مرتضی مکی، کارشناس مسائل اروپا با روزنامه اعتماد گفت‌وگو کرده است. بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
در حال حاضر، مسائل هسته‌ای ایران به‌شدت تحت تاثیر موضوعات دیگری قرار گرفته است که کشورهای اروپایی و امریکا از آنها به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران استفاده می‌کنند. به نظر می‌رسد که برای کشورهای اروپایی، موضوع برنامه هسته‌ای ایران در اولویت نیست و بهانه‌ای برای پیگیری اهداف سیاسی گسترده‌تر محسوب می‌شود.
- این مطلب را از دست ندهید: یک شروع مجدد برای رسیدن به توافق جدید در ژنو؛ ایران از کابوس تحریم‌ها خلاص می‌شود؟
در شرایط فعلی، مسائل مربوط به ادعای همکاری نظامی ایران با روسیه در جنگ اوکراین، حمایت ایران از محور مقاومت و برنامه موشکی ایران برجسته‌تر از مذاکرات هسته‌ای است. این موضوعات بر روابط تهران و بروکسل سایه انداخته و باعث شده است که تعاملات ایران و اروپا در یک وضعیت پیچیده و خاص قرار گیرد.
کشورهای اروپایی از برنامه هسته‌ای ایران به عنوان اهرمی برای فشار سیاسی استفاده می‌کنند، اما نگرانی اصلی آنها به نظر می‌رسد به موضوعاتی همچون فعالیت‌های منطقه‌ای ایران و نقش این کشور در جنگ اوکراین مربوط باشد.
در مذاکرات منتهی به برجام، آنچه باعث شد که برجام شکل بگیرد و امضا شود، مذاکرات مستقیم ایران و امریکا بود. اگر این گفت‌وگوها و مذاکرات بین ایران و امریکا نبود، قطعا برجام امضا نمی‌شد.
اگر به دنبال کاستن از شدت تنش‌ها و چالش‌های موجود میان ایران و اروپا هستیم باید به دنبال مذاکرات مستقیم با امریکا باشیم. اگر توافقی میان تهران و واشنگتن حاصل شود، قطعا اروپایی‌ها چاره‌ای جز پیروی از امریکا نخواهند داشت و این برای آنها رضایت‌بخش خواهد بود.
این احتمال وجود دارد که مکانیسم ماشه قبل از اکتبر ۲۰۲۵ فعال شود و این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی برای ایران باشد. در این راستا، باید به سرعت تصمیم‌گیری کرده و سیاست‌های راهبردی و کلانی را اتخاذ کنیم. اقدام اخیر اروپایی‌ها در صدور قطعنامه در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گامی در جهت فعال‌سازی مکانیسم ماشه بوده است تا پرونده هسته‌ای ایران را پیچیده‌تر کنند و زمینه‌ای برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه فراهم آورند. این سناریو به‌شدت برای ایران خطرناک است و باید به‌طور جدی در این زمینه تأمل کرد و جلوی وقوع آن را گرفت.
