رفع فیلترینگ یکی از مهمترین دغدغههای مردم شده است. دغدغهای که مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم بارها در ایام انتخابات برروی آن تاکید کرد و وعده داد که پس از رسیدن به کرسی ریاست جمهوری، فیلرینگ را خواهد برداشت و روز گذشته بار دیگر و حتی قاطع تر از قبل گفت که بساط فیلترینگ جمع خواهد شد.
این حرف پزشکیان درست در زمانی مطرح شد که تندروها تحرکات خود در مجلس را برای ارائه طرح جدیدی برای صیانت از فضای مجازی کلید زده اند و تلاش دارند ورژن جدیدی از فیلترینگ را به شکل قانونی دربیاورند. این تلاش های تندروها در مجلس در کنار حضور پررنگ موافقان فیلترینگ در شورایعالی فضای مجازی، حکایت از راه دشواری است که پزشکیان و دولتش باید برای رفع فیلترینگ طی کنند.
رفتار دوگانه تندروها با فضای مجازی
اما در میان تب و تاب دولتمردان چهاردهم برای رفع فیلترینگ، همان نمایندگان مجلس که از حامیان سرسخت فیلترینگ به حساب می آیند، حضور پررنگی در فضای مجازی فیلتر شده دارند. بررسیهای خبرگزاری خبرآنلاین نشان میدهد که از میان ۲۲۹ نماینده مجلس، حدود ۴۶ نفر از آنان که عضو جبهه پایداری یا امنا هستند، در شبکههای اجتماعی چون ایکس(توئیتر سابق)، اینستاگرام، تلگرام و حتی تردز نیز حضور دارند.
نمایندگانی که به هر دری برای فیلتر شدن سفت و سخت اپهای خارجی میزنند اما برخی از آنان مانند بیژن نوباوه وطن و محمد سراج در اینستاگرام فن پیج زیادی دارند؛ همین رفتار دوگانه این نمایندگان با فضای مجازی فیلتر شده انتقادات زیادی را از سوی افکار عمومی ایجاد کرده است. در همین راستا، خبرگزاری خبرآنلاین در این گزارش به بررسی حضور آنان در فضای مجازی پرداخته است.
ایکس و اینستاگرام، محبوبترین اپلیکیشن بین نمایندگان!
هر چند که سالهاست مهر قرمز فیلترینگ برای شبکه اجتماعی ایکس(توئیتر سابق) زده شده است اما این اپلیکشین میدان اظهارنظرهای مختلف است. گاهی در آن خبری را منتقل میکنند و زمانی هم با طعنه و کنایه به جنگ با مخالفان خود رفته و توفان به راه میاندازند. گاهی هم با استفاده از آن به تهدید دولتمردان میپردازند. همچنین با وجود آنکه از فیلترینگ اینستاگرام حدود ۲ سالی میگذرد اما این اپلیکیشن نیز به بستری برای اطلاع رسانی اقدامات نمایندگان در حوزههای انتخابیه خود بدل شده است.
ارتباط مستقیم با مردم و سرعت انتشار پیام، باعث شده که بهارستانیها که خود قانونگذاران کشور هستند، قانون فیلترینگ را دور بزنند و عضو ثابت شیلکه اجتماعی ایکس باشند. عضویت ۴۰ نفر از نمایندگان عضو جبهه پایداری در اینستاگرام و ایکس نشان از آن دارد که این ۲ اپلیکیشن از محبوبیت بیشتری در میان مجلسیهای تندرو برخوردار هستند.
رسایی و روانبخش زیر میز فیلترینگ زدند
در میان نمایندگان تندرو، برخی از چهرهها چون حمیدرسایی، امیرحسین ثابتی و مالک شریعتی حضور پررنگی در فضای مجازی به خصوص در شبکه اجتماعی ایکس دارند. نمایندگانی که از موافقان سرسخت محدودیت در فضای مجازی و فیلترینگ هستند اما از این بستر برای حمله به مخالفان خود استفاده میکنند. محمد جواد ظریف، مسعود پزشکیان، عباس عراقچی، دولت چهاردهم و ... از جمله کسانی هستند که نام آنان به دفعات در صفحات شخصی این نمایندگان مشاهده میشود.
حمید رسایی، در جریان بررسی صلاحیت ستار هاشمی، وزیر ارتباطات دولت چهاردهم در جلسه علنی گفته بود: «هدف شبکههای اجتماعی خارجی عرصه شناختی کشور و تخریب ذهن جوانان و نوجوانان است و ستار هاشمی برنامه عملیاتی برای مواجهه با این موضوع ارائه نکرده است». به گفته وی برنامه اعلامی ستار هاشمی در محورهای متعدد دارای عبارتهای زیبا است اما رویکرد وی مشخص نیست.
او در ادامه به اقدام دولت ترکیه مبنی بر فیلترینگ اینستاگرام اشاره کرد و گفته بود: «زمانی که عکس شهید هنیه منتشر شد اما از سوی اینستاگرام پست حذف شد، وزیر ارتباطات ترکیه اینستاگرام را مسدود کرد و اینستاگرام مجبور شد شرایط ترکیه را بپذیرد. اما سیاستهای ما پذیرفته نمیشود، چراکه در کشور ما سیاست شترمرغی حاکم است؛ ما نه فیلتر میکنیم و نه فیلتر نمیکنیم، اگر نمیتوانید کامل فیلتر کنید، فیلتر را بردارید.»
رسایی همچنین از موافقان تصویب طرح صیانت در جریان مجلس یازدهم بوده و درباره آن به روزنامه اعتماد گفته بود: «بنده با هر طرحی که به وضعیت به هم ریخته حاکم بر فضای مجازی سامان ببخشد و به جای اینکه بابت ترافیک خارجی، هزینههای هنگفتی از جیب مردم به جیب شرکتهای خارجی بریزد و امنیت روانی، اخلاقی و شغلی و درآمدزایی آنها را تهدید کند، موافقم. خیلی روشن است که یک طرح یا لایحه از تصویب ابتدایی در کمیسیون یا دولت تا تصویب نهایی در مجلس و بعد در شورای نگهبان، مسیر پر پیچ و تابی را طی میکند.»
«قوانینی که نیمهتمام مانده، مثل قانون عفاف و حجاب و قوانین صیانت از کاربران که در مجلس معطل مانده باید پیگیری شود، این موضوع باید بهنحوی باشد که اینترنت بیشتر توسعه پیدا کند و تقویت شود و فضای مجازی برای بچههایمان سالمسازی شود تا خانوادهها با خیال راحت بتوانند در این فضا فعالیت کنند.» اینها هم بخشی از جملهای است که قاسم روانبخش، نماینده قم در مجلس دوازدهم بیان کرده بود. این نماینده که بر فلیترینگ تاکید میکند در ایکس فعال بوده و یک گروه تلگرامی هم دارد.
امیرحسین ثابتی، نماینده نزدیک سعید جلیلی هم در حالی که خودش در شبکههای مجازی فیلتر شده حسابی فعالیت دارد، تاکید میکند: «یا فیلتر نکنید یا طوری فیلتر کنید که هیچکس نتواند وارد شود؛ حتی مسئولان.» مرتضی آقاتهرانی که به عنوان رئیس کمیسیون فرهنگی در شورایعالی فضای مجازی حضور دارد هم در شبکههای اجتماعی اینستاگرام و ایکس(توئیتر سابق) عضویت دارد.
* در جدول زیر، اسامی نمایندگان عضو جبهه پایداری یا نزدیک به این تفکر که در اپلیکیشنهای فیلتر شده عضو هستند، آمده است؛