای پروانه نمایش وقت، با اصلاحیه روبه‌رو شد. در تاریخ پنجم بهمن سال ۱۳۹۹ فیلم را دوباره با اصلاحیه فرستادند، اما این فیلم مجددا دچار همان مشکلات قبلی بود و مورد تایید شورای بازبینی قرار نگرفت.»
یک سانس در کوچکترین سالن!
با تمام این شرایط در چهل‌وسومین دوره جشنواره فیلم فجر که با دبیری منوچهر شهسواری برگزار می‌شود، حمید نعمت الله امسال هم متفاضی حضور فیلم «قاتل و وحشی» در جشنواره فجر بود، طبق شنیده ها مشکل توقیف این فیلم ادامه دار است. نعمت الله با انتشار یادداشتی از مسئولان جشنواره خواست این فیلم را یک سانس در کوچکترین سالن جشنواره اکران کنند. در متن این یادداشت آمده: «با گذشت شش سال از ساخت فیلم «قاتل و وحشی» و بلاتکلیفی در صدور مجوز نمایش این اثر، علیرغم پیگیری و درخواست اینجانب همچنان اکران این فیلم میسر نشده است. درباره «قاتل و وحشی» همیشه تلاش کرده ام ارتباط و کنجکاوی مخاطب را از شر سایه کلمه توقیف دور نگه دارم. هر چند که سکوت و مراعات بنده گویا از مراجع سلب مسئولیت کرده تا هر ساله با انواع و اقسام دروغ، «قاتل و وحشی» را به سال آینده و مسئول بعدی حواله دهند. پس تصمیم گرفتم در خواست خود را عمومی منتشر کنم. هم اکنون با توجه به فرصت جشنواره فجر لازم می دانم در جهت پیگیری حقوق این اثر ، درخواست کنم فیلم «قاتل و وحشی» را یک سانس در کوچکترین سالن جشنواره اکران کنید.»
